Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009

Η διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο



(....συνέχεια από το blog της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας: http://theologylar.blogspot.com/2009/01/h_29.html):

Πολύ σημαντική ήταν η Ημερίδα των Θεολόγων του Νομού Λαρίσης που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009 στην αίθουσα του καθημερινού συσσιτίου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου «ο Επιούσιος» και τελούσε υπό την αιγίδα και την ευγενή φιλοξενία της Ιεράς Μητροπόλεως", όπως αναφέρεται σε Δελτίο Τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου για την θεολογική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον σύμβουλο θεολόγων κ. Απ. Ποντίκα. Στη ίδια ανακοίνωση αναφέρονται και τα ακόλουθα:

"Προηγήθηκε η κατανυκτική Ακολουθία του Μεγάλου Εσπερινού στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος και εν συνεχεία ξεκίνησαν στην αίθουσα του Επιουσίου οι εργασίες της σημαντικής αυτής ημερίδας.

Ο κ. Απόστολος Ποντίκας, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων μετά την καθιερωμένη προσευχή καλωσόρισε τους Θεολόγους Εκπαιδευτικούς, εξέφρασε συγκινημένος την χαρά του για την παρουσία τόσων πολλών Θεολόγων Εκπαιδευτικών και μίλησε για την αξιολόγηση, την σωστή και αντικειμενική των μαθητών των σχολείων μας από τους Καθηγητές του μαθήματος των Θρησκευτικών.

Ο Αρχιμανδρίτης π. Αχίλλιος Τσούτσουρας, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως με την σειρά του καλωσώρισε κι αυτός τους διακόνους της Θεολογικής Επιστήμης στην αγκάλη της τοπικής Εκκλησίας και ανέλυσε το θέμα: «Η Εκκλησία για την διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών στο σχολείο», όπου τόνισε την αναγκαιότητα να παραμείνει το μάθημα ομολογιακό και να μορφώνει τον Χριστό στις καρδιές των μαθητών σήμερα.

Στην συνέχεια ο Ελλογιμώτατος Διευθυντής του Μουσικού Γυμνασίου Λαρίσης κ. Σωτήριος Αναγνωστόπουλος παρουσίασε με έναν θαυμάσιο τρόπο και με την χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστού και προτζέκτορα την χρήση της εικόνος, σαν έναν από τους καλύτερους τρόπους για να προσεγγίσουν οι νέοι στην Αγία μας Εκκλησία και το μάθημα των Θρησκευτικών.
Ακολούθως ο συνεργάτης της τοπικής Εκκλησίας και γνωστός δημοσιογράφος και Θεολόγος Εκπαιδευτικός κ. Χάρης Ανδρεόπουλος μίλησε στους συνέδρους με θέμα: «Το μάθημα των θρησκευτικών στον 21ο αιώνα» και έκανε μία άριστη και εύστοχη παρουσίαση του σύγχρονου τρόπου διδασκαλίας του θελκτικού και ελκυστικού αλλά και φιλικού μαθήματος των Θρησκευτικών και πώς αυτό θα συμβεί, δηλ. πώς θα γίνει ελκυστικότερο, θελκτικότερο και φιλικότερο *.

Την όλη ευθύνη του συντονισμού είχε ο Ελλογιμώτατος κ. Νίκος Παύλου, Θεολόγος – Ιστορικός, Διευθυντής του 14ου Γυμνάσιου Λάρισας και Γραμματεύς της Ημερίδος, ο οποίος παρουσίαζε τους ομιλητές και συντόνιζε τις συζητήσεις, κάνοντας πολύ εύστοχες και επίκαιρες παρεμβάσεις.

Παρόντες στην Θεολογική αυτή Ημερίδα και Σύναξη, ο κύριος Ιωάννης Καραμήτρος Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ο κ. Βασίλειος Στεργιούλης Πρόεδρος του Παραρτήματος Λάρισας της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων,ο κ. Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος ομότιμος Καθηγητής της τέως Παιδαγωγικής Ακαδημίας, ο τέως Σχολικός Σύμβουλος κ. Αχιλλέας Πιτσίλκας και συνεργάτης της Εκκλησιαστικής Ραδιοφωνίας, ο Προϊστάμενος του 1ου Γραφείου της Διεύθυνσης Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης, θεολόγος κ. Αθαν. Μαργαριτόπουλος, Λάρισας, ο Προϊστάμενος του Γραφείου Φυσικής Αγωγής κ. Βασ. Κούργιας και πολλοί άλλοι διακεκριμένοι άνθρωποι του Πνεύματος που καταστόλισαν με τις σύντομες αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις τους την συνάντηση όλων των μελών της Θεολογικής Οικογενείας.

Η προσευχή και η αγωνία όλων ήταν ολοφάνερη: Να συνεχίσει το πιο ωραίο μάθημα, αυτό των Θρησκευτικών, να παραμείνει ουσιαστικό, αναγκαίο και υποχρεωτικό στα σχολεία της πατρίδος μας. Ομολογιακό, που θα παρέχει συγχρόνως και γνώσεις, καθαρό και βιωματικό που να φωτίζει τις καρδιές των ανθρώπων και δη των νέων μαθητών.

Στην συνέχεια ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος, μίλησε στους συναχθέντες Θεολόγους, τους ευχήθηκε καλή δύναμη στο θεάρεστο έργο τους, απάντησε σε πολλά και επίκαιρα ερωτήματά τους και ευλόγησε την Πρωτοχρονιάτικη Βασιλόπιττα των Θεολόγων. Ακολούθησε δεξίωση προς τιμήν των Θεολόγων Καθηγητών και πολλή βαθειά Θεολογική συζήτηση μεταξύ των συνδαιτημόνων".
-----------------------------------------------------------------------

* Ο Γεν. Γραμματέας της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας, κ. Χάρης Ανδρεόπουλος στην ομιλία του και επιπροσθέτως, μεταξύ άλλων, ανέφερε:

Tο μάθημα τα τελευταία χρόνια απέκτησε σαφή παιδαγωγικό προσανατολισμό και άρχισε να απομακρύνεται με σταθερά βήματα από τον παραδοσιακό κατηχητισμό και μέσα από αλλαγές οι οποίες προέκυψαν στα αναλυτικά προγράμματα και στα αναβαθμισμένα σχολικά βιβλία το μάθημα άρχισε προοδευτικά να παίρνει έναν χαρακτήρα κατά βάσιν γνωσιολογικό, σαν αυτόν που χαρακτηρίζει και τα υπόλοιπα σχολικά μαθήματα, έχοντας, αναμφιβόλως, ενσωματωμένο και το βιωματικό στοιχείο. Ο ομιλητής διευκρίνισε ότι όχι μόνο δεν διάκειται αρνητικά στη κατήχηση, αλλά τη θεωρεί πολύ σοβαρή υπόθεση και ότι ο ίδιος τυγχάνει και κατηχητής. Την διέκρινε και την διεχώρισε, όμως, από την εκπαίδευση, λέγοντας ότι άλλοι είναι οι σκοποί της κατήχησης (εντός της Εκκλησίας και απευθυνομένη αποκλειστικά σε ορθοδόξους), και άλλοι οι σκοποί της εκπαίδευσης (εντός του σχολείου και απευθυνομένη, ειδικά στις μέρες μας, σε μαθητές διαφορετικών θρησκειών). Το ένα (κατήχηση) δεν αποκλείει το άλλο (εκπαίδευση), ωστόσο οι ρόλοι και οι σκοποί τους (πρέπει να) είναι διακριτοί.

Εξειδικεύοντας την αναφορά του για τον χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία του θρησκευτικού μαθήματος ο ομιλητής επικαλούμενος τις απόψεις συγχρόνων και διακεκριμένων παιδαγωγών, ανέφερε ότι η παρεχόμενη σχολική θρησκευτική αγωγή έχει κατά βάσιν και κυρίαρχα γνωσιολογικό χαρακτήρα, αφού αποβλέπει στην ενημέρωση των μαθητών για το θρησκευτικό φαινόμενο γενικότερα και ειδικότερα για τη κατανόηση της θρησκευτικής διάστασης των επιμέρους θεμάτων της ζωής, καθώς και για τις επιδράσεις του θρησκευτικού πιστεύω στα μνημεία του πολιτισμού (Βασιλόπουλου, Χρ., Διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσ/νίκη, 2002, σελ. 181 - 185).

Το θρησκευτικό μάθημα είναι μάθημα θεολογικό - εκπαιδευτικό, το διδάσκουν εκπαιδευτικοί που σπούδασαν τη θεολογική επιστήμη στο Πανεπιστήμιο και διδάσκουν μαθήματα όπως Βιβλική Θεολογία και Ιστορία, Χριστιανική θεολογία και Παράδοση, Πατερική Γραμματεία, Εκκλησιαστική Ιστορία, Ρωμαιοκαθολική και Προτεσταντική θεολογία, Ιστορία και θεολογία του Ιουδαϊσμού και Ισλαμισμού, και άλλων θρησκειών, έχοντας, φυσικά, ως επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση της χώρας μας, η οποία υποστασιάζεται στην ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπογράμμισε ο ομιλητής, στο σχολείο, στη τάξη δεν κάνουμε κατήχηση ή «σωτηριολογία», αλλά θεολογία, με βάση τις γνώσεις μας απ’ το πανεπιστήμιο και τις οδηγίες απ’ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Και, φυσικά, όταν αξιολογούμε τους μαθητές δεν βαθμολογούμε τη πίστη τους, αλλά τον επίδοσή τους στους γνωστικούς στόχους του μαθήματος. Οι διαγωνιζόμενοι την ερχόμενη Κυριακή στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ συνάδελφοί μας θεολόγοι – επεσήμανε - δεν θα εξετασθούν για τη πίστη τους, αλλά θα αξιολογηθούν για τη επιστημονική τους επάρκεια, για τις γνώσεις τους, τις οποίες αργότερα – εάν διορισθούν - θα κληθούν να προσφέρουν κατά τη διδασκαλία του μαθήματος στη τάξη.
Συνεπώς, το περιεχόμενο του μαθήματος πρέπει να είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε να εξυπηρετεί όλα τα παραπάνω στοιχεία και να αποτελεί αντικείμενο διδασκαλίας με τέτοιο τρόπο που να «κρατάει» στη τάξη όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Οπως μένουν στο μάθημα της Ιστορία όλοι οι μαθητές ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής. Να είναι ένα μάθημα «θρησκευτικού εγγραμματισμού», όπως πολύ εύστοχα παρετήρησαν και ανέλυσαν σε άρθρο τους στη «Καθημερινή» (28/09/2008, σελ. 7) οι συναδέλφισσες Ολγα Γριζοπούλου και Πηγή Καζλάρη, σαν όλα τ’ άλλα μαθήματα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, με χαρακτήρα κατά βάσιν γνωσιολογικό, όπως ξεκάθαρα τον προσδιόρισε πρόσφατα και ο απελθών υπ. Παιδείας κ. Ευρ. Στυλιανίδης, περιγράφοντας τη φυσιογνωμία και τη σκοποθεσία του μαθήματος. Να είναι ένα μάθημα, επίσης, που να μπορεί να αρθρώσει λόγο και να δώσει απαντήσεις πάνω στα μεγάλα υπαρξιακά και κοινωνικά προβλήματα. Ένα τέτοιο μάθημα πιστεύουμε πως θα το αγαπάνε οι μαθητές και οι γονείς και θα θέλουν να το διδάσκονται τα παιδιά τους. Μπορούμε να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις για ένα τέτοιο μάθημα; Ενα μάθημα, δηλαδή, ευρύτατης αποδοχής και νομιμοποίησης; Νομίζω ναι. Από μας εξαρτάται – ας το προσπαθήσουμε. Kaι o ομιλητής κατέληξε:
"Εν όψει των εξελίξεων που έχουν δρομολογηθεί για το νέο Λύκειο και ευρύτερα για τη Β/θμια εκπαίδευση θεωρώ ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε καλοπροαίρετα τις προσπάθειες για τις όποιες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και να προσπαθήσουμε να τις συνδιαμορφώσουμε με θετικές παρεμβάσεις, χωρίς να κλεινόμαστε αμυντικά στον εαυτό μας, για να μη διαπιστώσουμε κάπως αργά ότι όπως λέει ο Αλεξανδρινός ποιητής «Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μας έκτισαν τείχη» και πως «ανεπαισθήτως μας έκλεισαν από τον κόσμο έξω». Ας το παλαίψουμε να το αποτρέψουμε..."
Δημοσίευση:
Aναδημοσιεύσεις:
"ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ- Το μάθημα των Θρησκευτικών: http://thriskeftika.blogspot.com/2009/01/blog-post_31.html
* Eυχαριστούμε θερμά τους διαχειριστές των ως άνω (συν-) αδελφικών ιστοσελίδων για την προβολή της ημερίδας των Λαρισαίων θεολόγων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου