"Μια προσευχή για την ενότητα"

"Μια προσευχή για την ενότητα" *

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας "Αγγελιοφόρος της Κυριακής" (25/01/2009) της Θεσσαλονίκης, "Ορθόδοξοι, Καθολικοί, Γρηγοριανοί Αρμένιοι, Αγγλικανοί και Ευαγγελικοί, παραμερίζοντας αυτά που διαίρεσαν το χριστιανικό κόσμο, συμμετείχαν χτες βράδυ στη Θεσσαλονίκη σε κοινή προσευχή για την ενότητά τους. Η εκδήλωση, που πραγματοποιείται αδιαλείπτως από το 1978, αναδεικνύει το πολυπολιτισμικό παρελθόν μιας πόλης που είχε μάθει να σέβεται και να κατανοεί τη διαφορά.

Η πρωτοβουλία για τη διοργάνωση αυτής της εκδήλωσης, στο πλαίσιο της Εβδομάδας Παγκόσμιας Προσευχής για τη Χριστιανική Ενότητα, ανήκει στον καθολικό ιερέα του ναού της Ασπίλου Συλλήψεως της Θεοτόκου Θεσσαλονίκης, π. Ιωάννη Λούβαρη. Οπως παραδέχεται, η αρχή ήταν δύσκολη, καθώς θα έπρεπε να καμφθούν αμοιβαίες επιφυλάξεις και προκαταλήψεις που διατηρούνται αιώνες μετά το Σχίσμα (1054 μ.Χ), που διαίρεσε τη χριστιανική Εκκλησία.

Η φετινή Εβδομάδα Προσευχής για την Ενότητα των Χριστιανών είχε σαν θέμα της «Θα είναι ένα μέσα στο χέρι Σου» (Ιεζεκιήλ, 37,17. Η χτεσινή εκδήλωση είχε ως θέμα μία αναφορά του προφήτη Ιεζεκιήλ για τη διαίρεση των φυλών του Ισραήλ. Συμβολικά, δέκα ράβδοι (τις κρατούσαν πέντε άνδρες και πέντε γυναίκες) ενώθηκαν εντός του ναού και για την ενότητα των χριστιανών. «Η Εκκλησία δεν μπορεί να είναι πειστική και να κηρύσσει την ενότητα των πιστών όταν είναι χωρισμένη. Οταν ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια στη Θεσσαλονίκη, υπήρξε επιφυλακτικότητα. Σήμερα, έχουν γίνει αισθητά βήματα, τουλάχιστον ως προς την αμοιβαία κατανόηση», τονίζει ο καθολικός αρχιεπίσκοπος Κέρκυρας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας και τοποτηρητής του Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης κ. Ιωάννης. Ως μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Διαλόγου Καθολικών και Ορθοδόξων, αναγνωρίζει ότι ο δρόμος για την ενότητα είναι μακρύς, καθώς θα πρέπει, όπως σημειώνει, να γίνει κάθαρση της ιστορικής μνήμης.

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα στη σημερινή πραγματικότητα», αναφέρει. «Ο χωρισμός των Εκκλησιών, όπως έχει λεχθεί, έγινε από την κορυφή χωρίς τη συγκατάθεση του λαού. Η ενότητα πρέπει να αρχίσει από την αντίθετη κατεύθυνση: από την απαίτηση του λαού να γίνει η ένωση. Η προσέγγιση μπορεί να έχει πολλά στάδια και αρχικά εκείνο της αλληλοκατανόησης. Να δούμε τα ουσιαστικά πράγματα που μας χωρίζουν. Συχνά μας χωρίζουν οι λέξεις, οι οποίες δεν είναι το δόγμα. Το δόγμα είναι ο ίδιος ο Θεός». «Ανοιχτή» πόλη Σε ό,τι αφορά το διάλογο μεταξύ ορθοδόξων και καθολικών, ο κ. Ιωάννης σημειώνει ότι αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε επεξεργασία το κείμενο που αφορά το πρωτείο του επισκόπου της Ρώμης, το οποίο προβλέπει την αποδοχή των όσων ίσχυαν στην Εκκλησία πριν από το Σχίσμα και παραδέχεται ότι οι εγκάρδιες συναντήσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πάπα Βενέδικτου του XVΙ λειτουργούν αντανακλαστικά και στους πιστούς. «Η Θεσσαλονίκη κρατά αυτήν την παράδοση ως μία πόλη πολυπολιτισμική και ''ανοιχτή''.

Η χριστιανική κοινότητα της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από τον απόστολο Παύλο, τον απόστολο της ενότητας, καθώς κανένας στην Καινή Διαθήκη δε μιλάει τόσο πολύ για την ενότητα της Εκκλησίας όσο εκείνος. Η πόλη διατηρεί αυτήν την παράδοση χάρη στους ανθρώπους, που πιστεύουν ότι, αν προσευχηθούμε για την ενότητα, κάνουμε ένα βήμα μπροστά και δεν προδίδουμε τίποτε από τις παραδόσεις μας», τονίζει. Στην εκδήλωση συμμετείχε, μεταξύ άλλων, ο ιερέας της Αρμενικής Εκκλησίας Θεσσαλονίκης Κεγάρτ Κοζμπακιάν. Επισήμως, η μητρόπολη Θεσσαλονίκης όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει στείλει εκπρόσωπο στην εκδήλωση. Ωστόσο, ορισμένοι ορθόδοξοι ιερείς προσέρχονται αυτοβούλως. Οικουμενική ιδέα.

Ο καθηγητής της Θεολογίας στο ΑΠΘ, Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, είναι ένας από τους πολλούς καθηγητές του ΑΠΘ που συμμετέχουν κάθε χρόνο στη βραδιά συμπροσευχής. «Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από έντονες αντιπαραθέσεις και ανάπτυξη ανταγωνιστικών σχέσεων σε όλα τα επίπεδα, το αίτημα για συμφιλίωση των ανθρώπων προβάλλει συνεχώς επιτακτικότερο. Μεγαλύτερη ίσως ευθύνη να ανταποκριθούν στο αίτημα αυτό έχουν οι χριστιανοί, αφού βασικό στόχο της πίστης τους αποτελεί η επίτευξη μιας αυθεντικής κοινωνίας. Ομως, παρά τις μακρόχρονες προσπάθειες που καταβάλλονται στο πλαίσιο του οικουμενικού διαλόγου, ο χριστιανικός κόσμος εξακολουθεί να παραμένει διασπασμένος και οι θεσμικές Εκκλησίες δε φαίνονται ικανές να υπερβούν τις διαφορές τους και να προχωρήσουν με ουσιαστικά βήματα προς την κατεύθυνση της ενότητας. Παρ’ όλα αυτά, η πείρα που αποκτήθηκε κατά 50 και πλέον χρόνια του οικουμενικού διαλόγου αποτελεί πολύτιμο εφόδιο για τους χριστιανούς, ώστε να αναζητήσουν νέους δρόμους προς την ενότητα, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τα λάθη του παρελθόντος. Σήμερα, για παράδειγμα, έχει πλέον καταστεί σαφές ότι ενότητα δε σημαίνει και ομοιομορφία», αναφέρει στον «ΑτΚ» και προσθέτει: «Με αυτές τις σκέψεις ξεκίνησε πριν από 30 περίπου χρόνια και στην πόλη μας η διοργάνωση μιας Βραδιάς Οικουμενικής Προσευχής στην κρύπτη της Καθολικής Εκκλησίας. Η επιτυχία εκείνης της πρώτης διοργάνωσης ενθάρρυνε όλους όσοι από καιρό είχαμε με ζήλο στρατευτεί στην προώθηση της οικουμενικής ιδέας στην πόλη μας να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Ολοι όσοι συμμετέχουμε στη διοργάνωση θεωρούμε ως προϋπόθεση για την έναρξη οποιασδήποτε προσπάθειας προς την ενότητα τη συνειδητοποίηση του προβλήματος από τα μέλη των τοπικών κοινοτήτων και την αναζήτηση λύσεων από τα ίδια», υπογραμμίζει.

* Εφημ. «Αγγελιοφόρος», Θεσσαλονίκης, (25/01/2009, σελ. 26)
http://www.agelioforos.gr/archive/article.asp?date=1/25/2009&page=26