Tο νέο τεύχος του περιοδικού Θεολογία

Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Θεολογία (τόμος 83, τεύχος 1, Ιανουάριος-Μάρτιος 2012, σελ. 431), το οποίο περιλαμβάνει άρθρα ποικίλης ύλης. Στο προλογικό με τίτλο «Η αγωνία και το νόημα της Ιστορίας» ο Σταύρος Γιαγκάζογλου ανιχνεύει την αγωνία και το νόημα της ιστορίας στην μετάβασή της από τη νεωτερικότητα στην μετανεωτερικότητα, προβάλλοντας τη χριστιανική αντιπρόταση. 

Στο πρώτο κείμενο του τεύχους με τίτλο «Η κρίση της σύγχρονης κοινωνίας και η εκκοσμίκευση της εκκλησιαστικής διακονίας» ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος ασκεί κριτική στα παθολογικά φαινόμενα τόσο της σύγχρονης κοινωνίας όσο και της εκκλησιαστικής διακονίας μπροστά στο γεγονός της πολύπλευρης κρίσης.

 Ο Επίσκοπος Αθανάσιος Γιέβτιτς στο κείμενο με τίτλο «Η Μεγάλη Βουλή του Θεού στον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή» εξετάζει την Μαξιμιανή ερμηνεία στο Ησ. 9,6 για τον «Άγγελο της Μεγάλης Βουλής» σχετικά με το κλασικό θεολογικό ζήτημα για το σκοπό της θείας ενανθρωπήσεως. Στο άρθρο του «Αιγυπτιακός μοναχισμός και αναδιάταξη των πολιτισμικών δομών της ύστερης Αρχαιότητας (4^ος-7^ος αι. μ.Χ.)» ο Δημήτριος Μόσχος, χρησιμοποιώντας σύγχρονα ερμηνευτικά εργαλεία (π.χ. πολιτισμικές δομές του δομολειτουργισμού), επιχειρεί να εξετάσει την επίδραση του μοναχισμού στη σχέση πόλης και περιφέρειας, καθώς και τη σχέση μεταξύ πεπαιδευμένων και αποκλεισμένων από την παιδεία.

Στη συνέχεια οι Χρήστος Τερέζης και Σπύρος Παναγόπουλος στο κείμενό τους «Η θεουργία ως διαλεκτική θείου-ανθρωπίνου στον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη» επιχειρούν να επεξεργαστούν μεθοδολογικά την έννοια της «θεουργίας» και να τη διασυνδέσουν με τις θεωρητικές αρχές και τον τρόπο που αυτή συμπλέκεται στο όλο θεολογικό οικοδόμημα των αρεοπαγιτικών συγγραφών με βάση το «Περί της Εκκλησιαστικής Ιεραρχίας» έργο. Ο Ιωάννης Μούρτζιος στο άρθρο του «Προφητεία και λατρεία στην προαιχμαλωσιακή περίοδο» εξετάζει τη σχέση αυτή όπως παρουσιάζεται στους Ωσηέ, Αμώς, Μιχαία, Ησαία, και Ιερεμία. Η Σοφία Αδαμτζίλογλου στο κείμενό της «Η Σοφιολογία στο οικουμενικό άνοιγμα του Δευτεροησαία. Διάλογος με τη θεωρία του Ηρακλείτου» συζητάει εάν υπάρχει σοφιολογική σκέψη στον Δευτεροησαία, και με αφορμή τον Κλήμεντα τον Αλεξανδρέα φέρνει σε διάλογο το προφητικό κείμενο με παράλληλες αναφορές στον φιλόσοφο Ηράκλειτο.

Στο επόμενο μελέτημα με τίτλο «Αίρεση και Γεωγραφία: Το ‘παράδειγμα’ των Κολοσσών» ο Σωτήριος Δεσπότης εξετάζει την επίδραση που ασκεί στη διαμόρφωση μιας αίρεσης η ανθρωπογεωγραφία με βάση την Προς Κολ. Επιστολή του Παύλου. Ο Αθανάσιος Γλάρος στο κείμενό του «Το κείμενο του Υπομνηματισμού των Βασιλείου Αγκύρας και Γεωργίου Λαοδικείας στον Επιφάνιο Κύπρου» επιχειρεί μια προσεκτική μελέτη του περιεχομένου ενός κειμένου («Υπομνηματισμός») που συνέταξαν οι ηγέτες των Ομοιουσιανών, ερμηνεύοντας το Σύμβολο του Σιρμίου του 359. Ο Αθανάσιος Νευροκοπλής στο άρθρο του «Εικόνα και Μαρτυρία στη Νεώτερη Ελλάδα. Η ζωγραφική της Εκκλησίας εν μέσω εμπορίας και απορίας» προτείνει μια ερμηνευτική πρόταση για την εικόνα (πράγμα) ως μαρτυρία (πράξη), εξετάζοντας και την παθολογία της εκκλησιαστικής τέχνης στη νεότερη Ελλάδα. Στο επόμενο κείμενο «Το ‘κιτς’ στη σύγχρονη ελληνική εκκλησιαστική και λαϊκή θρησκευτική τέχνη» ο Μ. Γ. Βαρβούνης διατυπώνει κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού (π.χ. συστηματικός θεσμοποιημένος έλεγχος της στυλιστικής μορφής των αφιερωμάτων, συμβουλευτική υπηρεσία κ.ά).

Ο Κωνσταντίνος Βαφειάδης στο κείμενό του «Damnatio artis ή περί βανδαλισμών στην Ορθόδοξη Εκκλησία» περιγράφει διαχρονικές περιπτώσεις βανδαλισμών σε εκκλησιαστικά έργα από πλευράς ορθοδόξων. Ο Ευάγγελος Θεοδώρου στο άρθρο του «Στοιχεία Ορθόδοξης Οικολογίας και Περιβαλλοντικής Ηθικής» σημειώνει τους βασικούς άξονες και τα κριτήρια μιας ορθόδοξης οικολογίας (π.χ. η κατανόηση του περιβάλλοντος ως Δημιουργία κ.ά.). Ο Thomas Kothmann στο μελέτημά του «Ο Χριστιανισμός μεταξύ θρησκείας και αθεϊσμού: Η χριστιανική Απολογητική σε διάλογο με τις θρησκείες και το σύγχρονο φονταμενταλιστικό Αθεϊσμό» εξετάζει την αναγκαιότητα, την νομιμότητα, τα είδη και τις σύγχρονες στρατηγικές της απολογητικής θεολογίας. Στο άρθρο «Contra Anabaptistarum haeresin. Οι χριστολογικές διατυπώσεις της Confessio Belgica» ο π. Βασίλειος Γεωργόπουλος σχολιάζει κριτικά τη χριστολογία της Βελγικής Ομολογίας,  του βασικού συμβολικού κειμένου των Καλβινιστών των Κάτω Χωρών. Η Ελένη Μπολιάκη στο άρθρο της «Jhana, Bhakti, and Karma Yoga. Sankara and Ramanuja on the Bhagavad-Gita» παρουσιάζει όψεις της ινδουιστικής θρησκευτικότητας και πνευματικότητας. Στη μελέτη «Βεβαιότητα και σχετικισμός στη νεωτερική συνείδηση. Η περίπτωση της θεολογίας» ο Πέτρος Φαραντάκης εξετάζει σε ποιό βαθμό η ηγεμονία του λόγου, ενέσκηψε και στη θεολογία, συμβάλλοντας στην απομάγευση του ασκητικού περιεχομένου της, καθιστώντας την μια εναρμονισμένη προς το κοσμικό φρόνημα επιστήμη. Ο Γεώργιος Ανδρουτσόπουλος στο κείμενό του «Οι ‘περί θρησκείας’ διατάξεις στο Σύνταγμα του 1911, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από την ψήφισή του» ασχολείται με τις σχετικές με τη θρησκεία διατάξεις ενός από τα πλέον σημαντικά κείμενα στη συνταγματική ιστορία της νεώτερης Ελλάδος. 


Ο Δημήτριος Γόνης στο κείμενό του «Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών ‘Φύλο και Θρησκεία’ στο Τμήμα Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2003-2008)» προσφέρει έναν συνολικό Απολογισμό και τον  Πίνακα Αποφοίτων του πρωτότυπου και λίαν ενδιαφέροντος αυτού μεταπτυχιακού προγράμματος. Τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ συμπληρώνεται μὲ τὶς πλούσιες μόνιμες στῆλες. Τὰ Θεολογικὰ Χρονικά, ὅπου περιλαμβάνονται ἀναφορὲς σὲ ἐπιστημονικὰ συνέδρια, θεολογικὰ γεγονότα, ἀνακοινωθέντα καὶ πορίσματα συνοδικῶν συνδιασκέψεων, τὰ Περιοδικὰ Ἀνάλεκτα, ὅπου γίνεται σύντομη ἐπισκόπηση τῶν ἑλληνικῶν καὶ ξένων θεολογικῶν περιοδικῶν, τὸ Βιβλιοστάσιον, ὅπου δημοσιεύονται βιβλιοκριτικὰ δοκίμια καὶ παρουσιάσεις θεολογικῶν μονογραφιῶν, βιβλίων καὶ λοιπῶν ἐκδόσεων καί, τέλος, τὸ Ἀναλόγιον, ὅπου δημοσιεύεται ἐνημερωτικὸ δελτίο πρόσφατων θεολογικῶν ἐκδόσεων.

Τὸ ἑπόμενο 2ο τεῦχος τῆς Θεολογίας μὲ εἰδικὸ ἀφιέρωμα: «Θεολογία και Οικονομία. Προσεγγίσεις στη σύγχρονη κρίση» θὰ κυκλοφορήσει τὸν προσεχῆ Ιούλιο.