Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009

Ο "Θεολογικός Σύνδεσμος Λάρισας" σας εύχεται Χρόνια Πολλά, Καλά κι' Ευλογημένα!


Μας ρωτούν – και θεωρούμε την απορία καθ΄ όλα εύλογη: από ποιούς και γιατί «στήθηκε» στις 22/12/09 (http://religiousnet.blogspot.com/2009/12/blog-post_3616.html)
ο «Θεολογικός Σύνδεσμος Λάρισας»; Tι σκοπούς υπηρετεί, σε ποια κατεύθυνση πορεύεται; Ποιά Θεολογία θέλει να εκφράσει;

Απαντούμε: στήθηκε για να εκφράσει τη φωνή και τη συνείδηση των θεολόγων, απ’ όποιο μετερίζι κι’ αν υπηρετούν τη θεολογική επιστήμη, δηλ. απ’ το σχολείο, αλλ’ όχι μόνο. Σήμερα δεκάδες – ίσως και εκατοντάδες – συνάδελφοι θεολόγοι εργάζονται στον εκκλησιαστικό οργανισμό, σε εφημερίδες, σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, σε τηλεοπτικά κανάλια, σε ιδρύματα πρόνοιας, κλπ. Ολοι αυτοί θέλουν – και, φυσικά, δικαιούνται - να έχουν λόγο για τα θεολογικά μας πράγματα, για τα εκκλησιαστικά και, ασφαλώς, τα εκπαιδευτικά. Εδώ, σ’ αυτό το ιστολόγιο, σ’ αυτό το forum διαλόγου, όλοι αυτοί οι συνάδελφοι - και όχι περιοριστικά οι εκπαιδευτικοί - έχουν τη δική τους φωνή, για την κοινή αγωνία όλων μας, για τη Θεολογία.

Ποιοί είμαστε: oυσιαστικά δεκάδες, απ’ όλη την Ελλάδα. Ολοι αυτοί που με το καθημερινό τους «κλίκ» στο ιστολόγιό μας (πάνω από 200 αναγνώσεις ημερησίως – επίδοση ρεκόρ αν σκεφθεί κανείς ότι λόγω της αργίας τα σχολεία είναι κλειστά). Τυπικά, ο πυρήνας των διαχειριστών είμαστε ορισμένοι συνάδελφοι που αποφοιτήσαμε από το Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ και μας ενώνει η συναντίληψη για το πνεύμα της ανανεωτικής Θεολογίας που καθιέρωσε στη δεκατεία του ’90 ο «Θεολογικός Σύνδεσμος» του Τμήματος (ένας πυρήνας καθηγητών και φοιτητών, και τότε…) , που εξέδιδε το περιοδικό «Καθ’ Οδόν». Θεωρώντας ότι η ιδρυτική Διακήρυξη του «Θεολογικού Συνδέσμου» της συμπρωτεύουσας (παρά το γεγονός ότι παρήλθε 20ετία από την έκδοσή της) παραμένει επίκαιρη, επιδιώκουμε να υπηρετήσουμε το δικό της πνεύμα, για μια Θεολογία που μπορεί να μιλήσει με όρους του σήμερα στις καρδιές των ανθρώπων. Ποια Θεολογία; Με τι είδους λόγο; Ακριβώς, όπως την περιέγραψε η Διακήρυξη του «Θεολογικού Συνδέσμου» Θεσσαλονίκης:

"Από μια διαφορετική και ζωντανή Θεολογία έχουν ανάγκη η Εκκλησία και οι άνθρωποι σήμερα. Μια Θεολογία που να αντλεί πνοή και δύναμη από τις ανόθευτες ορθόδοξες πηγές, ύστερα από μια "εν φόβω και τρόμω" σύγχρονη επανεξέταση και βίωσή τους. Θεολογία που να τη διαπερνά το πνεύμα του Σταυρού και της Ανάστασης, του μόχθου και της άσκησης, της θυσίας και της ελπίδας για το καλύτερο, τώρα και στο μέλλον. Που να είναι ριζωμένη στα έγκατα του πυρήνα της Εκκλησίας, να τρέφεται από τον "Αρτο τον εξ ουρανού καταβάντα" και να τονώνεται από τους παλμούς του Παρακλήτου.

Αυτή η Θεολογία πρέπει να μπορεί να είναι αληθινά προφητική, έτσι όπως διατηρήθηκε με αίμα και δάκρυα στη δραματική ιστορική πορεία της Εκκλησίας από χαρισματικές φυσιογνωμίες και κοινότητες, καθώς και στη συνείδηση του πιστού λαού της: Θεολογίας της θεοκεντρικότητας και της ενανθρώπησης, της παρρησίας, του αγώνα, της ανθρωπιάς.

Που να ασκεί αυτοκριτική και ταυτόχρονα κριτική προς κάθε κατεύθυνση, μακριά από εύκολες συνταυτίσεις με σχήματα που αποδεδειγμένα εξαπατούν, αλλοτριώνουν και καταδυναστεύουν.

Μια Θεολογία που θέλει να γίνει κραυγή για το καλύτερο που μας λείπει. Συνοδευόμενος με απτά έργα, ο λόγος αυτής της Θεολογίας θέλει και πρέπει να είναι απελευθερωτικός και ανοιχτός, φιλικός και παρακλητικός.

Λόγος φιλάνθρωπος, στρατευμένος, προσγειωμένος και προπάντων τίμιος" [...].


Αυτή τη Θεολογία φιλοδοξούμε να υπηρετήσουμε φίλοι και φίλες. Σας ευχαριστούμε για τη θερμή υποδοχή και σας ευχόμαστε το Νέο Ετος 2010 να’ ναι Ειρηνικό, Δημιουργικό, γεμάτο Υγεία και Χαρά και κάθε Ευλογία, για σας και τις οικογένειές σας!

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, ΚΑΛΑ ΚΙ’ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ!

Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2009

Aντιοικουμενιστές: Ενας μεγάλος μύθος

Toυ Κώστα Νούση,
Φιλολόγου - θεολόγου ΑΠΘ

".... «αντιοικουμενιστές». Η νέα αυτή πολιτογραφηθείσα κατηγορία πιστών δεν είναι φυσικά φαινόμενο που περιλαμβάνει μόνο τους «γνησίους ορθοδόξους». Ενεφανίσθησαν και γνησιότεροι και θα εμφανίζονται, διότι από ό,τι φαίνεται ζώντων αγίων εκλειπόντων μύρια εκκλησιαστικά δεινά έπονται...". Ολόκληρο το άρθρο στο blog "Θεολογία και Κοινωνία":http://theology-xaris.blogspot.com/2009/12/blog-post_30.html

Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

"Ποιοί διαθρησκειακοί διάλογοι είναι επιτρεπτοί;"

"...καμιά αντίρρηση δεν έχουμε να διεξάγονται διάλογοι με αλλόθρησκους, σχισματικούς και αιρετικούς, υπάρχουν όμως πολλά θέματα που δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με τον καθηγητή κ. Βασιλειάδη...", απαντά με νεώτερο άρθρο του ο κ. Παν. Τελεβάντος: http://theology-xaris.blogspot.com/2009/12/blog-post_29.html

Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009

Η αναγκαιότητα του διαθρησκειακού διαλόγου και τα προβλήματά του


Ενα εξαιρετικά ενδιαφέρον για θεολόγους άρθρο, για τον διαθρησκειακό διάλογο και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στις μέρες μας, από τον Καθηγητή (και αγαπητό δάσκαλο πολλών εξ ημών) του Τμήματος Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), κ. Πέτρο Βασιλειάδη, στο "amen.gr": http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1292

Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009

Προϋποθέσεις διαλόγου με τους αλλοθρήσκους

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

"Να λέμε στους αλλόθρησκους ότι ο Θεός που πιστεύουν είναι πλάσμα της φαντασίας τους και καρπός του πονηρού. Ο μόνος αληθινός Θεός είναι ο Τριαδικός Θεός. Αν θέλουν να ανοίξουν τα μάτια τους για να δουν τον αληθινό Θεό “τω Θεώ η δόξα”, αλλιώς οι διάλογοι μαζί τους “αέραν δέρουσιν”. Ολόκληρο το άρθρο: http://theology-xaris.blogspot.com/2009/12/blog-post_27.html

"Zηλούντες δόξαν ανεφάνησαν νέοι "γνήσιοι ορθόδοξοι"..."


Του Κώστα Νούση,
θεολόγου - φιλολόγου ΑΠΘ

«….δεν ξέρω αν τα έβαλα με μεγαθήρια αλλά σίγουρα προέβαλαν κεφαλήν απέναντί μου τινά «θηρία» ωσεί λαγωοί εξερχόμενοι εκ των υπό γην φωλεών τους και πάραυτα επιστρεφόντων εις αυτάς - συνήθως πνευματικά τέκνα παπίσκων πνευματικών διεκδικούντων το αλάθητο σε έργα και λόγια - που βγάζουν οιμωγές αγανάκτησης και φόβου εκ της προερχομένης εξ εμού – ως φαντάζονται – απειλής, μάλλον εκ των αποκαλυπτικών της εσωτερικής των ακτινογραφίας – ως φαίνεται – λόγων μου, τα οποία δεν είναι τόσο κυρίως προσωπική μου τοποθέτηση, όσον αρυόμενα εκ των λαγαρών ναμάτων της ορθοδόξου εκκλησιολογίας. Ποια είναι δε τα ισχυρά χαρτιά των «ομολογούντων» ;…». Η συνέχεια στο blog "Θεολογία και Κοινωνία": http://theology-xaris.blogspot.com/2009/12/z.html

Σας ευχαριστούμε - συνεχίζουμε!


Η απόφαση της πλειονοψηφίας της νεοεκλεγείσης Δ.Ε. της Ενωσης Θεολόγων Λάρισας να παύσει να λειτουργεί εις το εξής η ιστοσελίδα της Ενωσης, ως forum διαλόγου, και συγκερκιμένα «να μη δημοσιεύονται άρθρα προκειμένου να μη δημιουργούνται έριδες και τριβές και βλάπτεται η εικόνα της Ενωσης»( http://theologylar.blogspot.com/2009/12/blog-post_21.html), δεν στεναχώρησε μόνο εμάς, αλλά και πολλούς φίλους θεολόγους. Δεκάδες είναι τα μηνύματα που λαμβάνουμε στο νέο blog. Eξ αυτών ξεχωρίσαμε δύο, ως ενδεικτικά, και σας τα μεταφέρουμε:

* To πρώτο προέρχεται από την αγαπημένη Θεσσαλονίκη, από αγαπητό φίλο, εκλεκτό θεολόγο και λαμπρό επιστήμονα, που μας γράφει:

«Αγαπητέ μου Χαράλαμπε, Χριστός ετέχθη!
Όλα όσα διαβάζουμε είναι δυσάρεστα. Έρχονται σε συνέχεια μιας απερίγραπτης κλειστότητας που βάλθηκε να κρύψει τη σάρκωση την οποία μόλις γιορτάσαμε. Και στη θέση της ενθρονίσαμε μετά βαϊων και κλάδων το νεκρό είδωλό της, το πτώμα μιας εωσφορικής επάρκειας, που βουλιάζει μέσα στην αυτοερωτικότητα και τον αυτοδοξασμό της απόλυτης εσωστρέφειας. Αλλά πως να το κάνουμε, η ιστορία της θείας Οικονομίας έτσι πορεύονταν πάντοτε έτσι πορεύεται και σήμερα, δραματικά, τραγικά και ταυτόχρονα άκρως δημιουργικά. Ίσως είναι -νομίζω πως στ' αλήθεια είναι- τούτη η παρουσία της νεκρής χώρας, του καλοστημένου και εξουσιαστικού συστήματος, που επιτρέπει να υπάρχουμε μέσα σε έναν άλλο τρόπο, με έναν άλλο ρυθμό, το ρυθμό της χριστοποιητικής δημιουργικότητας, που αναζητά εναγώνια την πρόσληψη του οποιουδήποτε άλλου, του κάθε άλλου, που χτυπά την πόρτα της Εκκλησίας και αναμένει...Και επειδή τα Χριστούγεννα στα πλαίσια του λειτουργικού χώρου της Εκκλησίας δεν είναι μια ανεξάρτητη πραγματικότητα, έχω την αίσθηση πως την πλήρωση και μαζί παραμυθία της υπάρξεως ντύνει εκείνη η προσδοκία, που πηγάζει εκ του τάφου και προοδοποιεί μιαν άλλη αλήθεια...σταυρωμένη και γι' αυτό πραγματική.

Με σαρκωμένες ευχές


* Το δεύτερο μήνυμα μας έρχεται από φίλο διεκεκριμένο επιστήμονα του εξωτερικού (Στρασβούργο). Είναι λακωτικό, πλήν αρκούντως περιεκτικό νοήματος:

Xari, xronia polla! Sinixise monos. I pneymatikotita einai panta monaxiki.”
Σας ευχαριστούμε - συνεχίζουμε!

Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 2009

Περί της Η' Οικουμενικής Συνόδου


"....Η στάση της Μίας (Ορθοδόξου) Εκκλησίας του Χριστού παραμένει, ως οφείλει, εκείνη της φιλοστόργου μητρός της εν αγάπη προσδοκούσης την επιστροφή των πλανεμένων υπό του διαβόλου τέκνων της. Μέχρι τότε αφήνει απλήρωτη τη θέση του επισκόπου Ρώμης σαν τον πατέρα που στέκεται στο παράθυρο καθ’ ημέραν αναμένων την επιστροφή του ασώτου υιού. Οι αντίθετες αυστηρές θέσεις ενίων μαρτυρούν ίσως δικανικό αλλά όχι μητρικό ένστικτο. Η Εκκλησία όμως είναι η αναγεννώσα μητέρα των πάντων στη θεία ζωή του Τριαδικού Θεού...".
* Αρθρο - παρέμβαση του συναδέλφου Κώστα Νούση για τον διαχριστιανικό διάλογο μεταξύ της Οροδόξου και της Ρωμαιολαθολικής Εκκλησίας. Oλόκληρο το άρθρο στο blog "Θεολογία και Κοινωνία":http://theology-xaris.blogspot.com/2009/12/blog-post_26.html

"Ο Παπισμός ως αίρεση"


Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕΙ τον ΠΑΠΙΣΜΟ ΩΣ ΑΙΡΕΣΗ ΣΥΝΟΔΙΚΑ και ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ, και ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ την ΣΥΝΟΔΟ του 879-880 ως ΟΓΔΟΗ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ

(Παρέμβαση μὲ ἀφορμὴ τον διάλογο Τελεβάντου-Ἀνδρεόπουλου)

Του κ. Παναγιώτη Σημάτη,
Θεολόγου *

Ὁ κ. Ἀνδρεόπουλος φαίνεται πὼς δὲν ἀποδέχεται ὅτι ὁ Παπισμός ἔχει ἀποκοπὴ μὲ ἀπόφαση Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὡς αἵρεση ἀπὸ τὴν ΜΙΑ Ἐκκλησία. Αὐτὸ συμπεραίνεται ἀπὸ σχόλιό του σὲ κείμενο τοῦ κ. Π. Τελεβάντου στὸ μπόγκ http://www.religiousnet.blogspot.com/2009/12/blog-post_22.html#comments. Ἐπικαλούμενος «Σημειώσεις» τοῦ καθηγητὴ Δ. Τσελεγγίδη (ποὺ βρῆκα ὅτι ἔχουν ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸ 1988), γράφει ὁ κ. Ἀνδρεόπουλος:

«...Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία θεωρήθηκε από τοπικές ορθόδοξες Συνόδους, ως ετερόδοξη και αιρετική, αποκεκομμένη δηλαδή από τη Μία, Αγία Καθολική και Αποστολική του Χριστού Εκκλησία ... Ο καθηγητής Δογματικής, πάντως, κ. Δημ. Τσελεγγίδης («Δυτική Θεολογία και Πνευματικότητα, Σημειώσεις από τις πανεπιστημιακές παραδόσεις. Εκδ. υπηρεσία Δημοσιευμάτων ΑΠΘ, σελ. 38) για το θέμα αυτό επισημαίνει ότι «η απόφανση αυτή (ότι η Ρ/Κ Εκκλησία είναι αιρετική) δεν είναι οριστική και τελεσίδικη. Αφού δεν θεσπίσθηκε από Οικουμενική Σύνοδο (...) Μέχρι αποφάνσεως οικουμενικής συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι σκόπιμο να περιβάλλουμε τους πιστούς της Ρ/Κ Εκκλησίας με αγάπη και να περιμένουμε την επιστροφή τους στην Ορθοδοξία. Μ' απλά λόγια: αναμφίβολα υπάρχουν δοξασίες της Ρ/Κ Εκκλησίας (π.χ. για το Filioque, το πρωτείο του Πάπα, κ.α.) οι οποίες είναι προδήλως αιρετικές, ΔΕΝ υπάρχει, όμως, απόφαση, που να χαρακτηρίζει ως «αιρετική» την Ρ/Κ Εκκλησία».

Ἐπειδὴ ἀσχολήθηκα μὲ τὸ θέμα πρόσφατα, ἀποφάσισα νὰ παρέμβω καὶ νὰ παραθέσω τὰ στοιχεῖα ποὺ συνέλεξα, διὰ τῶν ὁποίων φαίνεται ὅτι ἡ Ἐκλησία ἔχει καταδικάσει οὐσιαστικὰ καὶ διὰ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τοὺς Παπικούς. Ὡς πρὸς τὶς θέσεις τοῦ κ. Τσελεγγίδη ἁρμόδιος εἶναι νὰ ἀπαντήση ὁ ἴδιος, ἂν τὸ ἀπόσπασμα ἀποδίδει τὴν ὁριστική του τοποθέτηση στὸ θέμα ἢ μὲ τὰ δεδομένα τοῦ 1988 (ἂν ἀποδίδονται στὴν ὁλότητά τους). Σὲ μιὰ πρόχειρη ἔρευνα, ὅμως, ποὺ ἔκανα σὲ πρόσφατες δημοσιεύσεις του (2009 καὶ ὄχι σὲ δημοσιεύσεις τοῦ 1988), δὲν ἀποκόμισα τὴν ἴδια ἐντύπωση. Γράφει π.χ. Πρὸς τὴν Ἱερὰ Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους γιὰ τὸν «Διάλογο Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν»: «Η διαφορά μας στο δόγμα, σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα των Οικουμενικών Συνόδων που σαφώς προκύπτει από τα Πρακτικά τους, θέτει εκτός Εκκλησίας τους Ρωμαιοκαθολικούς, πράγμα που επιβεβαιώνεται και εμπειρικώς από την επί μία χιλιετία διακοπή της μεταξύ μας διαμυστηριακής κοινωνίας... Εύλογα, λοιπόν, προκύπτει το θεολογικό ερώτημα: Πως θα μπορέσουμε να συζητήσουμε ορθολογικώς στον επικείμενο Θεολογικό Διάλογο με τους Ρωμαιοκαθολικούς για τη θεσμική-ιεραρχική θέση ενός προσώπου (δηλαδή του Πάπα) εντός Εκκλησίας, ενόσω το πρόσωπο αυτό βρίσκεται ακόμη ουσιαστικά αλλά και τυπικά εκτός της Εκκλησίας. Καὶ σὲ ἄρθρο του στὸ περιοδ. «Ἐν Συνειδήσει» μὲ τίτλο «Είναι οι Ετερόδοξοι μέλη της Εκκλησίας;» (Ι. Μ. Μ. Μετεώρου, Ιούνιος 2009), γράφει ὁ κ. Τσελεγγίδης:

«Και όπως τα κλαδιά της αμπέλου δεν μπορούν να ζήσουν και να καρποφορήσουν, αν αποκοπούν από την άμπελο, έτσι και ο αποκομμένος από την Εκκλησία πιστός η και ολόκληρες κοινότητες πιστών- ανεξάρτητα από το αριθμητικό τους πλήθος- δεν μπορούν ούτε να υπάρξουν εν Χριστώ ούτε να συστήσουν άλλη Εκκλησία. Οι Ρωμαιοκαθολικοί έχουν εκπέσει από την Εκκλησία επισήμως τον 11ο αιώνα... Είναι λοιπόν προφανές ότι οι Ρωμαιοκαθολικοί -κατ' επέκταση και οι Προτεστάντες που υιοθέτησαν το Filioque- έχουν εκπέσει από την αποστολική πίστη της Εκκλησίας...».

Αὐτὰ γιὰ τὴν ἀφορμή. Στὴ συνέχεια παραθέτω τὶς θέσεις τῶν Πατέρων, γιὰ τὴν Η΄ Οἰκουμενική καὶ τὴν καταδίκη τῶν Παπικῶν ἀπὸ αὐτήν καὶ ἄλλες Συνόδους. Προέρχονται ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Ὁ Παπισμός, Αἵρεση ἤ σχίσμα;» (Ἐκδ. «ΤΗΝΟΣ»). «Ἰσχυρίζονται κάποιοι, πὼς ναὶ μὲν εἶναι αἵρεση ὁ Παπισμός καὶ τὸ Filioque, ἀλλὰ δὲν ἔχουμε καταδίκη τοῦ Παπισμοῦ ἀπὸ Οἰκουμενικὴ ἢ Πανορθόδοξη Σύνοδο. Ἂς γνωρίσουν, λοιπόν, ὅσοι ἀκόμα τὸ ἀγνοοῦν, ὅτι ὑπάρχουν, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς ἐπίσημες πρῶτες ἑπτὰ Οἰκουμενικὲς Συνόδους (κατά τὸν Ρωμανίδη αὐτές ἐξέφραζαν τὴν βούληση τοῦ αὐτοκράτορα, ποὺ καὶ τὶς συγκαλοῦσε, ἦσαν δηλαδὴ οὐσιαστικὰ αὐτοκρατορικὲς Σύνοδοι), ὑπάρχουν καὶ πολλές ἄλλες, ποὺ ρυθμίζουν ἀπὸ αἰώνων τὴν ἐκκλησιαστική μας ζωή, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ πρῶτες ἑπτά, καὶ εἶναι ὑποχρεωτικὲς γιὰ τοὺς πιστούς, ἄσχετα ἂν λέγονται τοπικές, γενικὲς ἢ Οἰκουμενικές. Εἰδικά, ἡ ὑπὸ τὸν Μέγα Φώτιο Σύνοδος τοῦ 879-880 ἀποκαλεῖται Η΄ (ὀγδόη) Οἰκουμενικὴ ἀπὸ πολλοὺς Ἅγιους καὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ σύγχρονους Ἐπίσκοπους καὶ θεολόγους, ἀφοῦ πληροῖ ὅλες τὶς προϋποθέσεις καὶ ἔχει ὅλα τὰ γνωρίσματα ποὺ εἶχαν καὶ οἱ ὑπόλοιπες ἑπτά. («Κριτήριον ἐξωτερικὸν τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου εἶναι ἡ ἀναγνώρισις τῶν ἀποφάσεων αὐτῆς ὑπὸ τῆς καθόλου Ἐκκλησίας» (Ἀνδροῦτσος Χρ., Δογματική..., σελ. 252).

Κατὰ τὸν καθηγητὴ Βλ. Φειδᾶ: «Ἡ μετὰ τὴν Δ΄ Οἰκουμενικὴ σύνοδον λειτουργία τῆς Ἐνδημούσης συνόδου παρουσιάζει διττὴν μορφήν, ὅτε μὲν συγκροτουμένη ἐν στενωτέρᾳ ἐννοίᾳ, ὁπότε ἐταυτίζετο πρὸς τὴν Πατριαρχικήν, ὅτε δὲ ἐν εὐρυτέρᾳ ἐννοίᾳ, ὁπότε προσελάμβανε τὸν χαρακτῆρα γενικῆς συνόδου τῶν Ἐκκλησιῶν» (Φειδᾶ Βλ., Ἐκκλησιαστικὴ Ἱστορία, τ. ΙΙ, σελ. 439-440). Ἡ Η΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος δὲν ἔχει ἀκόμη ἐπισήμως ἀνακηρυχθεῖ ὡς Οἰκουμενική, διότι δὲν ὑπῆρξε ἄλλη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος -μετὰ ἀπὸ αὐτὴ- γιὰ νὰ τὴν ἀνακηρύξη, ἀλλὰ καὶ γιὰ λόγους «οἰκονομίας» τῆς Ἐκκλησίας ποὺ θὰ ἀναφερθοῦν στὴ συνέχεια. Στὴ συνείδηση τῶν Ὀρθοδόξων, ὅμως, ἔχει πολιτογραφηθεῖ ὡς ἡ Η΄ Οἰκουμενική, διότι συνεκλήθη κανονικὰ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Φωτίου καὶ σὲ αὐτὴ ἔλαβεν μέρος ὅλα τὰ Πατριαρχεῖα, καὶ τὸ Πατριαρχεῖο τῆς Ρώμης διὰ τοῦ καρδινάλιου Πέτρου ὡς ἐκπροσώπου «τοῦ ἁγιωτάτου πάπα Ἰωάννου τοῦ ἀδελφοῦ καὶ πνευματικοῦ πατρὸς ἡμῶν», ὅπως εἰς τὰ Πρακτικὰ τῆς Η΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀποκαλεῖται (Ρωμανίδη Ἰω., Κείμενα Δογματικῆς καὶ Συμβολικῆς Θεολογίας..., τόμ. Β΄, σελ. 138).

Ὅμως, στὴ συνέχεια οἱ Δυτικοί, καὶ σήμερα οἱ Λατινόφρονες, ἀρνοῦνταν νὰ τὴν δεχτοῦν ὡς Οἰκουμενική, ἀφοῦ ἀποδοκίμασε τὶς πλάνες τους, γι' αὐτὸ ὁ Γεννάδιος Σχολάριος ἔλεγε στοὺς χαρακτηρίζοντας τὴν Σύνοδον τοῦ 879 ὄχι Οἰκουμενική, ἀλλὰ "μερικήν": «Ἡ ἔλλειψις τῶν σχισματικῶν (Λατίνων) οὐχ ὑφαίρεσιν ποιεῖται τοῦ οἰκουμενικοῦ» τῆς Συνόδου ( Μπιλάλη Σπ., Ἡ Αἵρεσις τοῦ Filioque, τόμ. 1ος, σελ. 280). Ἡ Σύνοδος αὐτὴ «ἀναθεματίζει τὴν προσθήκην τοῦ Filioque στὸ Σύμβολον τῆς πίστεως, καὶ ὅσους εἶχαν τὸ θράσος "τὴν ἀρχαιότητα τοῦ ἱεροῦ τούτου καὶ σεβασμίου ὅρου (Συμβόλου) κατακιβδηλεῦσαι" (=νὰ νοθεύσουν).
«Ἡ σύνοδος ὠνόμασεν ἑαυτὴν "οἰκουμενικὴν" πολλαχοῦ ἐν τοῖς πρακτικοῖς καὶ μάλιστα ἐν τοῖς κανόσιν αὐτῆς...πρὸς τούτοις ὁ Θεόδ. Βαλσαμών (12ος αἰ.), καὶ ἄλλοι...ὠνόμασαν «αὐτὴν "ὀγδόην Οἰκουμενική"» (Στεφανίδη Β., ὅπ. παρ., σ. 364). Ὅμως ὡς «Η΄ Οἰκουμενικὴ» τὴν μνημονεύει καὶ ἡ Σύνοδος τεσσάρων Πατριαρχῶν τοῦ 1484 μὲ εἴκοσι παρόντες Μητροπολίτες» (Μπούμη Π., Τὰ Ἀναθέματα Ρώμης-Κων/πόλεως..., σελ. 115).

Γιὰ τὴν Η΄ Οἰκουμενικὴ ἔχουμε καὶ τὶς μαρτυρίες Ἁγίων, ὅπως:

α) τοῦ ἁγίου Συμεὼν Θεσ/νίκης ὁ ὁποῖος μαρτυρεῖ, ὅτι: «Ἑτέρα μετὰ τὴν ἑβδόμην οἰκουμενικὴ οὐ γέγονε σύνοδος, εἰ μὴ ἡ ὀγδόη λεγομένη». Ἡ «Σύνοδος αὕτη τοὺς ἐκ τοῦ Υἱοῦ τὸ θεῖον Πνεῦμα ἐκπορεύεσθαι τολμῶντας λέγειν ἀναθέματι καθυπέβαλε. Τηρεῖν τε τὰ τοῦ ἱεροῦ Συμβόλου ἀμείωτα παντὶ τρόπῳ παραδέδωκεν. Ἀλλ' οὐκ οἶδ' ὅπως οἱ Λατῖνοι ταῦτα παρεῖδον... Ταῦτα οὖν καὶ τῇ τῶν λατίνων Ἐκκλησίᾳ μεγίστου πτώματος ὑπῆρξεν αἰτία» (Μπιλάλη Σπ., ὅπ. παρ., σελ. 135-136).

β) τοῦ ἁγίου Νεκταρίου ὁ ὁποῖος γράφει: ἡ Η΄ Οἰκουμενικὴ «κατεδίκασε διὰ συνοδικῆς ἀποφάσεως τὴν προσθήκην τοῦ Filioque, ἣν οὗτοι ἐποιήσαντο ἐν τῷ συμβόλῳ τῆς πίστεως καὶ ἔθηκεν ὑπὸ ἀφορισμὸν τοὺς δράστας τούτου ἕνεκα συναισθάνονται ἑαυτοὺς βεβαρημένους ὑπὸ τὸ ἀνάθεμα τῆς Συνόδου ταύτης, ἧς τὸ κῦρος μάτην ἀγωνίζονται νὰ καταρρίψωσιν...Ἐὰν ὁ Φώτιος δὲν συνεκρότει τὴν Η΄ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον, ἅπασα ἡ Ἀνατολὴ θὰ ὑπετάσσετο τῷ Πάπᾳ» (Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως, Τίνες λόγοι τῆς μήνιδος τῶν Δυτικῶν κατὰ τοῦ Φωτίου, περ. «Θεοδρομία», τ. 20, 2001, σελ. 29-32).

Ἐπίσης, ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ ἁγ. Νεκταρίου «Ὀρθόδ. Ἱ. Κατήχησις», (κεφ. Περὶ τῶν ἱ. Συνόδων) ἡ ἑξῆς σημείωση: «Εἰς ταύτας προσθετέα καὶ ἡ ἐν ἔτει 879 μ.Χ. ἐπὶ Φωτίου, πατριάρχου Κων/λεως, συγκροτηθεῖσα ὀγδόη Σύνοδος, συμμετέχοντος διὰ τοποτηρητῶν καὶ συναινοῦντος καὶ τοῦ Πάπα Ρώμης Ἰωάννου τοῦ Η', ἔχουσα μὲν οἰκουμενικὸν τὸ κύρος, ἀλλ' οὐχὶ ἀκόμη καὶ τὸ ὄνομα, πρὶν ἀνακηρύξη αὐτὴν ὡς τοιαύτην, κατὰ τὸ ἐπικρατῆσαν ἔθος, ἄλλη διάδοχος οἰκουμενικὴ Σύνοδος. Ἴδ. Νείλ. Περὶ τῶν ἁγ. Συνόδων ἐν τῷ Συντάγματι τῶν κανόνων, ἐκδ. Ράλλη καὶ Ποτλῆ, τόμ. α'. σελ. 392. «Οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ ἀκαδημαϊκοὶ ἔχουν ἐπανειλημμένως σχολιάσει πὼς οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ἔχουν συγκαλέσει -καὶ μάλιστα πὼς δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ ἔχουν συγκαλέσει- ἄλλες Οἰκουμενικὲς Συνόδους πέραν τῆς Ἑβδόμης, μετὰ ἀπὸ τὸν χωρισμό τους ἀπὸ τὴν Ἕδρα τῆς Ρώμης τὸ 1054. Αὐτὸ τὸ σχόλιο εἶναι ἐντελῶς ἀδικαιολόγητο καὶ παραπλανητικό. Ἡ ἔλλειψη ἀρίθμησης δὲν συνεπάγεται καὶ ἔλλειψη πραγματοποίησης. Ἡ Ὀρθόδοξη ἱστορικὴ διαδρομὴ τῶν Συνόδων, καθὼς καὶ τὰ σχετικὰ συνοδικὰ ἔγγραφα, ἀποδεικνύουν ξεκάθαρα τὴν ὕπαρξη ὁρισμένων Οἰκουμενικῶν Συνόδων μετὰ ἀπὸ τὶς πρῶτες Ἑπτὰ Συνόδους...» (π. Γεωργίου Δραγᾶ, Ἡ Ὀγδόη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ... καὶ ἡ Καταδίκη τῆς Προσθήκης καὶ τοῦ Δόγματος τοῦ «Filioque»). Καὶ δυστυχῶς, αὐτὴ τὴν ἄποψη τῶν Δυτικῶν τὴν ἐνισχύουν καὶ ἡμέτεροι «Ὀρθόδοξοι» Ἐπίσκοποι καὶ θεολόγοι!

Μαρτυρία γιὰ τὴν συναρίθμηση τῆς Ὀγδόης Συνόδου στὶς Οἰκουμενικές δίδουν οἱ:
Νικ. Καβάσιλας καὶ τὸν τότε Μητρ. Ρόδου Νεῖλος, Συμεὼν Θεσ/νίκης, Νεῖλος Θεσ/νίκης, Ἰωσὴφ Βρυέννιος, Μακάριος Ἀγκύρας, Ζωναρᾶς, Βαλσαμών, Ἀριστηνός, Μᾶρκος Εὐγενικός, Γεννάδιος Σχολάριος, Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Κων/νος Οἰκονόμου, Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Πάριος, Ἅγιος Νεκτάριος, Ἀνδρόνικος Δημητρακόπουλος (Ἀρχιμ.), Χρυσόστομος Παπαδόπουλος (Ἀρχιεπ. Ἀθηνῶν), Σπυρ. Μπιλάλης (Ἀρχιμ.) κ.ἄ. Ἀπὸ τοὺς σύγχρονους Ἐπισκόπους, Καθηγητὲς Δογματικῆς καὶ θεολόγους ἀναφέρω: Ἰω. Καρμίρη, π. Ἰω. Ρωμανίδη, Νικ. Ματσούκα, Μητροπ. Ναυπάκτου Ἱερόθεο, π. Θεόδ. Ζήση, π. Γεώργιο Μεταλληνό, π. Ἐμμαν. Καλύβα, τὴν καθηγήτρια Α.Π.Θ. Δέσποινα Κοντοστεργίου κ.ἄ.

Ἂν ἀπαιτεῖται ἀπόφαση Οἰκουμενικῆς ἢ Πανορθοδόξου Συνόδου γιὰ νὰ χαρακτηρίσουμε ὅτι κάποιος εἶναι αἱρετικός, τότε: ποιά Πανορθόδοξος Σύνοδος, ἀλήθεια, ἀποφάσισε ὅτι οἱ Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ καὶ οἱ διάφορες Προτεσταντικὲς παραφυάδες εἶναι αἱρετικοί; Ποιά Πανορθόδοξος Σύνοδος ἔδωσε τὸ δικαίωμα στὴν Ἀντιαιρετικὴ Ἐπιτροπὴ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος νὰ χαρακτηρίσει ἑκατοντάδες καὶ πλέον ὁμάδες ὡς αἱρετικές; Ἐπίσης: ἡ Σύνοδος τοῦ 1351 ἀποφάσισε γιὰ τὸ ἂν εἶναι κτιστὲς ἢ ἄκτιστες οἱ θεῖες ἐνέργειες: Ἰσχύουν οἱ ἀποφάσεις της ἢ θὰ περιμένουμε κάποια μελλοντικὴ Πανορθόδοξο Σύνοδο γιὰ νὰ τὶς ἐπικυρώσει; Στὸ ἐν λειτουργικῇ χρήσει «Συνοδικὸ τῆς Ὀρθοδοξίας» καταδικάζονται καὶ ἀναθεματίζονται οἱ παπικὲς διδασκαλίες τοῦ Βαρλαὰμ ὡς αἱρετικές: Ποιά Πανορθόδοξος Σύνοδος τὸ ἀποφάσισε;
Νεκρώθηκε ἡ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μετὰ τὸ 787, χρόνο τῆς συγκλήσεως καὶ τῶν ἐργασιῶν τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου; Δὲν ἔχουν ἰσχὺ ὅλες αὐτὲς οἱ Σύνοδοι ἀπὸ τὸ 787 ὣς τὶς μέρες μας, ποὺ ἀποφάσισαν γιὰ πλῆθος θεμάτων καὶ καθόρισαν τὸ πρακτέο γιὰ τὴν ζωὴ τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας; Μάταια οἱ ἅγιοι βασανίστηκαν ἀγωνιζόμενοι ὄχι μόνο ἐναντίον τῶν λατίνων, ἀλλὰ καὶ τῶν λατινοφρόνων; Γιὰ νὰ ὑπερασπίσουν μιὰ θεολογούμενη ἄποψη θυσιάστηκαν οἱ ἅγιοι ἢ τὴν ἀλήθεια τῆς Πίστεως; Καὶ ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νὰ τοὺς μιμηθοῦμε, χωρὶς νὰ περιμένει τὴν ἔγκριση μιᾶς Πανορθόδοξης Συνόδου, μήπως πρέπει νὰ θεωρηθεῖ καὶ ἠθικὴ αὐτουργὸς τῶν εἰς μάτην θυσιασθέντων;

Ὅλες αὐτὲς οἱ Σύνοδοι, ἐφ' ὅσον ἔγιναν ἀποδεκτὲς ἀπὸ τὴ Συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας, ρυθμίζουν ἐπὶ αἰῶνες τὴ ζωή της καὶ δὲν χρειάζονται ἄλλη ἐπικύρωση ἀπὸ μιὰ Πανορθόδοξη Σύνοδο. Οἱ ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμ. Συνόδων «ὑπόκεινται εἰς τὸν ἔλεγχον τῆς "Ἐκκλησιαστικῆς Συνειδήσεως", τῆς ὁμοθύμου δηλ. κοινῆς γνώμης κλήρου καὶ λαοῦ, ἡ ὁποία...ἀποτελεῖ τὴν ὑψίστην δύναμιν ὑπὲρ τὰς Οἰκουμ. Συνόδους, ὁ τελικὸς χαρακτηρισμὸς τῶν ὁποίων ὡς Οἰκουμενικῶν δὲν ἐξαρτᾶται τόσον ἐκ τῆς συγκλήσεως αὐτῶν ὡς τοιούτων, ὅσων ἐκ τῆς ἀναγνωρίσεως αὐτῶν ὡς Οἰκουμενικῶν ὑπὸ τῆς Συνειδήσεως τῆς Ἐκκλησίας» (Μουρατίδου Κ., Καν. Δίκαιον, τ. Β΄, σ. 303). Παρατηρεῖ σχετικὰ ὁ Μητροπολίτης Πρεβέζης Μελέτιος:
«Κατά τινας Δυτικοὺς θεολόγους ἡ καταχώρησις (εἰς μίαν Σύνοδον Κειμένων προηγουμένων Συνόδων) γίνεται διὰ νὰ δηλωθῇ ὅτι διατηροῦνται ἐν ἰσχύι καὶ διὰ νὰ προσδοθῇ εἰς αὐτὰ κῦρος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία θεωρεῖ τὴν ἄποψιν αὐτὴν βλάσφημον διὰ δύο λόγους: α) διότι εἰς οὐδεμιᾶς Συνόδου τὸ Πρακτικὸν εὑρίσκει ἔρεισμα ἡ ἄποψις αὐτή, καὶ β) διότι αἱ Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι ὡς ἅγιαι, ἐν Πνεύματι ἁγίῳ διασκεψάμεναι, δὲν ὑπόκεινται εἰς ἀναθεώρησιν. Τὰ κείμενά τους εἶναι ἀσάλευτα» (Μελετίου, Μητροπ. Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης, Ἡ Πέμπτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, σελ. 436).

Εἰς τὴν «Ἐγκύκλιον Φωτίου πρὸς τοὺς τῆς Ἀνατολῆς ἀρχιερατικοὺς θρόνους» διαβάζουμε γιὰ τὸ Filioque καὶ γιὰ τὴν καταδίκη τῶν Φράγκων (καὶ ὅσων ἀκολούθησαν τὶς κακοδοξίες τους):
«Τίς ὅλως ἀνάσχοιτο τῶν ἐν χριστιανοῖς τελούντων ἐπὶ τῆς ἁγίας Τριάδος δύο εἰσάγει αἴτια, Υἱοῦ μὲν καὶ Πνεύματος τὸν Πατέρα, τοῦ Πνεύματος δὲ πάλιν τὸν Υἱόν...; Ταύτην τὴν ἀσέβειαν οἱ τοῦ σκότους ἐκεῖνοι ἐπίσκοποι...ἐνέσπειραν, ...τούτους τοὺς ἀπατεῶνας συνοδικῇ ...κατεκρίναμεν ψήφῳ οὐ νῦν αὐτῶν τὴν ἀπόφασιν καθορίζοντες, ἀλλ' ἐκ τῶν ἤδη Συνόδων καὶ Ἀποστολικῶν θεσμῶν τὴν προωρισμένην αὐτοῖς καταδίκην ὑπεκφαίνοντες καὶ πᾶσι ποιοῦντες πάλιν ἐπίδηλον» (Ρωμανίδη Ἰω., Κείμενα Δογματικῆς..., ὅπ. παρ., σ. 145-149). Δηλαδή, «ὁ Μ. Φώτιος λέγει ὅτι τοὺς παπικούς, ἐπειδὴ δὲν μετανοοῦν, τοὺς κατεδίκασαν. Ἐφήρμοσαν δι' αὐτοὺς τὴν διαχρονικὴν Συνοδικὴν καταδίκην, "συνοδικῇ καὶ θείᾳ κατεκρίναμεν ψήφῳ... ἐκ τῶν ἤδη Συνόδων" καὶ τοὺς ἀπεκόψαμεν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν» (Καλύβα Ἐμμ., ἀρχιμ., ὅπ. παρ., σελ. 5).

Καὶ σὲ ἄλλο βιβλίο του γράφει ὁ Ρωμανίδης: «Σημειωτέον ὅτι ἡ Η' Οἰκουμ. Σύνοδος ἀναθεματίζει:

1) τοὺς μὴ ἀποδεχομένους τὴν Ζ' Οἰκουμ. Σύνοδον καὶ

2) τοὺς προσθέσαντας ἢ ἀφαιρέσαντάς τι εἰς τὸ Σύμβολον, χωρὶς ὅμως νὰ κατονομάζωνται οἱ ἐν λόγῳ αἱρετικοί, πράγμα πρωτοφανὲς ἐν τοῖς πρακτικοῖς καὶ ὅροις Οἰκουμενικῶν καὶ Τοπικῶν Συνόδων. Τὸ φαινόμενον τοῦτο ἐξηγεῖται μόνον βάσει τῆς ἀνωτέρω περιγραφείσης γενικῆς καταστάσεως τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Κάτω Ἰταλίας καὶ τῆς ἰσχύος τοῦ Πάπα μεταξὺ τῶν ἡγεμόνων καὶ τοῦ κλήρου τῆς Εὐρώπης. Φαίνεται ὅτι πράγματι ὑπῆρχεν, ἢ ὁ Ἰωάννης ἐνόμιζεν ὅτι ὑπῆρχε, δυνατότης ἀφαιρέσεως τοῦ Filioque ἀπὸ τὸ Σύμβολον τῶν Φράγκων καὶ τῶν Λογγοβάρδων» (Ρωμανίδη Ἰω., Δογματικὴ καὶ Συμβολικὴ Θεολογία, τόμ. Α΄, σελ. 372-373.).
Ἡ Οἰκουμενικῆς σημασίας ἀξία τῆς Συνόδου τοῦ 879-880 εἶναι τόσο μεγάλη, ὥστε ὁ καθηγητὴς Φειδᾶς ἔχει προτείνει τὴν ἀναγνώρισή της ὡς Οἰκουμενικῆς καὶ ἀπὸ τοὺς Παπικούς, θεωρώντας ὅτι τοῦτο θὰ ἐπιτάχυνε θεαματικὰ τὴν ἕνωση Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν. Γράφει συγκεκριμένα: «...ἀνυπολογίστου ἐκκλησιαστικῆς, ἐκκλησιολογικῆς καὶ θεολογικῆς σημασίας καὶ σπουδαιότητος πρωτοβουλία θὰ ἠδύνατο νὰ θεωρηθῇ ἡ ὑπὸ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν κοινὴ ἀναγνώρισις τῆς ἐν Κων/πόλει συνόδου (879-880) ὡς Οἰκουμενικῆς» διότι διὰ τῶν ἀποφάσεων τῆς συνόδου αὐτῆς, αἱ ὁποῖαι ἐγένοντο δεκταὶ τότε καὶ ὑπὸ τῶν ἐκπροσώπων τοῦ παπικοῦ θρόνου, ἤρθησαν οἱ ὀξύταται ἀντιθέσεις αὐτῶν καὶ ἐθεμελιώθησαν ὀρθαὶ θεολογικαὶ καὶ ἐκκλησιολογικαὶ προϋποθέσεις ἀποκαταστάσεως τῆς ἑνότητος. Ἡ κοινὴ ἀνακήρυξις τῆς συνόδου αὐτῆς ὡς Οἰκουμενικῆς θὰ ἀπετέλει ...τὴν μεγίστην προσφορὰν διὰ τὴν κατ' οὐσίαν ἐπιτυχίαν τοῦ θεολογικοῦ διαλόγου καὶ τὴν ταχύτατην ἀποκατάστασιν τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας» (Φειδᾶ Βλ., Θεολογικὸς Διάλογος Ὀρθοδόξου καὶ Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας..., σελ. 62).

Καὶ κάποιες ἄλλες τοποθετήσεις Πατέρων στὸ θέμα: Ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, «ἀποκρούει τὸ ἐπιχείρημα τῶν ἑνωτικῶν», οἱ ὁποῖοι ὑποστήριζαν ὅτι δὲν ἔχουμε δὰ καὶ μεγάλες διαφορὲς μὲ τοὺς Λατίνους, «ὅτι ἡ ἕνωσις ἐγένετο ἁπλῶς μετὰ σχισματικῶν καὶ οὐχὶ μεθ' αἱρετικῶν», καὶ διακηρύττει «ὅτι οἱ λατῖνοι εἶναι αἱρετικοὶ ὡς νοθεύσαντες τὸ Τριαδικὸν δόγμα, διὸ καὶ ἀποτρέπει ἀπὸ πάσης κοινωνίας μετὰ τῶν ἑνωτικῶν».

Ἐπίσης, «ὁ Πατριάρχης Ἰωσὴφ μετὰ τῆς περὶ αὐτὸν συνόδου» γράφει: «ἐπεὶ γὰρ ἐρώτησις προέβη ἀπαιτοῦσα ἡμᾶς εἰπεῖν ἐν ποίᾳ τάξει ἔχομεν τοὺς Ἰταλούς», στὴν τάξη «τῶν αἱρετικῶν», στὴν τάξη «τῶν σχισματικῶν» ἢ «ἐν τῇ τῶν παρασυναγωγὰς ποιούντων» ἀπαντᾶ: «Οἴδαμεν γὰρ τοῦτο καὶ προδιαγγέλλομεν ὅτι ἐν τῇ πρώτῃ τάξει (τῶν αἱρετικῶν)» τοποθετοῦμε τοὺς Παπικούς». Καὶ ὁ ὅσιος Μακάριος ἔγραφε: «Ἀπὸ τὰς τόσας Συνόδους τοπικὰς καὶ Οἰκουμενικὰς ἀφωρίσθησαν καὶ ἀναθεματίσθησαν οἱ Λατῖνοι, καὶ ἀκόμη ἀμφιβάλλεις..., ἀκόμη δὲν τὸ πιστεύεις πῶς εἶναι αἱρετικοί;... Αὐτοὶ «ἔλυσαν σχεδὸν τὰς περισσοτέρας ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ», ἀνάστησαν «τὴν εἰδωλολατρείαν τοῦ Πάπα». Σύμφωνα, λοιπόν, μὲ τὴ θέση ὅλων τῶν Ἁγίων, ὅπως καὶ ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης συνοψίζει, οἱ Παπικοὶ ὡς αἱρετικοί, δὲν ἔχουν μυστήρια καὶ ὁ Πάπας ἱερωσύνη (ΠΗΔΑΛΙΟΝ, Ἁγ. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, σελ. 91,92). Αὐτὸ ἀποδεικνύει πόσο ἐπικίνδυνη καὶ ὑπηρετικὴ τῶν Παπικῶν σχεδίων γιὰ τὴν ἀπορρόφηση τῆς Ὀρθοδοξίας ἀπὸ τὸν Πάπα, εἶναι ἡ θέση ἐκείνων τῶν Ὀρθοδόξων - κυρίως τῶν Ἱεραρχῶν -, ποὺ ἀρνοῦνται νὰ ὀνομάσουν τοὺς Παπικοὺς αἱρετικούς. Ἐπικίνδυνη καὶ γιὰ ὅσους τὸ κάνουν σκόπιμα καὶ συνειδητά, προδοτικὴ τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἀπαντώντας στὸν αὐτοκράτορα Μιχαὴλ Η΄ ἡ Σύνοδος καὶ ὁ Πατριάρχης Ἰωσήφ
μᾶς παραδίδουν τὶς τοποθετήσεις γιὰ τὸ θέμα τῶν Ὀρθοδόξων ἐκείνης τῆς ἐποχῆς (1273 μ.Χ.): «Ὅλοι σχεδὸν οἱ Πατέρες... συνιστοῦν τὴν παντελῆ ἀποκοπὴ ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας τῶν αἱρετικῶν, ἄρα καὶ τῶν Λατίνων, καὶ τὴν πνευματική τους ἀπομόνωση, γιὰ νὰ μὴ μολυνθεῖ καὶ τὸ ὑπόλοιπο μέρος τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὶς κακοδοξίες τους. Στὴν περίπτωση ὅμως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης οἱ Πατέρες καὶ ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία "προοικονομήσαντες μετὰ τοῦ Πνεύματος ἐχαρίσαντο, ἀποδιαστάντες αὐτῶν ὡς λοιμῶν, οὐχ ὑποβάλλοντες δὲ τούτους τῷ ἀναθέματι καὶ μετριάσαντες μὲν τὴν τιμωρίαν αὐτοῖς δι' οἰκονομίαν, ἑαυτοῖς δὲ τὸ ἀσφαλὲς ἐκ τούτων διὰ τῆς ἀποβολῆς περιποιησάμενοι"» (Ἀραμπατζῆ Χρ., Ἡ Ὀρθόδοξη ἀντιρρητικὴ Γραμματεία τὸν 13ο αἰῶνα, τ. Β΄, σελ. 202).

Ἡ "Οἰκονομία" λοιπὸν τῆς «Ἐκκλησίας στὴν περίπτωση τῶν λατίνων, κατὰ τὴν Σύνοδο καὶ τὸν Πατριάρχη, ἀσκεῖται ἐδῶ καὶ αἰῶνες μὲ τὴν ἀποκοπή τους ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. "Πρὸς πρόσωπον γὰρ τοῦτον τὸν ἀναθεματισμὸ οὐκ ἐκφωνῶ, τῇ οἰκονομίᾳ τῶν πατέρων ἀρκούμενος... Καὶ τὸ τῶν Ἰταλῶν γένος οὔτε ἀναθεματισθῆναι ὡρισμένως μὴ μεθιέμενον τῆς σφετέρας κακοδοξίας παρ' ἐμοί γε κριθείη διαιτητῇ, δι' ἅπερ εἴρηται, εἰ καὶ ἀναθεματίζεσθαι ἄξιον"». Στὸν ἐπίλογο καθορίζεται ἡ πρὸς τοὺς λατίνους στάση τῶν πιστῶν τῆς Ἐκκλησίας: «Μὴ μέντοι ὡς ἐχθροὺς αὐτοὺς ἡγητέον, μηδὲ μισητέον, εἰ καὶ αὐτοὶ καθ' ἡμῶν ἀεὶ λυσσῶσι καὶ μαίνονται» (Ἀραμπατζῆ Χρ., ὅπ. παρ., σελ. 202-203). Ἀργότερα παρόμοια στάση κράτησε καὶ ὁ Ἅγιος Μᾶρκος Εὐγενικός.

Δέχεται ἀπὸ ἀγάπη καὶ πόθο γιὰ τὴν Ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν νὰ συμμετάσχει στὴν Σύνοδο Φερράρας, καὶ μιλάει κολακευτικὰ στὴν ἀρχὴ γιὰ τὸν Πάπα, ὅταν ὅμως ἀντιλαμβάνεται τὸ ἀμετανόητο τῶν Παπικῶν καὶ τὴν ἐμμονή τους στὴν αἵρεση, συνιστᾶ νὰ τοὺς ἀποφεύγουμε. Ἔλεγαν στὸν ἅγιο Μᾶρκο: «Οὐκ ἔστιν αἵρεσις (ὁ Παπισμός) οὐδὲ δύνασαι εἰπεῖν αὐτὴν αἵρεσιν οὐδὲ γάρ τινες τῶν πρὸ σοῦ ἐλλογίμων καὶ ἁγίων ἀνδρῶν ἐκάλεσαν αὐτὴν αἵρεσιν. Ἔφη οὖν ὁ Ἐφέσου, ὅτι Αἵρεσίς ἐστι καὶ οὕτω εἶχον αὐτὴν καὶ οἱ πρὸ ἡμῶν, πλὴν οὐκ ἠθέλησαν θριαμβεύειν (=δημοσιεύειν) τοὺς Λατίνους ὡς αἱρετικούς, τὴν ἐπιστροφὴν αὐτῶν ἐκδεχόμενοι» (=ἀναμένοντες).

Καὶ ὁ Ἱεροσολύμων Δοσίθεος γράφει: «Οἱ Ἀνατολικοί οἰκονομικῶς, σεσιγήκασιν ἐπὶ πολὺν καιρόν, οἰόμενοι τοὺς Ἰταλοὺς πρὸς τὰ κρείττω μετακινῆσαι τὰς καινοτομίας αὐτῶν, μείναντας δὲ ἐν τῇ οἰκείᾳ πεισμονή, ἀπέβαλον αὐτοὺς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνώσεως» (Δωδεκάβιβλος, βιβλ. στ΄, κεφ. ζ΄). Τέλος θὰ ἀναφέρω καὶ τὴ γνώμη τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου: Δέχεται ὁ Ἅγιος Νικόδημος «ὅτι καλῶς οἱ πρὸ ἡμῶν Πατέρες οἰκονόμησαν καὶ ἀποδέχθησαν μὲ Θεῖο Μῦρο τοὺς Λατίνους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, διότι ὁ παπισμός τότε ἤκμαζε καὶ κατεῖχε ὅλες τὶς δυνάμεις τῶν Βασιλείων τῆς Εὐρώπης, τὸ δὲ δικό μας Βασίλειο ἔπνεε τὰ λοίσθια. Ἦταν τότε ἀνάγκη νὰ γίνη αὐτὴ ἡ οἰκονομία, γιὰ νὰ μὴ ἐξεγείρη ὁ πάπας τὰ λατινικὰ γένη ἐναντίον τῶν Ἀνατολικῶν, ὥστε νὰ αἰχμαλωτίζουν καὶ νὰ φονεύουν καὶ μύρια ἄλλα κακὰ καὶ δεινὰ νὰ πράττουν. Τώρα ὅμως (συνεχίζει) ποὺ ἡ λύσσα τοῦ παπισμοῦ δὲν ἰσχύει καὶ ἡ Θεία Πρόνοια κατέβαλε τὴν ἐπηρμένην ὀφρὺν τῶν παπικῶν, τί χρειάζεται πλέον ἡ οἰκονομία; Ἡ οἰκονομία ἔχει μέτρα καὶ ὅρια, καὶ δὲν εἶναι παντοτινὴ καὶ ἀόριστη. Ὥστε τώρα "τῆς οἰκονομίας παρελθούσης, ἡ ἀκρίβεια καὶ οἱ ἀποστολικοὶ κανόνες πρέπει νὰ ἔχωσιν τὸν τόπον τους"» (Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς 46ον Ἀποστολικὸν κανόνα).

Μετὰ λοιπὸν τόσους αἰῶνες «ποὺ στὸν παπισμὸ συνεχίζει νὰ ὑπάρχει ἀνυποχώρητη καὶ σατανικὴ ἐπιμονὴ στὴν αἵρεση» (ἡ μετάφρ. ἀπὸ τὸν π. Μάξιμο, Ἡγούμενο τῆς Ἱ. Μ. Ἁγ. Διονυσίου) εἶναι ἄμεση καὶ ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη νὰ προβληθεῖ ἡ «ἀκρίβεια», τώρα μάλιστα ποὺ ὁλοκάθαρα φαίνεται, ὅτι ὄχι μόνο καλό δὲν ἀπέφερε ἡ ὅποια οἰκονομία, ἀλλὰ αὔξησε τὶς αἱρέσεις τοῦ Παπισμοῦ, ἀλλὰ καὶ ὁδήγησε στὴν παναίρεση ποὺ λέγεται Οἰκουμενισμός: Ἅπαξ καὶ εἰσαχθεῖ στὰ τῆς πίστεως κάποια καινοτομία, γεννᾶ συνεχῶς νέες αἱρεσεις καὶ δὲ σταματᾶ πουθενά, ὅπως διδάσκει καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἡ αἵρεση εἶναι μεταδοτικὴ ἀσθένεια καὶ οἱ συνειδητὰ αἱρετικοὶ ἀδιόρθωτοι: «Ὅταν γάρ τι καινὸν ἐπεισενεχθῇ, ἀεὶ καινοτομίας τίκτει· καὶ ἄπειρος ἡ πλάνη τοῦ ἐξελθόντος τὸν λιμένα τὸν εὔδιον, καὶ οὐδαμοῦ στήσεται. Ἐπὶ πλεῖον γὰρ προκόψουσιν ἀσεβείας, φησί, καὶ ὁ λόγος αὐτῶν, ὡς γάγγραινα, νομὴν ἕξει. Ἀκάθεκτον κακόν, οὐκέτι ἰατρείᾳ κατασχεθῆναι δυνάμενον, ἀλλὰ τὸ πᾶν λυμαίνεται. Δείκνυσιν ὅτι νόσος ἐστὶν ἡ καινοφωνία, μᾶλλον δὲ νόσου χαλεπωτέρα. Ἐνταῦθα τὸ ἀδιόρθωτον αὐτῶν δηλοῖ, καὶ ὅτι οὐχ ἁπλῶς, ἀλλ' ἑκόντες ἀπεπλανήθησαν· ὅθεν καὶ μάλιστα οὗτοί εἰσιν ἀδιόρθωτοι».

* Αρθρο το οποίο μας εστάλη από τον κ. Παν. Σημάτη και το οποίο ευχαρίστως δημοσιεύουμε. Δημοσιεύεται, επίσης, μ' "αφορμή τον διάλογο των θεολόγων κ.κ. Παν. Τελεβάντου και Χάρη Ανδρεόπουλου", για τον διαχριστιανικό διάλογο, στην καλή και φιλική μας ιστοσελίδα (του φιλτάτου μας και εκλεκτού συναδέλφου, Παναγιώτη Μ.) "Αποικία Ορεινών Μανιταριών": http://tomtb.com/modules/smartsection/item.php?itemid=518, καθώς επίσης και στα ιστολόγια, "Aποτείχιση", http://apotixisi.blogspot.com/2009/12/879-880.html#links και "Θρησκευτικά", http://thriskeftika.blogspot.com/2009/12/blog-post_7921.html
Εννοείται συνάδελφοι ότι ο αντίλογος στο ιστολόγιό μας είναι όχι απλά επιθυμητός, αλλά ευκταίος!

* * * * * * *

Διευκρίνιση:

Aναφορικά με την παραπομπή μας στο βιβλίο του καθηγητή Δογματικής κ. Δημ. Τσελεγγίδη ("Δυτική Θεολογία και Πνευματικότητα", Σημειώσεις από τις πανεπιστημιακές παραδόσεις, εκδ. υπηρεσία δημοσιευμάτων ΑΠΘ¨- το οποίο γνωρίζει και ο κ. Σημάτης), πρέπει να διευκρινισθεί ότι στον αξιότιμο καθηγητή ανήκουν οι επισημάνσεις (σελ. 38) πως:

"η απόφανση αυτή (ότι η Ρ/Κ Εκκλησία είναι αιρετική) δεν είναι οριστική και τελεσίδικη. Αφού δεν θεσπίσθηκε από Οικουμενική Σύνοδο (…) Μέχρι αποφάνσεως οικουμενικής συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι σκόπιμο να περιβάλλουμε τους πιστούς της Ρ/Κ Εκκλησίας με αγάπη και να περιμένουμε την επιστροφή τους στην Ορθοδοξία".

Η αναφορά ότι "Μ’ απλά λόγια: αναμφίβολα υπάρχουν δοξασίες της Ρ/Κ Εκκλησίας (π.χ. για το Filioque, το πρωτείο του Πάπα, κ.α.) οι οποίες είναι προδήλως αιρετικές, ΔΕΝ υπάρχει, όμως, απόφαση, που να χαρακτηρίζει ως «αιρετική» την Ρ/Κ Εκκλησία", αποτελεί ημετέραν εκτίμησιν, εκφραζομένην σε συνδυασμό με την παραδοχή ότι " δεν νοούνται ορθόδοξες υποχωρήσεις στ’ όνομα του διαλόγου, αλλά αγώνας και μόνο για την επάνοδο των πεπλανημένων ετερόδοξων αδελφών μας στο χώρο της μιάς και μοναδικής, εν Χριστώ, αληθείας, όπως την εξέφρασαν με τα δόγματα και τους κανόνες οι Οικουμενικές Σύνοδοι της αδιαίρετης αρχαίας μας Εκκλησίας" και παραλλήλως την ευχήν πως "αν συμφωνήσουμε σ’ αυτή την αρχή και το πλαίσιο διαλόγου, τότε μπορούμε να ελπίζουμε ότι το όραμα υπέρ «της των πάντων ενώσεως» μπορεί να γίνει πραγματικότητα, να σημάνει την ενότητα".
Χάρης Ανδρεόπουλος

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009

Περιμένουμε τις απόψεις σας!


Ανακοινώνουμε στους φίλους αναγνώστες ότι δεχόμαστε ευχαρίστως άρθρα, σχόλια και κριτικές παρεμβάσεις (κυρίως αυτές - αποτελούν για μας οξυγόνο!) υπό τον (αυτονόητο, για μας) όρο ότι θα γίνονται επωνύμως. Οι μη διαθέτοντες λογαριασμό στο Google, μπορούν να μας στείλουν τις όποιες απόψεις τους στο e-mail του ιστολογίου μας: xaan62@gmail.com και θα δημοσιευθούν πάραυτα.

* Eπισημαίνουμε, επίσης, ότι τα αποστελλόμενα άρθρα ή / και σχόλια θα πρέπει να μην περιέχουν κανενός είδους προσωπικές επιθέσεις ή όποια άλλη αντέγκληση. Το ιστολόγιό μας είναι το πλέον φιλελεύθερο στην προβολή των απόψεων συναδέλφων και εν γένει στον θεολογικό και εκπαιδευτικό διάλογο, φθάνει να τηρούνται οι προαναφερθείσες (αυτονόητες για μας ειδικά για τον χώρο της θεολογίας - τον χώρο της φύσει ελευθερίας!) προϋποθέσεις.

- Εμείς εδώ, δεν κάνουμε (εισαγωγικού τύπου...) ...control απόψεων, όπως ορισμένα - γνωστά, πλέον, τοις πάσι - blogs που κινούνται στο θεολογικό χώρο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα απαλλοτριώσουμε βασικές αρχές της χριστιανικής ηθικής, προσέτι δε και της στοιχειώδους λογικής, προσφέροντας χώρο για ...ανώνυμες ασχημονίες και ύβρεις. Προ Θεού...

Ευφράνθητε εορτάζοντες


Γεμάτες οι πόλεις με λαμπιόνια που φεγγοβολούν! Ε, Χριστούγεννα, σου λέει, άνθρωπε μου...Ολες οι πόλεις στη «πολιτισμένη Δύση», σ’ Ευρώπη κι’ Αμερική, λάμπουν αυτές τις άγιες μέρες, εμείς στην Ελλάδα, εμείς που «τους δώσαμε τα φώτα» του πολιτισμού, στο ..σκοτάδι θα μείνουμε; Για καθυστερημένους μας έχεις; Δεν είναι πρέπον να μείνουμε ...αφώτιστοι, είναι;
(...η συνέχεια στο "amen.gr": http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1261

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

"Να φεγγοβολήσουν οι καρδιές μας..."


...Γεμάτοι οι δρόμοι αυτές τις μέρες στα εμπορικά, τρέχουμε όλοι να προλάβουμε τα γιορτινά ψώνια! Γεμάτες κι' οι οι γειτονιές μας με λαμπιόνια που φεγγοβολούν! Πειράζουν όλα αυτά; Οχι! Θα πρέπει, όμως, να θυμόμαστε ότι το θέμα, τέτοιες μέρες, χριστουγεννιάτικες, δεν είναι να φεγγοβολήσουν τα λαμπιόνια, αλλά οι καρδιές μας!!! Νομίζω ότι το σκίτσο του γερμανού καλλιτέχνη F. Behrendt (German, 1970), τα λέει όλα!..

Καλά Χριστούγεννα, Χρόνια Πολλά!!!

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2009

Λόγος διαλλαγής τοις εν Χριστώ αδελφοίς


Του Κώστα Νούση,
Φιλολόγου - θεολόγου ΑΠΘ

Αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν.
Δεν υπάρχει ίσως ωραιοτέρα συμπύκνωση και σύνθεση του ορθοδόξου δόγματος και ζωής σε μία μικρή φράση. Το δόγμα είναι πρωτίστως βεβιωμένη εμπειρία και τούμπαλιν οδηγεί στην ορθόδοξη θεωτική εμπειρία, όπερ και η ουσία της εν Χριστώ πνευματικής ζωής.

Εάν έχω πάσαν την πίστιν και πάσαν την ακρίβειαν του δόγματος, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον, προειδοποιεί ο απόστολος των εθνών. Η απόδειξη και πάλι είναι η σκληρή καθημερινή πραγματικότητα. Ιερείς ορθοδοξότατοι, καθ’ημέραν σχεδόν κοινωνούντες Σάρκα Θεού και εν τέλει ουδέν ποιούντες, τουναντίον δε πόρρω απέχοντες της αγιότητας, συνηθέστατα και της στοιχειώδους ανθρωπιάς. Ανέφερα κληρικούς πρωτίστως, διότι εκ θέσεως και μόνο «αναγκάζονται» να εγγίζουν συχνότερα Χριστό. Αλλά τα ίδια και οι απλοί πιστοί. Διότι το δόγμα δε λειτουργεί μαγικά. Δε σώζει η πίστη μόνο ούτε τα έργα, αλλά ο συνδυασμός τους εν ταπεινώσει και αγάπη, λέξεις κενές αντικρύσματος στη ζωή του σύγχρονου ευσεβιστή αλλά και εκκοσμικευμένου χριστιανού.

Λέξεις χαμένες δηλούσαι τη χαμένη ουσία. Λέμε ο «άγιος τάδε» για τους επισκόπους. Λέμε «τα άγια τοις αγίοις» για όλους τους χριστιανούς. Αποκαλούμε τους αρχιμανδρίτες πανοσιολογιότατους. Αδέρφια αλληλοπροσφωνούμεθα και αισθανόμεθα ξένοι. Μπορώ να φέρω αμέτρητα παραδείγματα που αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: μετατρέψαμε την εκκλησία από κοινωνία προσώπων εν Θεώ και ζωντανό εργαστήρι αγιότητος σε μουσειακό ιστορικό μνημείο. Αυταπατώμεθα και αλληλοεμπαιζόμεθα σε ένα ανίερο παίγνιο υποκρισίας στο οποίο συμφωνήσαμε με το νόμο της σιωπής να μη θίξουμε το νέο status quo : την εξορία του Χριστού από τη ζωή μας, ειδικά στις δυτικές κοινωνίες αλλά και στη χώρα μας σε καταθλιπτικό σημείο. Μάλιστα εμείς οι εν πολλοίς ειδωλολάτρες νεοέλληνες χριστιανοί επαναλαμβάνουμε τα τελευταία έτη και το αρχαίο αμάρτημα των Ιουδαίων: την απόκτηση της ψευδαίσθησης του νέου περιούσιου αυτάρκους λαού, του αδιαφορούντος για τη μετάδοση του ευαγγελικού μηνύματος στον κόσμο, μάλιστα και ενοχλουμένου και ενισταμένου πολλάκις κατά τις προσπάθειες πραγμάτωσής της. Μίζερος και αγενής λαός απολωλώς συν τη ορθοδόξω ευλαβεία και την ευρωπαϊκή ευγένεια (γέρων Παΐσιος).
Η εκκίνησή μου θα γίνει από τον όρο οικουμενισμός. Μια νέα εφευρεθείσα λέξη σημαίνουσα το συγκρητισμό. Μια άστοχη λέξη όμως, διότι διαβάλλει το ιεραποστολικό οικουμενικό πνεύμα του χριστιανισμού: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη» (Ματθ. κη’ 19). Αλλά το είπαμε: εψύγη η αγάπη των πολλών και διέστρεψε και τις θεάρεστες λέξεις και έννοιες.
Όχι μόνο αυτές όμως. Αλλά και οι λειτουργίες του εκκλησιαστικού σώματος ανετράπησαν, αποτελούσαι λεκτικό απολίθωμα της εκκλησιαστικής προϊστορικής δομής και ευταξίας. Η εν είδει παπικής αυθεντία ενός εκάστου αμφισβητεί ολοένα και συχνότερα ανοιχτά την κατά τάξιν ηγεσία, κινείται διορθωτικά και διδασκαλικά και επιθυμεί να την υποκαταστήσει. Ο ταπεινός «εφ’ ω ετάχθη έκαστος» αγώνας θεωρείται αδυναμία, δειλία και προδοσία. Η αποστολική προτροπή «πάντα κατά τάξιν και ευσχημόνως γινέσθω» (Α’ Κορ. ιδ’ 40) μας αφήνει ανάλγητους.

Το μείζον: η πνευματική ζωή ανήκει στο χώρο του ευχολογίου και του ονειρικού απωθημένου. Αμφιβάλλω, και το λέω μετά λύπης, για το πόσοι όντως ιλιγγιούν για την κινδυνεύουσα πίστη μας περισσότερο από την κατά το μάλλον ή ήττον υποσυνείδητη επιθυμία της αυτοπροβολής. Το εγώ ενίοτε είναι τόσο δαιμονικό που παίρνει τεχνηέντως τη θέση της ίδιας της κατά δόκησιν ή και αληθεία διακυβευομένης ορθοδοξίας. Πόσοι εφορμούν σε ένα εξωτερικό πόλεμο, κυρίως λόγω ελλείμματος του αντίστοιχου οφειλομένου και όντως επιβεβλημένου και συμφέροντος εσωτερικού;

Είναι καλά κεκρυμμένοι οι εκ δεξιών πειρασμοί σε προσπάθειες ηρωοποίησης μέσω πνευματικών αγώνων και πάντα υφίσταται ένας πανάρχαιος πειρασμός του χριστιανού όλων των εποχών: η με ανθρώπινα μέσα μάχη κατά του κακού εν αντιθέσει με το θυσιαστικό και φαινομενικά ηττημένο προφίλ της εκκλησίας εν τω κόσμω τούτω. Η εκκλησία μάχεται πνευματικά κατά βάση και η μεγάλη και τελική της δικαίωση και επικράτηση επί των εχθρών της θα γίνει ορατή μετά την παρέλευση του σχήματος του κόσμου τούτου. Σε ειδικές βέβαια και με μέγιστη διάκριση περιπτώσεις προβαίνει και σε πιο «μαχητικές» ενέργειες. Ο κανόνας όμως είναι άλλος.

Λέει ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: «αν σκέφτεσαι κακό για τους ανθρώπους, αυτό σημαίνει πως μέσα σου ζει πονηρό πνεύμα και αυτό σου υποβάλλει πονηρές σκέψεις εναντίων των αδελφών. Ο Κύριος θέλει να αγαπούμε τον πλησίον. Και αν σκέφτεσαι για αυτόν πως ο Κύριος τον αγαπά, σημαίνει πως η αγάπη του Κυρίου είναι μαζί σου. Και αν σκέφτεσαι πως ο Κύριος αγαπά πολύ το πλάσμα του και συμπονείς και συ ο ίδιος κάθε κτίσμα και αγαπάς τους εχθρούς, ενώ τον εαυτό σου τον θεωρείς χειρότερον από όλους, αυτό σημαίνει ότι είναι μαζί σου η μεγάλη χάρη του Αγίου Πνεύματος» (κεφ. η Μετάνοια).

Ποιος τελικά είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της εκκλησίας; Οι χριστιανοί των εσχάτων, οι κατ’ όνομα και έχοντες μανία καταδιώξεως λόγω σαθρής πνευματικότητος. Ο πνευματικός νόμος επομένως δε λειτουργεί και πήραμε το νόμο στα χέρια μας. Τι θα δώσω, αν δεν έχω; Τι θα ομολογήσω, αν δεν το βιώνω; Θα ομολογήσω αυταπατώμενος εις μάτην για μένα πρωτίστως και κυρίως και εν συνεχεία θα προκαλέσω γενικότερη ταραχή άνευ ουσιαστικού αποτελέσματος. Μάλλον ακούγομαι ουτοπικός, αν και καταθέτω τα αυτονόητα. Ομολογία έργοις πρωτίστως και ουχί μόνον λόγοις. Αύτη εστίν η αληθής και αγία. Η εν Χριστώ ενότητα αποτελεί και αυτή σήμερα για τους πολλούς νεκρό γράμμα - ψιλό μνημείο σε λειτουργικά, αγιογραφικά και πατερικά κείμενα. Όμως θα οφείλαμε να βιώνουμε αυτό που έλεγε ο π. Πορφύριος: «όταν προσεύχεσαι για τους άλλους, δε θα λες ελέησον ημάς αλλά ελέησόν με».

Εν κατακλείδι θα ήθελα εν όψει και των εορτών να ζητήσω συγγνώμη αν πίκρανα ή έθιξα κάποιους υπερβαίνων τα όρια ενίοτε. Από την άλλη εύχομαι να προβληματίσω άπαντας τους εν Χριστώ αδελφούς μου σε όσα σημεία καλοπροαιρέτως κύπτοντας έκαστος διαπιστώσει αλήθειες, έστω και οδυνηρές. Έχω τη γνώμη, η οποία πηγάζει από την ορθόδοξη παράδοση, ότι οιαδήποτε ενέργεια απάγουσα εμφανώς ή αφανώς σε σχίσμα συνιστά πνευματική πλάνη. Και όπως όλες οι αντίστοιχες πλάνες είναι εκ φύσεως λεπτοτάτη, δυναμένη πλανήσαι, ει δυνατόν, και τους εκλεκτούς. Οι καιροί ου μενετοί. Ενωμένοι μόνο και συναγμένοι γύρω από το φοβερό θυσιαστήριο μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα επερχόμενα δεινά. « Υπάρχουν άνθρωποι που εύχονται για τους εχθρούς τους ή για τους εχθρούς της Εκκλησίας την απώλεια και τα βάσανα στη φωτιά της κολάσεως. Σκέφτονται έτσι, γιατί δεν εδιδάχθηκαν από το Άγιο Πνεύμα την αγάπη του Θεού. Όποιος την εδιδάχθηκε πραγματικά, αυτός χύνει δάκρυα για όλο τον κόσμο.

Λέγεις ότι είναι κακούργος και ας καεί στη φωτιά του άδη. Σε ερωτώ όμως: αν ο Θεός δώσει σε σένα μια καλή θέση στον παράδεισο και δεις πεταμένο στις φλόγες εκείνον για τον οποίο τα ευχόσουν αυτά, άραγε δεν θα λυπηθείς τότε γι’ αυτόν, όποιος και αν ήταν, έστω και εχθρός της Εκκλησίας; Ή μήπως έχεις καρδιά από σίδερο; Στον παράδεισο όμως δεν χρειάζεται σίδερο. Εκεί χρειάζεται ταπείνωση και αγάπη Χριστού, η οποία σπλαγχνίζεται τους πάντες.

Όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, σ’ αυτόν δεν έχει κατοικήσει ακόμη η χάρη του Θεού.
Ελεήμων Κύριε, δίδαξέ μας με το Πνεύμα σου το Άγιο να αγαπούμε τους εχθρούς και να προσευχόμαστε με δάκρυα για αυτούς.
Κύριε, δώσε Πνεύμα Άγιο στη γη, για να σε γνωρίσουν όλοι οι λαοί και να μάθουν την αγάπη Σου» (Άγιος Σιλουανός, λόγος περί Δίψας Θεού). Είθε το άκτιστο φως που σκορπίστηκε στην κτίση το βράδυ της γέννησης του Σωτήρος να θεραπεύσει τα εκκλησιαστικά και προσωπικά εκάστου ασθενήματα. Αμήν.

Λάρισα, 23/12/2009

Θεολογικός Σύνδεσμος Λάρισας


Το μέχρι πρότινος "Θρησκευτικών Δίκτυο" μετονομάζεται για τις ανάγκες των καιρών, προκειμένου να υπηρετήσει - και να υπερασπίσει - τη θεολογική επιστήμη και τους θεολόγους. Να προβάλει τους προβληματισμούς και τις αγωνίες τους, να εκφράσει τη φωνή τους. Και τ' όνομα αυτού:

"Θεολογικός Σύνδεσμος Λάρισας"

Kαλώς ήλθατε!

"Με θλίψη διαβάσαμε συνέντευξη του Μεσσηνίας"

Tου κ. Παναγιώτη Τελεβάντου

ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Με συναισθήματα απίστευτης θλίψης διαβάσαμε ολόκληρη την πρόσφατη συνέντευξη του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομου, την οποία μέχρι σήμερα γνωρίζαμε αποσπασματικά.Μετά την ανάγνωσή της διερωτόμαστε:Αυτός ο κληρικός επελέγη από την Ιεραρχία ως Μητροπολίτης;Αυτός ο ιεράρχης εκπροσωπεί την Εκκλησία της Ελλάδος στο διάλογο με τον Παπισμό;Γιατί Μακαριότατε; Γιατί Σεβασμιότατοι Μητροπολίτες;

ΠΟΤΕ ΘΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΕΙ;

Από τη συνέντευξη του Σεβασμιότατου κράτησα το μόνο που τελικά έχει σημασία: Ότι έχει ημερομηνία λήξης η παρουσία του στη Μεσσηνία και ότι έχει ήδη υπογράψει την επιστολή παραιτήσεώς του.Κρίμα που δεν τον ρώτησε ο δημοσιογράφος που του πήρε τη συνέντευξη αν η ημερομηνία της παραίτησής του θα υποβληθεί σε διάστημα λιγότερο των τριάντα ημερών. Γιατί αν κρατήσει περισσότερο μόνο ερείπια θα παραλάβει όποιος τον διαδεχθεί.

ΔΕΝ ΑΦΗΣΕ ΤΙΠΟΤΑ ΟΡΘΙΟ

Δεν άφησε τίποτα όρθιο στη θέση του, ο Σεβασμιότατος. Πέτρα για πέτρα: Εκκοσμικευμένος(πηγαίνει στις παραλίες για να πιει καφέ). Οικουμενιστής(ακόμη και στη Σύνοδο της Ιεραρχίας ομολόγησε ότι δεν πιστεύει στην ορθόδοξη εκκλησιολογία), Νεοβαρλααμίτης (δεν διστάζει ακόμη και σήμερα να υποστηρίζει το Βαρλααμιτικό εξάμβλωμα της "λειτουργικής αναγέννησης"), Αυταρχικός ("θα πέσει ο πέλεκυς βαρύς" σε όποιο διαφωνεί). Χυδαία αγοραίος ("όποιου δεν του αρέσει ας πάρει το καπελλάκι του και ας φύγει"),Υπέρμαχος της χωρισμού Πολιτείας και Εκκλησίας,Νεορθόδοξος κουλτουριάρης, και, εκδικητικός (απέναντι σε μοναχούς, μοναχές, κληρικούς αλλά και λαικούς που διαφωνούν με την αυθαιρεσία του)

ΚΡΙΜΑ

Κρίμα! Χίλιες φορές κρίμα επειδή η Μεσσηνία είχε να επιδείξει για ένα τουλάχιστον αιώνα μια ρωμαλέα ασκητική παράδοση και ο Σεβασμιότατος εισπήδησε ως "μονιός άγριος" στον αμπελώνα της. Δεν πήγε σαν πατέρας στοργικός να την ποιμάνει, αλλά σαν δεσπότης για να θύσει και να απωλέσει. Ασε που τις διακοπές του βασικά κάνει στη Μεσσηνία μια και όπου τον χάσεις όπου τον βρείς γυρίζει στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα με χίλιες προφάσεις.

ΒΑΡΙΑ Η ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΘΕΟ

Προσευχόμαστε να μη στήση Κύριος ο Θεός εν ημέρα Κρίσεως την αμαρτίαν όσων συνέτειναν στην ανύψωση του θλιβερού αυτού κληρικού στη Μητρόπολη Μεσσηνίας, όσων τον επέλεξαν να εκπροσωπεί την Εκκλησία της Ελλάδος στο διάλογο με τους Παπικούς και όσων ακόμη χειρότερα όσοι εξακολουθούν να τον ανέχονται να ασχημονεί με τον προκλητικό αυτό τρόπο.

* * * *

Σημείωση Διαχειριστού: Διαφωνούμε (και) με (αυτές) τις απόψεις του κ. Τελεβάντου, καθώς και με ενίους εκ των χαρακτηρισμών που χρησιμοποιεί για το σεβ/το μητροπολίτη Μεσσηνίας (και πανεπιστημιακό καθηγητή, στο Τμήμα Θεολογίας του ΕΚΠΑ) κ. Χρυσόστομο - και γι΄αυτό με όλο το σεβασμό τον παρακαλούμε θερμά εφεξής να χρησιμοποιεί μετριοπαθέστερη γλώσσα στα απευθυνόμενα προς εμάς για δημοσίευση άρθρα του.

Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

"Αποσυνάγωγος υπό των παρασυναγώγων...."


Aντίλογος δικαιοσύνης κατά ψευδεπισκόπων

Του Κώστα Νούση
Φιλολόγου - θεολόγου ΑΠΘ

Αποσυνάγωγος πλέον και επισήμως υπό των παρασυναγώγων, κεκτημένος την ταυτότητα του οικουμενιστού και με την προσημμένη μοι κατηγορία ότι οι ενέργειές μου είναι έμπλεες εγωισμού και προσωπικής εκδικήσεως, ουδόλως όμως πεφιμωμένος και ανελεύθερο τραγικό φερέφωνο προγονολατρών, μάλλον δε πρωτογονολατρών, ου παύσομαι μαρτυρών τη αληθεία και μόνον, αυτονοήτως παρορών τα ανοητολογήματα, πειθόμενος δε τη θεολογική αληθεία και τη υπεράνω όλων εκκλησιολογική ορθότητι. Υπήκοος λοιπόν γενόμενος τω γέροντι Παϊσίω, όστις προ ετών με συνεβούλευσε «να έχω τον καλό εγωισμό» θα συνεχίσω να ομιλώ παρά την θλίψη ενίων «κεκαθαρμένων από το πάθος του εγωισμού» και τις περί του αντιθέτου αυτογελοιοποιούσες αστείες έμμεσες ενέργειές τους. Ενέργειες φασίζουσας απόχρωσης με στόχο τη φίμωση της ετερότητας.
Η αλήθεια είναι όντως κοφτερό μαχαίρι και δεν αρέσει, διότι αποκαλύπτει εκ πολλών καρδιών διαλογισμούς. Παραφράζοντας το Γιουνγκ, προβάλλουμε στις κατά των άλλων αιτιάσεις μας περί προβλημάτων την προσωπική μας συναίσθηση των ιδίων και την αδυναμία μας να τα επιλύσουμε. Αυτή την εναγώνια κραυγή της εσωτερικής κάθαρσης πιστεύω πως εκφράζουν και όλες αυτές οι νεόκοπες εκκλησιαστικές διαμαρτυρίες. Ας προβληματίσει πάντως μερικούς πόσο επηρμένος μπορεί να είναι ο γράφων τη στιγμή που δυσαρεστεί τα ίδια του τα αδέρφια. Όμως «πειθαρχείν δεί Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πραξ. ε’ 29). Τους ίδιους όμως ποιος θα τους ελέγξει περί της αμαρτίας ταύτης; Κανείς άλλος φυσικά παρά η όλη πολιτεία εκείνων που με ιοβόλα διάθεση και τακτική πήραν από το Θεό την εντολή να σώσουν την κινδυνεύουσα και μαγαρισμένη από τους οικουμενιστές ορθοδοξία! Οι με υποκριτική ευαισθησία ενοχλούμενοι από το δριμύ κατ’ αυτών έλεγχο τη στιγμή που σκορπούν παντού και πάντα πυρά κατά πάντων. Δε μας θυμίζουν το λόγο του Χριστού: «υποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου και τότε διαβλέψεις εκβαλείν το κάρφος εκ του οφθαλμού του αδερφού σου»(Ματθ. ζ’ 5);

Αυτό όμως πρέπει να είναι το δόγμα ζωής του ορθοδόξου, πολλώ δε μάλλον του και θεολόγου όντος. Η εν παρρησία και έμπονη αγάπη καταγραφή της αληθείας. Αυτά όλα όμως συμβαίνουν διότι ο χώρος της εκκλησίας κατήντησε δυστυχώς μια κατακερματισμένη σύναξη, όπου αντί να βασιλεύει η χαρά, η ταπείνωση, η ομόνοια, η ελευθερία και η αγάπη, αντ΄αυτών καλά κρατούν η υποκρισία, η πνευματική τρομοκρατία, η γραφικότητα, η ψυχοπαθολογία, η αφέλεια, η ημιμάθεια, η νοσταλγία των δικτατορικών πρακτικών, η αυθεντία της γνώμης ενός εκάστου και η λησμοσύνη του Χριστού και της αγιότητος. Είναι αξιοζήλευτος ο ιεραποστολικός ζήλος των χιλιαστών που τρέχουν από σπίτι σε σπίτι και εμείς αποδυόμεθα σε εμφυλίους πολέμους σχίζοντας σε ολοένα και περισσότερα τεμάχια το χιτώνα του Χριστού.

Πριν καταπιαστώ με το κυρίως θέμα της παρέμβασής μου αυτής, που είναι η απομάκρυνση των επισκόπων και ιερέων από το ευαγγελικό πνεύμα, θα κάνω μια ακόμα παρένθεση. Το κύριο και πανάρχαιο όπλο του χριστιανού ήταν η προσευχή και η αγιότητα του βίου. Σήμερα ήρθε να τα υποκαταστήσει η πρωτοφανής θεολογία της υπογραφής ( πόσο απέχουν άραγε αυτά από αντίστοιχες του τύπου θεολογία της απελευθέρωσης; ) την οποία τα τελευταία χρόνια εισήγαγε ο μακαριστός Χριστόδουλος και η οποία επανήλθε στο προσκήνιο με άξιους συνεχιστές. Και η κατάληξή της στον κάλαθο έχει ήδη ιστορικό προηγούμενο. Αυτό που με θλίβει είναι και η ευκόλως προβλέψιμη πορεία των εργασιών των νέων υπογραφόντων. Να υποθέσω ότι θα καταθέσουν έγγραφες διαμαρτυρίες, έπειτα διακοπή του μνημοσύνου του Πατριάρχη και άλλων «οικουμενιστών» ιεραρχών και τέλος σύγκληση νέας ιεραρχίας- εκκλησίας μέχρι την απομάκρυνση του πατριάρχου; Να επαναληφθούν άραγε τα γεγονότα της δεκαετίας του 1920; Πιστεύω πως μάλλον όχι, διότι τις επαναστάσεις συνήθως δεν τις κάνουν δημόσιοι υπάλληλοι, όπως ορθά είχε τονίσει ο Πάγκαλος για τις λαοσυνάξεις με το θέμα των ταυτοτήτων. Εφιαλτικά σενάρια παρ’ όλα αυτά, τα οποία εκκολάπτουν στη φαντασία τους ήδη διάφοροι, και με γραπτές μάλιστα ανακοινώσεις τους. Ίσως από τις «φάσεις» αυτές που ονειρεύονται και σχεδιάζουν μερικοί και πριν ακόμη αρχίσουν να ενσαρκώνονται θα έπρεπε να επιληφθεί του θέματος η Ιερά Σύνοδος με ξεκάθαρη θέση και στάση.

Παραμένουν στο μεταξύ αμείλικτα κατά των νεοομολογητών ένια ρητορικά ερωτήματα:

· Οι διαφορές σας υπερτερούν ή οι ομοιότητες με τους ΓΟΧ;

· Προχωράτε με σχέδιο ή απλώς πειραματιζόμενοι σε τόσο σοβαρά ζητήματα όπως η εκκλησιαστική ενότητα, τουτέστιν εν ου παικτοίς;

· Εκτός από φληναφήματα μπορείτε να μου υποδείξετε ένα σημείο αιρετικής αποκλίσεως σε αυτά που καταθέτω;

· Ποια συγκεκριμένη ενέργεια προδοσίας της ορθοδοξίας εντοπίσατε, ώστε να προβείτε στην κήρυξη της επαναστάσεως;

· Γιατί τόσο άγχος μήπως αλωθεί η ορθοδοξία; Πού είναι η εμπιστοσύνη στον Χριστό, τον αληθινό φρουρό της εκκλησίας;

· Πώς είστε σίγουροι ότι οι ιεράρχες έχουν λιγότερη δογματική ευαισθησία από εσάς κρίνοντας επιδερμικά μόνο από φαινόμενα και δημόσιες εμφανίσεις τους;
Επιστρέφω στο κύριο ζητούμενο. Είναι πράγματι εντελώς αδικαιολόγητος ο θόρυβος που γίνεται μέσα στην εκκλησία; Ποιοι προκαλούν το πλήρωμά της και προβαίνει συνήθως σε τοιούτου είδους ενέργειες; Πέρασαν κοντά 2010 χρόνια από την κάθοδο του Χριστού στη γη και η χρονική και μόνο απόσταση φαίνεται πως κατέστησε τόσο έντονη την ασθένεια της απιστίας, ώστε και οι ίδιοι οι διάδοχοι και εκπρόσωποι του Ιησού στη γη κατήντησαν χείρονες των απλών πιστών και ουδεμίαν σχεδόν ομοιότητα έχοντες με τον αρχηγόν της πίστεώς μας.

Η εικόνα του Χριστού έρχεται σε οξεία αντίθεση με την πληθώρα των κληρικών, οίτινες
αηδιαστικώς φιλάργυροι, διαβιούντες εισίν εν πολυτελεία, με σαθρή πίστη, κοσμική εμφάνιση και τρόπο συμπεριφοράς, με προκλητικές αντιορθόδοξες δημόσιες τοποθετήσεις,
πλημμελώς αγρυπνούντες και επιμελούμενοι την υλική και πνευματική τροφοδοσία και θωράκιση του λαού του Θεού, με διαβλητά σαρκικά πάθη έως ακατονόμαστα,
εμπαίζοντες το μοναχικό σχήμα εν τω κόσμω, ελεγχόμενοι μερικοί και για μυστική συμμετοχή σε «άλλες θρησκευτικές ομάδες» καθαρά μακράν της ορθοδοξίας, οι αναισχύντως ιστάμενοι στη θέση του πτωχού και ανυπόδητου Ιησού, σκληροί τη καρδία, τυραννικοί δεσπότες αντί επισκόπων, δυνάστες εργοδότες των απλών ιερέων, αγνοούντες σχεδόν εν συνόλω έστω και κατ’ όψιν τα πνευματικά τους παιδιά, φιλόδοξοι καριερίστες του αρχιερατικού «επαγγέλματος», εκπληρούντες τις προφητείες του αγίου Κοσμά του Αιτωλού για τους ιερείς των εσχάτων.

Ισχύει για αυτούς ο λόγος του Χριστού: «πάντα ούν όσα εάν είπωσιν υμίν τηρείν, τηρείτε και ποιείτε, κατά δε τα έργα αυτών μη ποιείτε» (Ματθ. κγ’ 3). Το φυσικό επακόλουθο είναι η απομάκρυνση της συντριπτικής πλειοψηφίας από την Εκκλησία και η αναζήτηση στέγης στις αιρέσεις και την αθεΐα, τους καρπούς των οποίων βιώνουμε στα πρόσφατα έκτροπα της νεολαίας μας.

Ο επίσκοπος (οιουδήποτε ιερατικού βαθμού, κατά μείζονα δε λόγο ο αρχιερέας) οφείλει να έχει διέλθει κατά την πατερική παράδοση από τα ύψιστα πνευματικά στάδια (φωτισμός και θέωση), ώστε να αποτολμήσει όχι μόνο να ανέλθει στους βαθμούς αυτούς αλλά και απλώς να ιερουργεί. Βέβαια δεν πρέπει να απαιτούμε από τον κλήρο την ακριβή εφαρμογή των προϋποθέσεων αυτών ειδικά σήμερα, όπως άλλωστε δε συνέβη και σε καμιά περίοδο της εκκλησιαστικής ιστορίας, ούτε να παραιτούνται των ιεροπραξιών οι ιερείς, όπως είχε κάνει ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης, λόγω διαπιστωθείσης διάστασης πραγματικότητας και πατερικών προαπαιτουμένων. Οφείλουν όμως όλοι τους να έχουν αποκτήσει μια ποιοτική αγιοπνευματική κατάσταση.

Διάβαζα σε μια αυτοβιογραφία ενός τέως μάρτυρα του Ιεχωβά, ο οποίος πήγε σε επίσκοπο ορθόδοξο να του ανακοινώσει όλος ενθουσιασμό την επιστροφή του από την πλάνη και εκείνος τον επέπληξε, διότι έπρεπε να δείξει σταθερότητα εμμένοντας στην θρησκεία που ήδη ανήκε, στο χιλιασμό δηλαδή! Απαράδεκτος συγκρητισμός που μαρτυρεί την προβατοσχημία και επικινδυνότητα επισκόπων νέας κοπής ως ένα ακόμη σημείο των εσχάτων καιρών.
Οι φωτιστές του δικού μας λαού, των αλλοδόξων και αλλοθρήσκων αλλά και πασών των φυλών της γης, οφείλουν κατά την ιεραποστολική τους διακονία να έχουν τις αρχές
«πρώτον φωτισθήναι και είτα φωτίσαι» (αρχαίος άγιος επίσκοπος), να είναι διακριτικοί στις δημόσιες δηλώσεις και ενέργειές τους, ώστε να μη σκανδαλίζουν τους ελάχιστους αδελφούς τους κατά την παύλεια προτροπή αναλογικά με το φαινόμενο των ειδωλοθύτων του καιρού εκείνου, να έχουν αφομοιώσει το ορθόδοξο δόγμα όχι μόνο γνωσιολογικά αλλά πρωτίστως βιωματικά, να αποσύρονται οικειοθελώς διακριτικά - εδώ μάλλον ισχύει η ομόλογη πρωτοβουλία του πατρός Ρωμανίδη - όταν διαπιστώνουν το προσωπικό τους πνευματικό έλλειμμα αναφορικά με τις πατερικές προϋποθέσεις που αντιστοιχούν στον ιερατικό τους βαθμό, ώστε και τον εαυτό τους να μην καθιστούν υπόλογο ενώπιον του Θεού αλλά κυρίως να μη στερούν από καλοπροαίρετους αλλοδόξους και αλλοθρήσκους τη δυνατότητα επανάκαμψής τους στη μία και αληθινή του Χριστού Εκκλησία. Στην αντίθετη περίπτωση καθίστανται ψευδεπίσκοποι και πρέπει να αναμένουν τη φοβερή κυριακή ρήση «ουαί δι’ ού το σκάνδαλον έρχεται» (Ματθ. ιη’ 7).

Δηλαδή ποια στάση - ευλόγως θα αναρωτηθεί κάποιος - πρέπει να κρατήσει κανείς στην περιπεπλεγμένη στις μέρες μας εκκλησιαστική κατάσταση; Τη δεδοκιμασμένη πάλαι και πολλάκις πνευματική οδό της διακρίσεως. Την αποφυγή των άκρων και την εν αγάπη, ταπεινώσει και προσευχή πρόοδο στην πνευματική ζωή του έκαστος εν τω σώματι του Χριστού, τουτέστιν εν τη Εκκλησία.

Ο γέρων Πορφύριος έλεγε χαρακτηριστικά: « Αν δεν τα έχω καλά με τον επίσκοπο, η προσευχή μου δεν ανεβαίνει στον ουρανό». Αυτό ας προβληματίσει άπαντας αφενός για την εκάστοτε εκκλησιολογική τους τοποθέτηση και αφετέρου για τη δύναμη της εκκλησίας, η οποία ούτε μαγαρίζεται από τις προσωπικές αιρετικές γνώμες και αμαρτωλές πράξεις ουδενός (μηδέ των επισκόπων εξαιρουμένων) ούτε και κινδυνεύει να αλωθεί ούτε από τον πάπα ούτε από οποιονδήποτε άλλο φανταστικό ή υπαρκτό εχθρό της. Άλλωστε ο ακαταμάχητος προστάτης της είναι ο ίδιος ο Τριαδικός Θεός, ο οποίος και μας διαβεβαίωσε ότι «και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθ. ιστ’ 18).

Λάρισα, 21/12/2009

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2009

Παραίτηση και αντικατάσταση στην νέα Δ.Ε. της Ενωσης Θεολόγων

Την παραίτησή του από μέλος της νέας Διοικούσας Επιτροπής της Ενωσης Θεολόγων Ν. Λάρισας υπέβαλε ο εκλεγείς (με 35 ψήφους) συνάδελφος Νίκος Παύλου (δ/ντής του 14ου Γ/σίου), του οποίου τη θέση καταλαμβάνει ο μέχρι πρότινος α' αναπληρωματικός, ο συνάδελφος Ευάγγελος Κουβαράς. Ετσι η σύνθεση της νέα Διοικούσας Επιτροπής διαμορφώθηκε ως ακολούθως :

Καραμήτρος Ιωάννης (δ/ντής Β'/θμιας εκπ/σης) 57 ψήφοι, Τέλιος Λεωνίδας (υπεύθυνος Γραφείου Περιβαλλοντικής Εκπ/σης) 46, Στεργιούλης Βασίλειος (επίτιμος λυκειάρχης) 44, Ανδρεόπουλος Χάρης (Γ/σιο Αρμενίου) 36 και Koυβαράς Ευάγγελος (δ/ντής Γενικού Λυκείου Αγιάς) 31.

* Η συνάδελφος Σκρίμπα Αικατερίνη (Μουσικό Γ/σιο) με 26 ψήφους είναι η α' αναπληρωματική και η Πανάγου Δέσποινα (9ο Γενικό Λύκειο) η β΄αναπληρωματική, με 15 ψήφους.

Το εκκλησιαστικό ραδιόφωνο φορέας πολιτισμικών αξιών


* Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για τις εκπαιδευτικές εφαρμογές στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ)

newsdesk, "Amen.gr"

Τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει το εκκλησιαστικό ραδιόφωνο ως «άμβωνας» της θεολογίας και φορέας πολιτισμικών αξιών, ανέλυσε ο δημοσιογράφος - συνεργάτης του Ρ/Σ της Ι. Μητρόπολης Λάρισας και θεολόγος - καθηγητής, M.Sc. και υπ. διδάκτορας του ΑΠΘ, κ. Χάρης Ανδρεόπουλος, μιλώντας σε φοιτητές του Παιδαγωγικού τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η διάλεξη οργανώθηκε στο πλαίσιο μαθήματος «Mέσα Mαζικής Ενημέρωσης, Επικοινωνιακές Θεωρίες και Εκπαιδευτικές Εφαρμογές» από την διδάσκουσα το εν λόγω μάθημα διδάκτορα (Dr.) Κοινωνιογλωσσολογίας - και ήδη εκλεγμένη Λέκτορα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - κ. Νικολέτα Τσιτσανούδη.

* Αναλυτικό ρεπορτάζ στη Πύλη Εκκλησιαστικών Ειδήσεων, "amen.gr":
και στό (εξαιρετικό!) Ιστολόγιον "Ιδιωτική Οδός":

"Kατά οικουμενιστών και νεωτεριστών"


Λάβαμε και δημοσιεύουμε ευχαρίστως το παρακάτω άρθρο του φιλολόγου - θεολόγου κ. Παναγιώτη Τελεβάντου, με το οποίο ασκεί κριτική στις θέσεις που εκφράζει για τα θέματα του διαχριστιανικού διαλόγου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος:

* * * *

Aρθρο του φιλολόγου & θεολόγου

κ. Παναγιώτη Τελεβάντου

"Ο ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Πολλοί επεσήμαναν, σε διάφορα ιστολόγια και θρησκευτικά περιοδικά, τις απαράδεκτες θέσεις που εκφράζει τον τελευταίο καιρό ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος. Συνυπογράφω όλα όσα του καταμαρτυρούν για τις αντιευαγγελικές θέσεις που εκφράζει και τις αντικανονικές ενέργειες που προβαίνει. Για λόγους αληθείας και δικαιοσύνης, όμως, θέλω να επισημάνω ένα σημείο που, κατά την άποψή, μου έχει δίκαιο. Καταρχήν νομίζω ότι πρέπει να του αναγνωριστεί ότι έχει το θάρρος ή αν θέλετε το θράσος της γνώμης του. “Αν μας θεωρούν προδότες ας απευθυνθούν στη Σύνοδο”, λέγει προκλητικά. Μήπως σε τελευταία ανάλυση έχει δίκαιο;

Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΩΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ

Δεν είναι η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος που τον εξέλεξε να την εκπροσωπήσει στο διάλογο με τους Παπικούς; Δεν είναι η Ιεραρχία που του έδωσε εντολή να διεξάγει το διάλογο μέσα στα κανονικά πλαίσια δηλαδή να μην κάνει συμπροσευχές με τους αιρετικούς Παπικούς; Δεν συμμετέσχε σε συμπροσευχές με τους Παπικούς στη συνάντηση στην Πάφο και στη Λευκωσία και μάλιστα κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας; Επομένως παρέβη κατάφωρα και ξεδιάντροπα τις εντολές της Ιεραρχίας.

ΤΟΝ ΚΑΛΕΣΕ ΚΑΝΕΙΣ ΣΕ ΑΠΟΛΟΓΙΑ;


Αφού, λοιπόν, αυτά είναι τα δεδομένα τον κάλεσε κανείς, ως όφειλε, σε απολογία; Εξ όσων γνωρίζω ούτε ο Αρχιεπίσκοπος, ούτε η ΔΙΣ, ούτε η Σύνοδος της Ιεραρχίας τον εγκάλεσαν για οτιδήποτε. Ούτε υπέπεσε στην αντίληψή μου έστω και ένας επίσκοπος που να διαμαρτυρήθηκε επειδή ο Σεβασμιότατος Μεσσηνίας έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις εντολές της Ιεραρχίας. Αρα έχει δίκαιο ο κ. Χρυσόστομος να παραπέμπει στη Σύνοδο όσους τον επικρίνουν.

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ

Εχω γράψει κατ’ επανάληψη πρόσφατα ότι ήρθε ο καιρός ο αγώνας εναντίον του Οικουμενισμού να περάσει στη δεύτερη φάση. Οι πιστοί πρέπει να αρχίσουν να καταθέτουν στη Σύνοδο εμπεριστατωμένες καταγγελίες εναντίον των Οικουμενιστών και των νεωτεριστών. Η πρόκληση του Σεβασμιότατου Μεσσηνίας είναι σαφής και εύγλωττη. Ας την αδράξουμε αποφασιστικά."

-------------------------------------------

Σημείωση Διαχειριστού:

Διαφωνούμε ριζικά με τη προσέγγιση του κ. Τελεβάντου. Σεβόμενοι, όμως, απολύτως τις διαφορετικές απόψεις του και κυρίως το απόλυτο (και δη τη στιγμή που είναι επώνυμες αυτές του οι απόψεις) δικαίωμά του να τις εκφράζει ελεύθερα, τις δημοσιεύουμε. Δεν του κάνουμε χάρη. Είναι αυτονόητη υποχρέωσή μας. Για μας ο σεβασμός στην ετερότητα αποτελεί υπόθεση ελευθερίας.



Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2009

Διορισμούς θεολόγων στα Δημοτικά ζητά ο Κοσμήτορας της Θεολογικής του ΑΠΘ

Χαιρετισμός στην Ημερίδα της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, που είχε σαν θέμα "Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση"

Του κ. Ιωάννη Κογκούλη
Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ

Καθώς σήμερα μου δίδεται η ευκαιρία να χαιρετίσω ως Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την Ημερίδα της Θεολογικής Σχολής Αθηνών με θέμα: «Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση», τα όσα εν μέσω καλοκαιριού έλαβαν χώρα σχετικά με το μάθημα αυτό, μου δημιουργούν συναίσθημα χαρμολύπης. Αισθάνομαι χαρά, γιατί βρίσκομαι εν μέσω αγαπητών συναδέλφων και όχι μόνο αλλά, και λύπη γιατί τα εν λόγω γεγονότα, αποκάλυψαν την ύπαρξη μερίδας απογόνων των ηρωικών ραγιάδων που ως σύγχρονοι νεογενίτσαροι πολεμούν όχι απλά το πολύπαθο μάθημα των Θρησκευτικών, αλλά την ελληνορθόδοξα προσανατολισμένη Παιδεία μας.
Στόχος κάποιων φαίνεται ότι είναι η μετάλλαξη της ιδιοπροσωπίας ημών των σύγχρονων Ελλήνων, η οποία και καλλιεργείται ή πρέπει να καλλιεργείται στο χώρο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και όχι μόνο. Και επειδή κυκλοφορεί η άποψη πως το πρόβλημα που ατυχώς δημιουργήθηκε το καλοκαίρι με το μάθημα των Θρησκευτικών αντιμετωπίστηκε με την τελευταία εγκύκλιο του Υπουργείου, επισημαίνω ότι στην εν λόγω εγκύκλιο δεν αναφέρεται ρητά πως το συγκεκριμένο μάθημα είναι υποχρεωτικό για τους ορθόδοξους μαθητές. Αλλά το πιο σημαντικό είναι το εξής: αυτό που σήμερα παρατηρούμε είναι ότι τα ελληνόπουλα και όχι τα παιδιά των οικονομικών μεταναστών είναι εκείνα που ζητούν απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών. Για το μείζον αυτό πρόβλημα η ελληνική κοινωνία, παρά τη φαινομενική σιωπή της, έχει ευαισθητοποιηθεί και διακατέχεται από έντονη ανησυχία. Αυτό φαίνεται, εκτός των άλλων, και στις μετά το καλοκαίρι του 2008 δημοσκοπήσεις, όσο και αν αυτό κάποιοι επιχειρούν να το αποσιωπήσουν. Μάλιστα όσοι πιστεύουν πως το πρόβλημα αυτό με την πάροδο του χρόνου θα ξεχαστεί κάνουν σοβαρό λάθος.

Η τοποθέτηση κάποιων ότι η «άσκηση του δικαιώματος δεν πρέπει να συνοδεύεται από την υποχρέωση αποκάλυψης, έστω και αρνητικά (λ.χ. <δεν είμαι χριστιανός ορθόδοξος>, των θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων των μαθητών και μαθητριών» δεν εξηγεί, γιατί, για παράδειγμα, στη Γερμανία δεν παραβιάζονται τα προσωπικά δεδομένα, όταν ο Γερμανός γονιός δηλώνει πως το παιδί του θα παρακολουθήσει τον Ρωμαιοκαθολικό ή Προτεστάντη ή Ορθόδοξο θεολόγο. Κανείς δεν μας λέγει πώς συμβαίνει στον ελληνικό χώρο να επιτρέπεται με βάση την ποσόστωση σε Έλληνες μουσουλμάνους, με δήλωση του θρησκεύματός τους, να εισάγονται άνευ εξετάσεων στα Πανεπιστήμια; Επίσης, πώς επιτρέπεται σε Έλληνες μουσουλμάνους και πάλι με ποσόστωση, χωρίς ΑΣΕΠ, να διορίζονται ως δημόσιοι υπάλληλοι; Πού είναι εδώ τα «προσωπικά δεδομένα»;

Προσωπικά δε θα κουραστώ να επαναλαμβάνω ότι είναι άχρηστο το σχολείο που απλά καθιστά τους μαθητές «ρεζερβουάρ» πληροφοριών και δεν προσφέρει σ’ αυτούς Παιδεία με την τρισυπόστατη διάστασή της ως εκπαίδευση, μόρφωση και ηθική καλλιέργεια. Σημειώνω επίσης πως δεν υπάρχει ουδέτερη γνώση, ενώ παράλληλα η άχρωμη ηθική οδηγεί τον νέο σε καταστάσεις ανασφάλειας, απάθειας και απροσάρμοστης συμπεριφοράς. Οι υπηρετούντες στο συνδικαλισμό γνωρίζουν πως η «αποκαθήλωση» της Ορθόδοξα προσανατολισμένης Παιδείας στο ελληνικό σχολείο ξεκίνησε με τη μετάλλαξη άλλων μαθημάτων.

Δεν εμμένω τούτη τη στιγμή στο γεγονός ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι ένα μάθημα που, εκτός των άλλων, στοχεύει στην καλλιέργεια της ανεκτικότητας, στην προώθηση της αλληλογνωριμίας των πολιτισμών, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης ολοκληρωμένης προσωπικότητας στους μαθητές. Ούτε εμμένω διεξοδικά σε αναλυτικά προγράμματα και διδακτικά βιβλία, όπως για παράδειγμα στα βιβλία «Η γλώσσα μου» στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, όπου, με κείμενα αναιμικά, αποτυπώνεται μια παγκοσμιοποιημένη καθημερινότητα, ή στα βιβλία Νεοελληνικής γλώσσας του Γυμνασίου, στα οποία, κατά τους επιστήμονες του Συλλόγου «Ο Μέγας Βασίλειος», υπάρχουν «προκλητικές λεπτομερείς περιγραφές σκηνών συναισθηματισμού, εκφράσεις χυδαίες και βλάσφημες, χωρίς σεβασμό σε πρόσωπα ιερά και αξίες σεβαστές αιώνων» (Φεβρουάριος 2007). Θα εμμείνω για λίγο μόνο στα βιβλία της Ιστορίας. Εδώ φαίνεται να μη «διασφαλίζεται πλήρως η επιστημονική βάση και η αντικειμενικότητα», όπως αυτό το ζητούν από τα βιβλία του πολύπαθου μαθήματος των Θρησκευτικών, και μάλιστα, προκειμένου, όπως λένε να μην «προκαλέσουν», την μεταλλάσσουν. Αρθρογραφώντας φαίνεται να αρνούνται την ελληνικότητα ημών των βλαχόφωνων Ελλήνων στους οποίους, μεταξύ των άλλων, ανήκουν οι σύζυγοι του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Παιδείας. Για να καταλάβει κανείς ότι στον τόπο μας η ιστορία παρουσιάζεται με παραμορφωτικούς φακούς σημειώνω κάτι που αποκρύπτεται επισταμένα ιδιαίτερα από τους βορειοελλαδίτες Έλληνες. Στις 14 Μαΐου του 1941 με την ανοχή των Γερμανών οι Βούλγαροι έκαναν την προσάρτηση της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης στο Βουλγαρικό κράτος. Μέχρι σήμερα η ενέργεια αυτή της παράνομης προσάρτησης δεν έχει αρθεί. Ούτε ποτέ οι Βούλγαροι ζήτησαν συγγνώμη γι’ αυτή τους την ενέργεια.

Η πληροφόρηση για τη δική μας παράδοση και ζωή και η προσφορά στα παιδιά σχετικών μ’ αυτήν εμπειριών είναι αναγκαία για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές που ζουν στον ελλαδικό χώρο. Έτσι, για παράδειγμα, στη Θεσσαλονίκη, παράλληλα με το Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο, για τη σωστή κοινωνική ένταξη των μαθητών, είναι αναγκαίο να γνωρίσουν τον άγιο Δημήτριο, τους αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο κ.λπ. Επίσης, παράλληλα με τη Βεργίνα, πρέπει να γνωρίσουν την Αχειροποίητο, την Παναγία Χαλκέων, την Αγία Σοφία.
Προσωπικά, πιστεύω επιπλέον πως για να διευρυνθεί η γνωστική ικανότητα των μαθητών της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, χάρη της ανάπτυξης της πνευματικής και κοινωνικής συνείδησής τους, το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να διδάσκεται σ’ όλες τις τάξεις του Δημοτικού σχολείου, όπως αυτό συμβαίνει σε χώρες του εξωτερικού, για παράδειγμα στη Γερμανία, και μάλιστα από εξειδικευμένους θεολόγους καθηγητές.

Ο όλος προβληματισμός που αναπτύσσεται από τους πολέμιους άμεσα του μαθήματος των Θρησκευτικών και έμμεσα της ελληνορθόδοξα προσανατολισμένης αγωγής καταλήγει στην πρόταση πως «επιβάλλεται άμεσα να προχωρήσει ο χωρισμός εκκλησίας και πολιτείας». Για όλους αυτούς σημειώνω πως, αφού τόσο πολύ θέλουν τον εν λόγω χωρισμό ας απαιτήσουν από τους τριακοσίους εθνοπατέρες και εθνομητέρες της βουλής να αποφασίσει για το θέμα αυτό Ο ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ ΛΑΟΣ και να διενεργηθεί ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ. Ο κυρίαρχος ελληνικός λαός πρέπει γι’ αυτό και για άλλα πολλά με ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΑ να μπορεί να αποφασίζει και όχι κάποιοι άλλοι με «δημοκρατικά» τερτίπια να παίρνουν κρίσιμες αποφάσεις γι’ αυτόν, χωρίς αυτόν. Αν κάποτε οι εξωγενείς και ενδογενείς δυνάμεις καταφέρουν να πραγματοποιηθεί «ο χωρισμός εκκλησίας και πολιτείας», αυτό που θα πληγωθεί βαρύτατα και θα υποστεί ανεπανόρθωτη μετάλλαξη θα είναι το Γένος μας. Η Εκκλησία θα παραμείνει αλώβητη.

Και κάτι ακόμη. Ας συνειδητοποιήσουν, ιδιαίτερα οι νεογενίτσαροι, πως οι υπεύθυνοι της Πολιτείας και της Εκκλησίας υπηρετούν τον ίδιο λαό και μάλιστα με κίνητρο την πληθωρική αγάπη προς αυτόν. Ας βιώσουν πως αυτό που χρειάζεται ο λαός μας σήμερα είναι να βλέπει τους διακόνους τόσο της Πολιτείας όσο και της Εκκλησίας, όταν μπαίνουν στην πολιτική ή εκκλησιαστική αντίστοιχα διακονία πλούσιοι, με το τέλος της διακονίας τους να φεύγουν φτωχοί και να μη χρησιμοποιούν τα δύο είδη της διακονίας για ίδιο πλουτισμό. Παράλληλα, ας εντρυφήσουν στον ορισμό που ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος για τη δικαιοσύνη, όταν γράφει: «Δικαιοσύνη δε μη πλέον ζητείν ἔχειν˙ της δ’ ισότητος έκβασις, τούτ’ αδικία».
Με τις σκέψεις αυτές εύχομαι ως Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Θεσσαλονίκης κάθε επιτυχία στην παρούσα ημερίδα.

Πηγή: www.zoiforos.gr

To μάθημα των Θρησκευτικών στην εκπαίδευση

Πορίσματα Ημερίδας της Θεολογικής Σχολής του Ε. Κ. Π. Α.

Το θέμα της Ημερίδας ήταν:

«Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Εκπαίδευση»

(Κεντρικό Αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής 5-11-2008).

Σήμερα, Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2008, κατόπιν προσκλήσεως της κοσμητείας της Θεολογικής Σχολής του Ε. Κ. Π. Α., και με αφορμή τις πρόσφατες εγκυκλίους του Υ. Ε. Π. Θ για τον προαιρετικό ή μη χαρακτήρα του μαθήματος, διοργανώθηκε ημερίδα για το μάθημα των Θρησκευτικών στο Κεντρικό Αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής, στην οποία κλήθηκαν να παραστούν όλοι όσοι σχετίζονται κατά τρόπο άμεσο ή και έμμεσο με τη διδασκαλία του μαθήματος στην Α/θμια και κυρίως Β/θμια εκπαίδευση. Μετά την ολοκλήρωση των τοποθετήσεων των εκλεκτών προσκεκλημένων και κυρίως του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. κ. Ιερωνύμου, των εισηγήσεων των ορισμένων από τη Σχολή εισηγητών αλλά και της συζητήσεως που ακολούθησε, είναι δυνατόν να εξαχθούν τα εξής συμπεράσματα:

1) Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι το σημερινό σχολείο, έχοντας ως χώρο λειτουργίας του τις σύγχρονες ανοικτές και πλουραλιστικές κοινωνίες διατρέχει τον κίνδυνο να μετατραπεί σε εκπαιδευτήριο. Για την ουσιαστική αντίσταση σε αυτή τη μετατροπή αποτελεί όσο ποτέ άλλοτε ζωτικής φύσεως ανάγκη η αγωγή αξιών και η παιδεία ελευθερίας. Σ’ αυτό το σύγχρονο παιδαγωγικό τοπίο, όπου απειλείται άμεσα η ανθρωπιστική διάσταση του σχολείου, καλείται και το μάθημα των Θρησκευτικών να επιτελέσει το δύσκολο αλλά καθοριστικής σημασίας έργο του.

2) Οι δυνατότητες αυτές του μαθήματος των Θρησκευτικών να συμβάλει στη διάσωση της ανθρωπιστικής διαστάσεως του σύγχρονου σχολείου έχουν την αφετηρία τους στον χαρακτήρα και το ήθος που καλλιεργείται στην Ορθοδοξία. Πράγματι, η μελέτη της Ορθόδοξης παράδοσης αποκαλύπτει ένα αδαπάνητο θησαυρό, μία ανεξάντλητη πηγή κεντρικών αληθειών για τον άνθρωπο και την ελευθερία του. Μας ανοίγει τα μάτια να δούμε την ομορφιά και το βάθος των όντων και παράλληλα μας κινητοποιεί να αντιστεκόμαστε στην χρησιμοθηρία. Η Ορθοδοξία απηχεί αναζητήσεις μια μοναδικής ποιότητας ζωής και πνευματικότητας. Μπορούμε λοιπόν να υποστηρίξουμε ότι το μάθημα των θρησκευτικών συνενώνει την παράδοση, την πνευματικότητα και προκαλεί την κριτική σκέψη. Κατά αυτό τον τρόπο συμβάλλει στη διαμόρφωση του ήθους, αλλά και στην εξοικείωση του μαθητή με την ιδιοσυγκρασία της ελληνικής πραγματικότητας. Υπό την έννοια αυτή, ένα σωστά οργανωμένο μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία της Ελλάδας ίσως να μην ήταν ποτέ τόσο απαραίτητο όσο σήμερα και πάντως όχι λιγότερο χρήσιμο από ότι τα φιλολογικά μαθήματα ή τα Μαθηματικά.

3) Εξ άλλου, εν σχέσει προς τις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου πρέπει να γίνει αποδεκτό ότι, χωρίς αμφιβολία, το μάθημα των Θρησκευτικών άλλαξε πρόσωπο τις τελευταίας δεκαετίες. Δεν είναι ένα νεκρό, απολιθωμένο κομμάτι της σχολικής πραγματικότητας. Καθιστά δυνατή την πρόσβαση στο πανανθρώπινο φαινόμενο της θρησκείας και ευνοεί μια κριτική αξιολόγησή του. Μαθαίνει τα παιδιά να μην ταυτίζουν τη θρησκεία με συντηρητισμό. Τα βοηθά να αντιμετωπίζουν και να διακρίνουν τη γνήσια πίστη από τον θρησκευτικό φανατισμό. Προωθεί την ανάπτυξη του πνεύματος της διαπολιτισμικότητας.
Από την άλλη πλευρά, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επένδυσαν και εξακολουθούν να επενδύουν σε ένα καθοριστικό παράγοντα ανάπτυξης και προόδου. Ο παράγοντας αυτός είναι η γνώση, όπως αυτή διαμορφώνεται και υλοποιείται στη σύγχρονη κοινωνία της πληροφορίας. Σκοπός αυτής της εναρμόνισης και προσαρμογής είναι να βοηθηθούν οι παιδαγωγούμενοι μέσω της σχολικής θρησκευτικής αγωγής να συνειδητοποιήσουν πρώτιστα ότι είναι άνθρωποι που οφείλουν ν’ αντιμετωπίζουν τη ζωή, τον εαυτό τους, το συνάνθρωπο και τη φύση με αγάπη, ανοχή, δέος, θαυμασμό και ευαισθησία. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται διά του σχολείου η απόκτηση εκ μέρους των παιδαγωγουμένων της απαραίτητης θρησκευτικής γνώσης και της ικανότητας για κρίση, σεβασμό, διακριτικότητα και ανοχή απέναντι στις θρησκευτικές πεποιθήσεις και τη θρησκευτική συμπεριφορά των ανθρώπων.
Με αυτό τον τρόπο συσχετίζεται το διδασκόμενο θρησκευτικό υλικό με τα σύγχρονα υπαρξιακά και κοινωνικά προβλήματα που απασχολούν κάθε άνθρωπο, όπως η πνευματική αναζήτηση, ο ανθρώπινος πόνος, η φτώχεια, η κοινωνική αδικία, η εκμετάλλευση και ο βιασμός της φύσης και του περιβάλλοντος κ.ά., τα οποία εξετάζονται και υπό το φως της διδασκαλίας και παράδοσης των διαφόρων θρησκειών, τόσο από άποψη διαχρονική όσο και συγχρονική.

4) Επί τη βάσει των ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι η θρησκευτική αγωγή μπορεί να λειτουργήσει ως εισαγωγή του μαθητή στην κατανόηση της ενότητας των λαών της Ευρώπης χωρίς σύνορα. Ο μαθητής οφείλει να έχει κατάλληλη ενημέρωση για το τι και πώς πιστεύουν οι συμπολίτες του στην «Ευρώπη χωρίς σύνορα», στην «Ευρώπη των πολιτών». Την ενημέρωση αυτή οφείλει να τη λάβει στο σχολείο και μάλιστα μέσω της θρησκευτικής αγωγής. Θα πρέπει να διδάσκονται στο σχολείο και οι άλλες θρησκευτικές παραδόσεις. Θα πρέπει, όμως, να τονιστεί ότι διδασκαλία των άλλων θρησκειών στη δημόσια εκπαίδευση δε σημαίνει υποτίμηση ή απόρριψη της παραδεδομένης θρησκευτικής πίστης και παράδοσης του τόπου μας. Η μελέτη των άλλων Θρησκειών, μαζί ασφαλώς με τη χριστιανική διδαχή, συντελεί στην ορθή εκτίμηση και αξιολόγηση από τους μαθητές της πολιτιστικής και πνευματικής κληρονομιάς του τόπου τους. Κατ’ αυτό τον τρόπο, οι Έλληνες και οι Ελληνίδες πολίτες οι οποίοι θα είναι συνειδητοί γνώστες της πλούσιας Ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης, θα μπορούν να την προβάλλουν οποτεδήποτε σε κάθε ενδιαφερόμενο, χωρίς φανατισμό, ηττοπάθεια ή μισαλλοδοξία.

5) Στο πλαίσιο μιας αυτοκριτικής επισημαίνεται το γεγονός ότι η σχολική θρησκευτική διδακτική πράξη και στην Ελλάδα κατά τον εικοστό αιώνα διακρίθηκε για τη συστηματική-ακαδημαϊκή δομή, την αφηρημένη σκέψη και τον έντονο ηθικό χαρακτήρα και προσανατολισμό της. Έτσι δε θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί ότι συνδεόταν οργανικά με τη μυστηριακή ζωή και την πνευματικότητα του Ορθόδοξου χριστιανισμού.
Σήμερα, η σχολική θρησκευτική αγωγή εξακολουθεί να έχει τον ίδιο διπλό σκοπό α) να μεταδώσει τις βιβλικές, ιστορικές, δογματικές και ηθικές αλήθειες του Ορθόδοξου χριστιανισμού και β) να καταστήσει τους παιδαγωγουμένους ενεργά και δραστήρια μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ωστόσο επιβάλλονται αλλαγές οι οποίες να συνδέονται με τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την ανάπτυξη της πληροφορίας στην εποχή της τεχνολογίας και του κοινωνικού και πολιτισμικού δεδομένου των πολύ-πολιτισμικών κοινωνιών.
Υπό την έννοια αυτή πρέπει να θεραπευθεί η ασυγχώρητη άγνοια που εμφανίζεται να υπάρχει ως προς τα σύγχρονα πορίσματα της παιδαγωγικής ψυχολογίας και των συναφών επιστημών, γεγονός που δημιουργεί παράπονα σχετικά με τις μεθόδους διδασκαλίας αλλά και το περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων της θρησκευτικής αγωγής.
Εξάλλου θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψη οι ευκαιρίες που ανοίγονται από τις σύγχρονες τεχνολογίες για τη σύγχρονη παιδευτική διαδικασία. Βάσει αυτών μπορούμε να αναπτύξουμε ανοικτούς ορίζοντες, θεολογική και παιδαγωγική φαντασία για να προσεγγίσουμε τον σύγχρονο μαθητή και τις ευαισθησίες του.

6) Επί της ουσίας, δεν αρκούν οι δεδομένες δυνατότητες και ο ευρύς ορίζοντας του μαθήματος από μόνοι τους. Η ελληνική σχολική θρησκευτική αγωγή οφείλει να επανεξετάσει τους σκοπούς της και εν μέρει το περιεχόμενό της. Δεν αρκεί η θρησκευτική αγωγή να σκοπεύει μόνο στη μετάδοση θρησκευτικής γνώσης, χωρίς να λαμβάνει υπόψη της τις ποικίλες διαστάσεις που συνθέτουν το θρησκευτικό φαινόμενο.
Το μάθημα των θρησκευτικών είναι μάθημα «πολιτισμού της ανθρωπότητας και ειρήνης». Τονίζει τη συμβολή των θρησκειών για τη θεμελίωση του «παγκόσμιου ήθους», το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Επομένως, με κατάλληλες προσαρμογές στα αιτήματα των καιρών, μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν αισθητήριο για τα ουσιώδη της ζωής, για την ομορφιά, το μυστήριο, για τη διάσταση του βάθους. Έχει τη δυναμική να προάγει την κριτική σκέψη. Μπορεί να καλλιεργήσει την αντίσταση, μαθαίνοντας τα παιδιά να μην υποκύπτουν στους αλλοτριωτικούς μηχανισμούς. Μπορεί να δώσει πειστικότερες απαντήσεις στα μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα, καθιστώντας σαφή στους νέους τη σημασία του δικού τους προσωπικού αγώνα για έναν καλύτερο και δικαιότερο κόσμο. Αλλά και στο κομμάτι του πολιτισμού μπορεί να προβάλλει το ρόλο της θρησκείας ευρύτερα για τη διαμόρφωση του πολιτισμού. Υπό την έννοια αυτή θα βοηθά το μαθητή να ανακαλύψει και να αγαπήσει την πολιτιστική του κληρονομιά.

7) Βεβαίως τα ανωτέρω επιβάλλουν τη διατήρηση του υποχρεωτικού χαρακτήρα του μαθήματος. Αν και είναι γεγονός ότι δύσκολα μπορούμε να αγνοήσουμε τις αλλαγές στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία, με την προϊούσα πολυπολιτισμική σύνθεση, ωστόσο είναι παράλογο στη σύγχρονη κοινωνία οι μαθητές να μην παρακολουθούν υποχρεωτικά το μάθημα Θρησκευτικών με το εμφανές ανθρωπιστικό και μορφωτικό περιεχόμενο.
Προς την κατεύθυνση της απρόσκοπτης διατήρησης του υποχρεωτικού χαρακτήρα του μαθήματος, έχουν κατά καιρούς συζητηθεί διάφορα μοντέλα θρησκευτικού μαθήματος. Κυρίως προβάλλονται τρία μοντέλα θρησκευτικού μαθήματος, τα οποία όμως πρέπει να συζητηθούν σε βάθος από τους αρμόδιους για το ζήτημα αυτό (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Θεολογικές σχολές) με τη διακριτική συμβολή της Εκκλησίας. Τα μοντέλα αυτά, με θετικά σημεία αλλά και αδυναμίες, είναι το ομολογιακό μάθημα, το θρησκειολογικό μάθημα και το πολιτιστικό μάθημα, υπό την έννοια ότι το μάθημα πρέπει να διευρύνεται και να εμπλουτίζεται συνεχώς, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα πολιτιστικά και κοινωνικά δεδομένα, εμπλουτιζόμενο με θρησκειολογική ύλη και φιλοσοφική θεώρηση και αναφορές στη συμβολή της Θρησκείας και ιδιαίτερα της Ορθοδοξίας στον πολιτισμό.
Γενικώς όμως, η σχολική θρησκευτική αγωγή θα πρέπει να διευρύνει τους σκοπούς της, έτσι ώστε η έως τώρα μεμονωμένα προσφερόμενη βιβλική, ιστορική, δογματική, λειτουργική και ηθική Ορθόδοξη χριστιανική γνώση να ενσωματωθεί σε νέες διδακτικές ενότητες. Οι ενότητες αυτές θα υπογραμμίζουν, ανάλογα με την ηλικία των παιδαγωγουμένων προς τους οποίους απευθύνονται, το δογματικό, αφηγηματικό εμπειρικό, ηθικό, τελετουργικό, αισθητικό και κοινωνικό περιεχόμενο του Ορθόδοξου χριστιανισμού.

8) Ένα χρόνιο πρόβλημα που συνδέεται με την ελλιπή ή και απαξιωτική θέση του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Α/θμια εκπαίδευση, προκαλείται από την απουσία της διδασκαλίας του στα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης (Π. Τ. Δ. Ε.). Πρέπει λοιπόν οπωσδήποτε να ληφθεί μέριμνα διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών στα Π. Τ. Δ. Ε., διότι χιλιάδες νέων δασκάλων αποφοίτων οι οποίοι αναλαμβάνουν τη σχολική θρησκευτική αγωγή των νέων μαθητών, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν έχουν καν ασχοληθεί με τον θεολογικό γνωστικό χώρο και τη Διδακτική των Θρησκευτικών.

9) Ως πρόταση σε αυτή την παρατεινόμενη αδιαφορία θα μπορούσε να προβληθεί η λύση του διορισμού θεολόγων ως δασκάλων ειδικότητας. Η Ελληνική κοινωνία έχει στενούς και άρρηκτους δεσμούς με τη Θεολογία, αλλά και την Ορθόδοξη πνευματικότητα. Οι Θεολογικές Σχολές της χώρας εγγυώνται την επιστημονική κατάρτιση των φοιτούντων σε αυτές και την επιστημονικώς κατοχυρωμένη προσφορά γνώσεων. Δεν μπορούμε λοιπόν, να αποκλείσουμε τους χιλιάδες αποφοίτους αυτών των Σχολών από την εκπαιδευτική διαδικασία.

10) Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων χρειάζεται να λειτουργήσει ως αρωγός στην αγωνία που εκφράζει η θεολογική οικογένεια και όχι να λαμβάνει αποφάσεις ερήμην της. Υπό την έννοια αυτή οφείλει να εκδώσει τέταρτη διευκρινιστική εγκύκλιο, όπου θα διασαφηνίζονται όλες οι ασάφειες που δημιουργήθηκαν από τις τρεις προηγούμενες εγκυκλίους με τη ρητή και σαφή επισήμανση περί του υποχρεωτικού χαρακτήρα του μαθήματος.

Πηγή: www.zoiforos.gr

Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009

Νεοφονταμεταλιστές εν δράσει


Του Κώστα Νούση,

φιλολόγου - θεολόγου
ΑΠΘ


O φονταμενταλισμός και ο ζηλωτισμός ως γεγονός ψυχολογικής αντίδρασης ανασφαλών και προβληματικών προσωπικοτήτων αλλά και ομαδικής ψυχολογικής υστερίας θρησκευτικών ομάδων δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο φυσικά. Απαντάται ιστορικώς συχνότατα αλλά και εμπειρικώς τον βιώνουν οι κοινωνίες σήμερα σε έντονο βαθμό επί καθημερινής βάσεως. Το πρόβλημα παρουσιάζεται κυρίως σε θρησκείες βίας, όπως το ισλάμ, αλλά εμείς θα θίξουμε ακροθιγώς το θέμα με τη μορφή που έχει στη δική μας “χριστιανική” χώρα.
Μας ενδιαφέρει επομένως εδώ η εκδήλωση των νοσηρών αυτών φαινομένων στα πλαίσια της ορθόδοξης εν Ελλάδι εκκλησίας στην τρέχουσα χιλιετία και με την ιδιάζουσα μορφή που λαμβάνει στις μέρες μας. Το περίεργο και οξύμωρο για τη χριστιανική μας εκκλησία είναι ότι αυτή αποτελεί ένα σώμα κατεξοχήν αγαπητικό και μαρτυρικό, παντελώς άσχετο με την πολεμική και βίαιη φύση των ζηλωτικών κινημάτων και τρόπων ζωής και αντίδρασης.

Το κακόηθες αυτό εκκλησιαστικό γεγονός αρχικά και βασικά εντοπίζεται στους γνωστούς ως παλαιοημερολογίτες ή Γ.Ο.Χ. οι οποίοι περιορίζουν το χριστιανικό μήνυμα και την κρίση του Θεού σε 13 μέρες και σε αληθή ή και φανταστικά ατοπήματα εκκλησιαστικών ηγετών. Αυτοί όμως αποτελούν μια ξεκάθαρη και περιχαρακωμένη ομάδα που εύκολα αυτοεξαιρείται και απομονώνεται από το αναστάσιμο σώμα του Χριστού και παραμένει στη μιζέρια της πνευματικής πτωχείας όλων των παρόμοιων θρησκευτικών σεκτών. Άλλοι τοιαύτης νοοτροπίας - αλλά με τη βούλα των «εντός της εκκλησίας» - είναι τα μέλη των παρεκκλησιαστικών οργανώσεων. Το φαινόμενο όμως αναγεννάται με νέες επικίνδυνες μορφές, κυρίως λόγω της ασάφειάς τους και της κεκαλυμμένης ταυτότητάς τους. Είναι οι νεοφονταμενταλιστές υπερορθόδοξοι ιεράρχες, κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί που εντοπίζουν συνεχώς εκπτώσεις του δόγματος σε όλες σχεδόν τις ενέργειες του Οικουμενικού Πατριάρχη και προορώσι εν οράματι την ήδη συντελεσθείσαν μετά των ρωμαιοκαθολικών ένωσιν!

Οι θεωρίες συνωμοσίας και οι εχθροί ελλοχεύουν παντού, με αποτέλεσμα η καχυποψία να μην τους αφήνει να ειρηνεύσουν ούτε στιγμή και να τους ξεσηκώνει σε ιερούς πολέμους για τα ιερά και όσια της πίστης και του γένους. Ανάμεσά τους συναντάς μεγάλη γκάμα ηλικιών και νοοτροπιών, κυρίως ιερείς που αποτελούν τους γεροντάδες καθοδηγητές του ευσεβούς λαού ωσάν έτεροι θεόδωροι στουδίτες και μάρκοι ευγενικοί. Όμως δεν είναι μόνο αυτοί οι τρόπον τινα φύλαρχοι και οι εξόφθαλμα γραφικοί τους ακόλουθοι. Είναι και άνθρωποι που δεν κινούν με τίποτε την υποψία του ζηλωτή αλλά συνήθως έχουν και σπουδαστικές περγαμηνές που τους παρέχουν το άλλοθι του σύγχρονου καλλιεργημένου φιλελεύθερου πνεύματος.

Πολλά είναι τα κοινά χαρακτηριστικά τους σημεία, όπως η σκληροκαρδία, η δογματική κοσμοθεωρία και η πάσης φύσεως ιδεολογική και ψυχολογική ακαμψία με πλήθος εσωτερικών αγκυλώσεων και άκομψων συμπεριφορών. Φυσικά δεν πρέπει να παραλειφθεί ένα έντονο προσδιοριστικό τους, που είναι η εσχατολογία με ένα τεράστιο εύρος - από τον επικείμενο ελληνοτουρκικό πόλεμο, την έλευση πείνας έως και τον ερχομό του αντιχρίστου. Η αιχμή του δόρατός τους τον τελευταίο καιρό είναι η συλλογή υπογραφών κατά των «οικουμενιστών» και των διαλόγων με τους ετεροδόξους, λες και οι καημένοι οι αλλόθρησκοι και αιρετικοί φταίνε στην πλειοψηφία για τη θρησκευτική τους επιλογή και λες και είναι τίποτε απόπαιδα του Θεού που δε δικαιούνται να ακούσουν ορθόδοξο λόγο.

Θαυμάζω τελευταία και μια ιερή αγανάκτηση των νεοζηλωτών κατά του νέου προγράμματος του Ρ/Σ της εκκλησίας, διότι τάχα μου είναι εκκοσμικευμένο. Εννοείται φυσικά πως όλοι αυτοί και αυτές οι κυρίες ζουν τόσο πνευματικά το υπόλοιπο εικοσιτετράωρο που ενοχλούνται από την παραφωνία του σταθμού της εκκλησίας… Έχουν λύσει τα πνευματικά τους ζητήματα, βρήκαν το Θεό και την αγιότητα και τώρα διορθώνουν και τον αρχιεπίσκοπο. Βασιλικότεροι του βασιλέως!

Η ένταση της υποκρισίας αυτής μου θυμίζει τα λόγια ενός μακαριστού γέροντα που καυτηρίαζε ένα συμπατριώτη του αρχιμανδρίτη, ο οποίος ήταν φοβερά σχολαστικός με το λειτουργικό τυπικό, άριστος γνώστης του, φοβερός εκκλησιαστικός ρήτωρ, δεινός ψάλτης αλλά και ομοφυλόφιλος! Φοβάμαι ότι αν ερχόταν ο Χριστός σήμερα, οι πιστοί αυτοί θα τον είχαν χαρακτηρίσει ως οικουμενιστή και πολλά άλλα συναφή, όπως τω καιρώ εκείνω τον κατηγόρησαν που συνέτρωγε με τελώνες και πόρνες.

Κοινός παρονομαστής όλων των προαναφερθέντων ζηλωτικών στάσεων ζωής, ενεργειών και ιδεολογικής τοποθέτησης είναι η στένωση του ευαγγελικού μηνύματος, η διαστροφή του λόγου του Θεού και της ίδιας της θεότητας και η δυσφήμηση του εκκλησιαστικού γεγονότος. Η διαστρέβλωση της εκκλησιαστικής ζωής με τη μετάλλαξη του χριστιανικού βίου σε ιδεολογία έχει ως υπόβαθρο την απουσία της θείας χάριτος και την έλλειψη πολλές φορές και της στοιχειώδους φυσικής αγάπης. Τα άτομα αυτά αγελοποιούνται και συναγελάζονται σε χώρους άγνωστους, ιδιωτικούς και αυθαίρετους, ιδιοκατασκευές μακράν του αληθούς εκκλησιαστικού οικοδομήματος πολλάκις. Θέλω εδώ να θυμίσω αφενός την πληροφορία που έλαβε εν προσευχή ο γερο Ιωσήφ ο ησυχαστής ότι η Εκκλησία είναι στην Κων/πολη, όταν ήταν με το μέρος των ζηλωτών, και αφετέρου μια ιστοριούλα με το γερο Πορφύριο που κάποτε τον επισκέφθηκαν γυναίκες με παντελόνι. Αυτός δεν τους έκανε καν υπόδειξη, ενώ κάποια πνευματικά του παιδιά εκείνη την ώρα εξανέστησαν βλέποντάς τες. Και ο γέροντας μετά είπε στους «ζηλωτές» εκείνους ότι «εγώ δεν είμαι τόσο αυστηρός όσο εσείς»! Πού φτάσαμε δηλαδή, να διορθώνουμε τους αγίους και την εκκλησία…

Βέβαια είναι φυσική συνέπεια του πνευματικού μας ελλείμματος να ασχολούμαστε με τους άλλους και τα κακώς κείμενα, ώστε να δικαιολογούμαστε μέσα μας για την πενία μας και να αυταπατώμεθα ότι έχουμε πνευματική ζωή, καταπνίγοντας τον έλεγχο της συνείδησης με σταυροφορίες ενάντια σε παπικούς και δικούς μας εκκλησιαστικούς «προδότες». Σε τελική ανάλυση είναι ένας τρόπος αυτοπροσδιορισμού και απόκτησης πνευματικής ταυτότητας μετά τη διάψευση των προσδοκιών που επέρχεται από μια κίβδηλη πνευματική ζωή. Είναι αδυσώπητος ο πνευματικός νόμος.

Ο Χριστός ήρθε στη γη να θεώσει τον άνθρωπο. Η συνειδητοποίηση του ύψιστου αυτού προορισμού δεν αφήνει το χρόνο της ζωής να καταναλωθεί σε πολυτέλειες ζηλωτικών εκτρόπων, αλλά σε υπερένταση μετανοίας για την προσωπική και του παγγενούς Αδάμ σωτηρία. Όταν οι μαθητές του Ιησού ζήτησαν την άδειά του να κατακαύσουν κάποιους αμαρτωλούς, ο πράος και ταπεινός Κύριος τους επανέφερε με τη φράση «ουκ οίδατε ποίου πνεύματός εστέ» (Λουκ. θ΄ 55). Είναι εύκολο να μάχεσαι αλλά αιματηρό να αγαπάς. Οι μαθητές όμως του Χριστού είναι και πρέπει σύμφωνα με το ευαγγέλιο να είναι άμαχοι (Τιτ. γ΄ 2). Ο αγώνας μας πρέπει να στρέφεται κατά των παθών και του διαβόλου και όχι κατά του αδερφού μας. Αυτός είναι ο ορισμός του αληθινού χριστιανού ζηλωτή, που καίγεται η καρδιά του ακόμη και για την άλογη κτίση, κατά την παράδοση των ασκητών της ερήμου, με αληθή ζήλο να εκκλησιασθεί όλη η δημιουργία και να μη χαθεί τίποτε, να σκορπισθεί παντού το φως της τριαδικής θεότητας. Ιδού ο ορθόδοξος ζήλος: ίνα τα πάντα εν ώσιν εις δόξαν Θεού. Αναρωτιέσαι ενίοτε αν πολλοί «ευσεβείς» χριστιανοί γύρω μας οσφράνθηκαν ποτέ έστω για μία και μόνο στιγμή στη ζωή τους τι είναι ο γνήσιος χριστιανισμός.

Ζήλος ου κατ’ επίγνωσιν. Ζηλούτε τα χαρίσματα τα πνευματικά. Ζηλούτε την αγάπη του Θεού και την απόκτηση του Αγίου Πνεύματος. Ζηλούτε και την κόλαση, αρκεί να μπει στον παράδεισο ο πλησίον, είτε είναι πλανεμένος είτε αλλόθρησκος είτε εγκληματίας είτε οτιδήποτε φανταστεί κανείς… Η ζωή φεύγει και η Κρίση έρχεται. Μήπως είναι καιρός μετανοίας, περισυλλογής και προσευχής σε αντικατάσταση του ταραχώδους βίου και του ζηλωτικού ακτιβισμού; Ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω…

Λάρισα 4-12-2009