Κυκλοφόρησε, με ενδιαφέρουσα όπως πάντα ύλη, το νέο (4ο) τεύχος του περιοδικού "Θεολογική Παρουσία", το οποίο εκδίδει η Ενωση Θεολόγων ν. Λέσβου, προνοία του αγαπητού προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής της Ενωσης, συναδέλφου Παναγιώτη Τσαγκάρη. Δείτε το (και) σε ηλεκτρονική μορφή:
http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=633&Itemid=1
Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2009
Eπιστημονική ημερίδα θεολόγων στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης
EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΘΕΟΛΟΓΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΩΝ ΤΗΣ Ι.Μ. ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ ΜΕ ΘΕΜΑ:
«ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»
ΝΕΑΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΠΕΜΠΤΗ 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009
Η ημερίδα διοργανώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως σε συνεργασία με τον Περιφερειακό Διευθυντή Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
7.00 π.μ. – 9.30 π.μ. Θεία λειτουργία, Καθεδρικός Ι. Ναός Τιμίου Προδρόμου Νεαπόλεως (στρατόπεδο Στρεμπενιώτη)
9.30 π.μ. – 10.00 π.μ. Πρωϊνό, Αίθουσα δεξιώσεων Ι.Ν. Τιμίου Προδρόμου
10.00 π.μ. – 10.30 π.μ. Παραλαβή φακέλλων (Θεατράκι Δημαρχείου Νεαπόλεως)
Εναρξη της Ημερίδας:
10.30 π.μ. – 11.00 π.μ. Α’ μέρος. Πρόεδρος η κ. Σοφία Γρηγοριάδου (Δρ. Θεολογίας – Σχ. Σϋμβουλος Θεολόγων)
Προσφωνήσεις – Χαιρετισμοί
Κήρυξη της έναρξης των εργασιών της ημερίδας από τον Σεβ/το κ. Βαρνάβα
Α’ εισήγηση:
11.00 π.μ. – 11.30 π.μ. κ. Χρυσόστομος Σταμούλης (Αν. καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), «Ο χαρακτήρας του μαθήματος των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση στην Ελλάδα».
11.30 π.μ. – 12.00 μ. Συζήτηση επί της Α΄εισηγήσεως
12.30 μ. – 12.30 μ.μ. Διάλειμμα
12.30 μ.μ. – 1.00 μ.μ. Β’ μέρος, Πρόεδρος η κ. Αδελαϊς Ισμυρλιάδου (Δρ. Ιστορίας – Σχ. Σϋμβουλος φιλολόγων_
Β’ εισήγηση:
κ. Πολύβιος Στράντζαλης (Δρ. Θεολογίας – Σχ. Σύμβουλος Θεολόγων), «Το καθεστώς του μαθήματος των Θρησκευτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ»
1.00 μ.μ. – 1.30 μ.μ. Συζήτηση επί της Β’ εισηγήσεως
2.00 μ.μ. Γεύμα, αίθουσα «ΞΕΝΙΑ» - Ι.. Μ. Νεαπόλεως, λήξη – Παραλαβή βεβαιώσεων συμμετοχής.
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:
Πρόεδρος: Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας
Αντιπρόεδρος: Ο περιφερειακός Δ/ντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Γεώργιος Καρατάσιος
Μέλη:
1) H προϊσταμένη των τμημάτων Επιστημονικής και Παιδαγωγικής καθοδήγησης της Περιφερειακής Δ/νσης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Αλκηστις Ζερβοπούλου
2) Οι Σχολικοί Σύμβουλοι των Θεολόγων κ. Σοφία Γρηγοριάδου και κ. Πολύβιος Στράντζαλης
3) Ο Δ/ντής Β/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιος Κωνσταντινίδης
4) Ο θεολόγος καθηγητής π. Γεώργιος Μίλκας
5) Ο βιολόγος καθηγητής κ. Βασίλειος Κατσαρές
6) Η καθηγήτρια Πληροφορικής κ. Ελευθερία Αποστόλου
7) Ο θεολόγος κ. Νικόλαος Μάρος
* Πληροφορίες – Δηλώσεις συμμετοχής (για έγκαιρη προετοιμασία) λεως και Δευτέρα 9-2-2009 στην Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως, τηλ. 2310611128, 611129, ώρες 8.00 έως 13.00)
«ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗ. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ»
ΝΕΑΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΠΕΜΠΤΗ 12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009
Η ημερίδα διοργανώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως σε συνεργασία με τον Περιφερειακό Διευθυντή Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
7.00 π.μ. – 9.30 π.μ. Θεία λειτουργία, Καθεδρικός Ι. Ναός Τιμίου Προδρόμου Νεαπόλεως (στρατόπεδο Στρεμπενιώτη)
9.30 π.μ. – 10.00 π.μ. Πρωϊνό, Αίθουσα δεξιώσεων Ι.Ν. Τιμίου Προδρόμου
10.00 π.μ. – 10.30 π.μ. Παραλαβή φακέλλων (Θεατράκι Δημαρχείου Νεαπόλεως)
Εναρξη της Ημερίδας:
10.30 π.μ. – 11.00 π.μ. Α’ μέρος. Πρόεδρος η κ. Σοφία Γρηγοριάδου (Δρ. Θεολογίας – Σχ. Σϋμβουλος Θεολόγων)
Προσφωνήσεις – Χαιρετισμοί
Κήρυξη της έναρξης των εργασιών της ημερίδας από τον Σεβ/το κ. Βαρνάβα
Α’ εισήγηση:
11.00 π.μ. – 11.30 π.μ. κ. Χρυσόστομος Σταμούλης (Αν. καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), «Ο χαρακτήρας του μαθήματος των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση στην Ελλάδα».
11.30 π.μ. – 12.00 μ. Συζήτηση επί της Α΄εισηγήσεως
12.30 μ. – 12.30 μ.μ. Διάλειμμα
12.30 μ.μ. – 1.00 μ.μ. Β’ μέρος, Πρόεδρος η κ. Αδελαϊς Ισμυρλιάδου (Δρ. Ιστορίας – Σχ. Σϋμβουλος φιλολόγων_
Β’ εισήγηση:
κ. Πολύβιος Στράντζαλης (Δρ. Θεολογίας – Σχ. Σύμβουλος Θεολόγων), «Το καθεστώς του μαθήματος των Θρησκευτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ»
1.00 μ.μ. – 1.30 μ.μ. Συζήτηση επί της Β’ εισηγήσεως
2.00 μ.μ. Γεύμα, αίθουσα «ΞΕΝΙΑ» - Ι.. Μ. Νεαπόλεως, λήξη – Παραλαβή βεβαιώσεων συμμετοχής.
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:
Πρόεδρος: Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας
Αντιπρόεδρος: Ο περιφερειακός Δ/ντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Γεώργιος Καρατάσιος
Μέλη:
1) H προϊσταμένη των τμημάτων Επιστημονικής και Παιδαγωγικής καθοδήγησης της Περιφερειακής Δ/νσης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Αλκηστις Ζερβοπούλου
2) Οι Σχολικοί Σύμβουλοι των Θεολόγων κ. Σοφία Γρηγοριάδου και κ. Πολύβιος Στράντζαλης
3) Ο Δ/ντής Β/θμιας Εκπ/σης Δυτικής Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιος Κωνσταντινίδης
4) Ο θεολόγος καθηγητής π. Γεώργιος Μίλκας
5) Ο βιολόγος καθηγητής κ. Βασίλειος Κατσαρές
6) Η καθηγήτρια Πληροφορικής κ. Ελευθερία Αποστόλου
7) Ο θεολόγος κ. Νικόλαος Μάρος
* Πληροφορίες – Δηλώσεις συμμετοχής (για έγκαιρη προετοιμασία) λεως και Δευτέρα 9-2-2009 στην Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως, τηλ. 2310611128, 611129, ώρες 8.00 έως 13.00)
Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2009
Συνέδρια και σεμινάρια της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών
Ενδιαφέροντα συνέδρια και σεμινάρια διοργανώνει και τη φετινή χρονιά η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες του ιστολογίου μας, θα πραγματοποιηθούν:
* Συνέδρια:
α) «Θεολογία της ειρήνης»: Θεολογικό συνέδριο και κύκλος εκδηλώσεων που θα αποσκοπεί στη σύνταξη μιας ορθόδοξης διακήρυξης για την ειρήνη. Θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 28 Μαρτίου 2009 στο Συνεδριακό κέντρο Θεσσαλίας (Μελλισιάτικα, Νέας Ιωνίας Βόλου), και
β) «Εκκλησία και Πολιτισμός»: Διεθνές συνέδριο, στο οποίο θα συμμετάσχουν κορυφαίες εκκλησιαστικές και θεολογικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Θα πραγματοποιηθεί από 7 – 10 Μαϊου 2009στο Συνεδριακό κέντρο Θεσσαλίας.
* Σεμινάρια:
α) «Το ζήτημα της ανανέωσης και της μεταρρύθμισης την Ορθόδοξη Εκκλησία» (Σεμινάριο και στρογγυλή τράπεζα, Συνεδριακό κέντρο, 4 Απριλίου 2009)
β) «Βιβλική θεολογία της απελευθέρωσης, Πατερική θεολογία και αμφιθυμίες της νεωτερικότητας» (Σεμινάριο για μεταπτυχιακούς φοιτητές σε συνεργασία με τη Θεολογική Σχολή του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, Συνεδριακό κέντρο, 28 – 30 Μαϊου 2009).
* Πρόγραμμα επιμόρφωσης θεολόγων:
http://religiousnet.blogspot.com/2009/01/blog-post_27.html
* Συνέδρια:
α) «Θεολογία της ειρήνης»: Θεολογικό συνέδριο και κύκλος εκδηλώσεων που θα αποσκοπεί στη σύνταξη μιας ορθόδοξης διακήρυξης για την ειρήνη. Θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 28 Μαρτίου 2009 στο Συνεδριακό κέντρο Θεσσαλίας (Μελλισιάτικα, Νέας Ιωνίας Βόλου), και
β) «Εκκλησία και Πολιτισμός»: Διεθνές συνέδριο, στο οποίο θα συμμετάσχουν κορυφαίες εκκλησιαστικές και θεολογικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Θα πραγματοποιηθεί από 7 – 10 Μαϊου 2009στο Συνεδριακό κέντρο Θεσσαλίας.
* Σεμινάρια:
α) «Το ζήτημα της ανανέωσης και της μεταρρύθμισης την Ορθόδοξη Εκκλησία» (Σεμινάριο και στρογγυλή τράπεζα, Συνεδριακό κέντρο, 4 Απριλίου 2009)
β) «Βιβλική θεολογία της απελευθέρωσης, Πατερική θεολογία και αμφιθυμίες της νεωτερικότητας» (Σεμινάριο για μεταπτυχιακούς φοιτητές σε συνεργασία με τη Θεολογική Σχολή του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, Συνεδριακό κέντρο, 28 – 30 Μαϊου 2009).
* Πρόγραμμα επιμόρφωσης θεολόγων:
http://religiousnet.blogspot.com/2009/01/blog-post_27.html
To επαναστατικό μήνυμα των Τριών Ιεραρχών και η εποχή μας
Το επαναστατικό μήνυμα
των Τριών Ιεραρχών και η εποχή μας *
Του ΑΝΔΡΕΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Σχολικού Συμβούλου θεολόγων Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου
ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ – ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΝΕΥΜΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Χωρίς αμφιβολία η εποχή μας έχει πολλά κοινά, με αυτή των Τριών Ιεραρχών. Πόλεμοι, βίαιες συγκρούσεις, κοινωνικά αδιέξοδα, άλυτα οικονομικά προβλήματα, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, κοινωνικές διακρίσεις, θρησκευτικές διαμάχες, εξεγέρσεις κλπ. Το μήνυμα των Τριών Πατέρων της Εκκλησίας μας πάντα επίκαιρο και επαναστατικό, έρχεται να μας θυμίσει τη χριστιανική αυθεντικότητα, να προτείνει λύσεις και να δώσει κατευθύνσεις, που γεμίζουν ελπίδα και απελευθερώνουν. Οι Τρεις Ιεράρχες υπήρξαν ολοκληρωμένες προσωπικότητες που δεν διακρίθηκαν μόνο σ’ έναν τομέα αλλά παντού. Όλοι τους χαρακτηρίζονταν για τη θεολογική αλλά και την ευρύτερη επιστημονική τους συγκρότηση, τη ριζοσπαστική κοινωνική τους παρουσία, την ανοικτότητα του πνεύματος και την κριτική στάση τους απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία.
Οι Τρεις Ιεράρχες τάραξαν τα νερά της εποχής τους και άφησαν παρακαταθήκες με αιώνια αξία. Θλίβεται κανείς όταν βλέπει την αναγνώριση του επιστημονικού τους έργου σε παγκόσμια κλίμακα από τη μια μεριά και από την άλλη, την άγνοια ή ακόμα και την απαξίωση που υπάρχει γι’ αυτούς στην πατρίδα μας. Λίγα μόλις χρόνια μετά το θάνατό τους τα κείμενά τους μεταφράζονται στα Λατινικά και με την πάροδο του χρόνου σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Στη Δύση αλλά και παγκοσμίως δεν είναι λίγοι οι ερευνητές από το χώρο της Ιατρικής, της Κοινωνιολογίας, των Πολιτικών Επιστημών, της Παιδαγωγικής, της Φιλοσοφίας, της Θεολογίας και της Ψυχολογίας που μελέτησαν το έργο των Πατέρων της Εκκλησίας τονίζοντας την αξία του. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επίδραση του συγγραφικού του έργου στους Ευρωπαίους επιστήμονες κυρίως των ανθρωπιστικών σπουδών από την εποχή της Αναγεννήσεως μέχρι σήμερα.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι τα έργα του Μεγάλου Βασιλείου άρχισαν να διδάσκονται στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων το 16ο αιώνα, το δε πόνημά του: «Προς του νέους…» απέκτησε τόσους θαυμαστές στη Δύση, που εντός 50 ετών (1449-1500) γνώρισε 20 εκδόσεις. Τα Άπαντά του, έχουν εκδοθεί στα Γερμανικά από το 1776. Είναι ευτύχημα ότι τα τελευταία χρόνια και στην πατρίδα μας έχει αρχίσει μια προσπάθεια ανακάλυψης του έργου των Τριών Ιεραρχών και στο θεολογικό χώρο, αλλά και πέρα απ’ αυτόν, πράγμα πολύ ελπιδοφόρο.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι την επιστημονική τους κατάρτιση οι Τρεις Ιεράρχες δεν τη χρησιμοποίησαν για ατομική προβολή, αλλά για να προσφέρουν στον αδερφό τους.
Ο Βασίλειος, γιατρός ο ίδιος, ιδρύει τη γνωστή σε όλους μας Βασιλειάδα μια «πόλη φιλανθρωπίας». Εκεί οργανώνει το πρώτο δημόσιο νοσοκομείο, στο οποίο υπάρχουν κατοικίες γιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού και ειδικές πτέρυγες για λεπρούς και πάσχοντες από επιδημικές ασθένειες. Μας γίνεται γνωστό από τα κείμενα ότι ο ίδιος παρότι καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια «έδινε το χέρι στους λεπρούς, τους φιλούσε αδελφικά και τους φρόντιζε ο ίδιος προσωπικά». Συνιστούσε μάλιστα στους επισκόπους της δικαιοδοσίας του, την ίδρυση παρόμοιων με την Βασιλειάδα ιδρυμάτων. Σιγά-σιγά οργάνωσε ένα δίκτυο υπηρεσιών υγείας σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία.
Ο Χρυσόστομος που σπούδασε κι αυτός γιατρός χτίζει πολλά νοσοκομεία στην Κωνσταντινούπολη, στα οποία όπως και ο Βασίλειος περιποιείται ο ίδιος τους ασθενείς.
Η επιστημονική έρευνα έχει καταδείξει ότι ο Βασίλειος και ο Χρυσόστομος είναι ουσιαστικά οι εμπνευστές ενός δημόσιου συστήματος υγείας που με την πάροδο του χρόνου απλώνεται σε ολόκληρη την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η αγάπη για τους Πατέρες, δεν είναι θεωρητικό κατασκεύασμα, έχει κόστος. Είναι πράξη που απαιτεί υπευθυνότητα και διάθεση για διαρκή προσφορά.
Οι Τρεις Ιεράρχες στηρίζουν με κάθε τρόπο τους φτωχούς, τους κυνηγημένους και τους απροστάτευτους της εποχής τους. Θεωρούν αυτονόητο να θυσιαστούν για τον κάθε έναν από αυτούς. Η περιθωριοποίηση των κοινωνικά αδύνατων δεν συνάδει με το ορθόδοξο ήθος. Κάθε άνθρωπος αποτελεί ανεπανάληπτη προσωπικότητα, είναι εικόνα του Θεού. «Με ποιο δικαίωμα» αναρωτιέται ο Χρυσόστομος «μπορεί κανείς να περιφρονεί εκείνους τους οποίους ο Θεός τόσο τιμά ώστε τους δίνει το Σώμα και το Αίμα του Υιού του». Η επιμονή του μάλιστα να κτίσει το λεπροκομείο, όχι σε κάποια υποβαθμισμένη περιοχή της Κωνσταντινούπολης, αλλά στην πλουσιότερη συνοικία έξω απ’ την πόλη, εκεί που ζούσαν μεγάλοι γαιοκτήμονες και οι οποίοι έβλεπαν την οικονομική αξία των πολυτελών οικημάτων να μειώνεται λόγω της γειτνίασης με το κτήριο αυτό, αποτέλεσε και την αφορμή για την οριστική δίωξή του, που θα τον οδηγούσε στην εξορία και στο βασανιστικό θάνατο.
Στο μεγάλο λιμό που έπληξε την περιοχή του ο Βασίλειος στηλιτεύει τη δράση των μαυραγοριτών, που θέλουν να πλουτίσουν σε βάρος των λιμοκτονούντων συμπατριωτών τους, οργανώνει συσσίτια για όλο το λαό προσφέροντας βοήθεια χωρίς καμιά διάκριση σε χριστιανούς, ειδωλολάτρες, Ιουδαίους και αιρετικούς σώζοντας χιλιάδες από βέβαιο θάνατο. Άλλοτε παρακαλώντας, και άλλοτε με δυναμικό τρόπο ζητάει από τους άρχοντες την απαλλαγή των φτωχών από τη φορολογία, ενώ δεν παραλείπει να παρέμβει για τα συμφέροντα των εργαζομένων στα ορυχεία του Ταύρου.
Ο Χρυσόστομος μόλις ανέρχεται στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, πουλάει τα πολυτελή σκεύη και έπιπλα της Αρχιεπισκοπής χάρη των παλαιών και νέων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Διακόπτει άμεσα τη διοργάνωση επίσημων και πλούσιων δείπνων στο χώρο της Αρχιεπισκοπής και με τα χρήματα που εξοικονομεί οργανώνει συσσίτια για 7.000 φτωχούς καθημερινά, χωρίς υπολογίζονται σε αυτό το νούμερο οι ξένοι και αυτοί που για κάποιο διάστημα βρισκόντουσαν στην πόλη. Υποστηρίζει κάθε έναν που αδικείται από την πολιτική εξουσία φτάνοντας στο σημείο να συγκρουστεί με την αυτοκράτειρα, όταν εκείνη καταπατά το κτήμα μιας φτωχής χήρας. Ο ίδιος ζει λιτά και ασκητικά, όπως αρμόζει σ’ έναν ιεράρχη, προκαλώντας το θαυμασμό του απλού λαού, αλλά και την περιφρόνηση των πλούσιων και κοινωνικά ισχυρών αντιπάλων του. Ανυποχώρητος στα πιστεύω, του δεν αρέσκεται στον να συγκαλύπτει νοσηρές καταστάσεις μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο. Δε διστάζει να καθαιρέσει μεγάλο αριθμό επισκόπων με την κατηγορία του χρηματισμού κατά την άσκηση της ιεροσύνης. Αντιμετωπίζει δραστικά το σκανδαλισμό που προκαλούσαν στου πιστούς με τον πολυτελή βίο τους, απερίσκεπτοι κληρικοί και α-μόναχοι μοναχοί. Η θέση των μοναχών κατά τον ιερό Πατέρα είναι στα μοναστήρια τους, όχι σε κοσμικές εκδηλώσεις και δεξιώσεις επισήμων, που οδηγούν σε σχέσεις διαπλοκής με την έκαστε εξουσία, γι’ αυτό το λόγο και επέβαλε την παραμονή τους στις μονές.
Οι Τρεις Ιεράρχες ζητάνε από τους χριστιανούς της εποχής τους, να ανακαλύψουν την αυθεντική θρησκευτικότητα, αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο, μακριά από δεισιδαιμονίες, προλήψεις και φοβίες. Ενδιαφέρονται για την ερμηνεία των Γραφών, βοηθώντας έτσι τους χριστιανούς όχι μόνο της εποχής τους αλλά και διαχρονικά στην κατανόηση και εμπέδωση των ιερών κειμένων. Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι ο Χρυσόστομος θέλοντας να είναι ακριβής στο έργο της ερμηνείας της Βίβλου κάνει 7.000 παραπομπές στην Παλαιά και 11.000 στην Καινή Διαθήκη. Οποιοσδήποτε από τους παρόντες έχει ασχοληθεί με στοιχειώδη επιστημονική έρευνα κατανοεί το μέγεθος του παραπάνω εγχειρήματος.
Άνθρωποι με ανοιχτούς πνευματικούς ορίζοντες, οι Πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν κατ’ επανάληψιν στα κείμενά τους την αξία της αρχαίας ελληνικής παιδείας. Ο Γρηγόριος αντιδρώντας στις απόψεις κάποιων ακραίων και φοβικών χριστιανών, που αρνούνταν τη μελέτη της κλασικής παιδείας, υποστηρίζει πως είναι «αγροίκοι και αγράμματοι», όσοι δε δέχονται την αξία της. Αποκαλεί την πόλη των Αθηνών που ήταν κέντρο σπουδής του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, «Χρυσή Αθήνα των Γραμμάτων».
Οι Τρεις Ιεράρχες δεν ήθελαν τους χριστιανούς νέους ανθρώπους χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, χωρίς γενικότερο προβληματισμό. Τους ήθελαν μέσα στην κοινωνία και τη ζωή, μετόχους των κοινωνικών ανησυχιών και φιλοσοφικών ρευμάτων. Ο Χρυσόστομος τους προτείνει να σπουδάσουν πρώτα στα δημόσια ειδωλολατρικά σχολεία κι όχι στα μοναστήρια, ενώ ο Μ. Βασίλειος στέλνει στον εθνικό Λιβάνιο φτωχούς χριστιανούς νέους για να σπουδάσουν κοντά του, ενώ δεν χάνει ευκαιρία να υμνήσει την αξία της φιλοσοφίας και της προσφοράς της στη διατύπωση των χριστιανικών δογμάτων.
Και οι τρείς αντιδρούν σε μια επιφανειακή πνευματικότητα, σε ένα ακίνδυνο χριστιανισμό, σε μια πίστη που τυφλώνει και σε μια εκκλησία που δεν είναι η οδός της αληθινής σωτηρίας και ζωής, αλλά ένα μέσο στα χέρια των ισχυρών για τη χειραγώγηση και εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών. Οι Τρεις Ιεράρχες δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την υποκρισία των βολεμένων χριστιανών: «ξέρω πολλούς», λέει ο Χρυσόστομος, «που νηστεύουν και προσεύχονται και στενάζουν, επιδεικνύοντας κάθε λογής αδάπανη ευλάβεια. Ενώ ούτε ένα οβολό δε δίνουν στους θλιβόμενους. Τι κέρδος έχουν από την υπόλοιπη αρετή τους; Γι’ αυτούς η βασιλεία των ουρανών είναι κλειστή». Και ο Γρηγόριος συμπληρώνει: «Μη τεντώνεις τα χέρια σου στον ουρανό αλλά στα χέρια των φτωχών. Αν εκτείνεις τα χέρια σου στα χέρια των φτωχών έπιασες την κορυφή του ουρανού».
ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Οι κοινωνικές θέσεις τους είναι τόσο σύγχρονες και ριζοσπαστικές που νομίζει κανείς πως έχουν γραφεί μόλις τον τελευταίο αιώνα και μάλιστα κατά τα διαστήματα των μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων και συγκρούσεων. Ο Νικόλας Μπερντιάεφ ο μεγαλύτερος ίσως Ρώσος διανοητής του 20ου αιώνα μεταξύ των άλλων αναφέρει «στον Μεγάλο Βασίλειο όπως και στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο η κοινωνική αδικία, δημιούργημα της κακής διανομή του πλούτου κριτικάρεται με μια δριμύτητα που θα έκανε τον Προυντόν και τον Καρλ Μαρξ να χλωμιάσουν».
Ο γνωστός σε όλους ΄Εριχ Φρομ στο βιβλίο του «Να έχεις ή να είσαι» προβάλλει τις απόψεις των Πατέρων για την κοινοκτημοσύνη αξιολογώντας τες θετικά. Για τους Τρεις Ιεράρχες το πρόβλημα της ανισοκατανομής των αγαθών δεν αποδίδεται στο θέλημα του Θεού, ούτε σε φυσικές αιτίες και τυχαία γεγονότα αλλά σε συγκεκριμένες ενέργειες αυτών που κατέχουν την εξουσία και τον πλούτο. «Οι κοινωνικές ανισότητες δεν είναι θέλημα Θεού», λέει ο άγιος Γρηγόριος «ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο… Με την πτώση θρυμματίστηκε η αρχική ενότητα και ισοτιμία μεταξύ των ανθρώπων, οι θρασύτεροι με τη βοήθεια του πολιτικού νόμου, τον οποίο κατέστησαν όργανο καταδυναστεύσεως, επιβλήθηκαν στους ασθενέστερους και έτσι οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους και σε πολλές άλλες κατηγορίες. Εμείς όμως, σαν χριστιανοί οφείλουμε να αποβλέπουμε και να τείνουμε στην αρχική ενότητα και όχι στην κατοπινή διαίρεση, στο νόμο του Θεού και όχι στο νόμο του ισχυρού», (Περί φιλοπτωχίας PG 35, 892 Α-Β). Είναι πασιφανές ότι ο νόμος του Θεού, δηλαδή ο νόμος της αγάπης, της ισότητας, της ελευθερίας της ειρήνης, δεν έχει τίποτα κοινό με το νόμο των ισχυρών κάθε εποχής.
Ο Μέγας Βασίλειος γίνεται πολύ παραστατικός όταν θέλει να αναφερθεί στην αδικία και την αρπαγή του πλούτου από τους κοινωνικά δυνατούς, ανατρέποντας μάλιστα με τα λεγόμενά του τις κοινωνικά αποδεκτές αντιλήψεις περί κλοπής: «συνήθως» λέει «χαρακτηρίζονται κλέφτες αυτοί που κλέβουν πορτοφόλια από τα λουτρά. Δεν είναι όμως αυτοί οι πραγματικοί κλέφτες… αλλά κάποιοι…που αποτελούν τις πολιτικές αρχές πόλεων και εθνών, άλλα αφαιρούν κρυφά, άλλα παίρνουν φανερά με τη βία… Κοινωνοί της κλοπής όμως γίνονται κι αυτοί που θεωρούνται άρχοντες της Εκκλησίας, όταν παίρνουν απ’ αυτούς χρήματα…», για οποιουσδήποτε λόγους. «Αντί να τους ελέγχουν και να τους νουθετούν…εύκολα τους απλώνουν το χέρι και του μακαρίζουν…και τους αδύνατους τους μισούν για τις πράξεις αυτές ενώ τους άλλους που είναι μεγάλοι κλέφτες τους θαυμάζουν».
Ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεωρούν ότι η κοινοκτημοσύνη είναι η λύση του κοινωνικού προβλήματος και προτείνουν την πρωτοχριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων όπου όλα ήταν κοινά, σαν πρότυπο για μια δίκαιη κοινωνική οργάνωση των χριστιανικών κοινωνιών, (PG 31, 325 Α-Β). O Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος αναφέρει για τους Τρεις Ιεράρχες: «η γλώσσα τους αποκτά μια μοναδική οξύτητα όταν κηρύσσουν την ισότητα και την αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων. Αφύσικα βλέπει» φωνάζει ο Μέγας Βασίλειος όποιος κάνει διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων. Είναι «άθεοι» ή «παράλογοι» και οπωσδήποτε «λωποδύτες» αυτοί που θησαυρίζουν σε βάρος των άλλων και κρατούν τα πλούτη τους για αποκλειστική τους χρήση». Ο Χρυσόστομος ακολουθώντας τον Απόστολο Παύλο χαρακτηρίζει την πλεονεξία των πλουσίων ως ειδωλολατρία, (PG 2,123).
Οι Τρείς Πατέρες πιστεύουν ξεκάθαρα πως η μανία του πλούτου και τα συμφέροντα των ισχυρών ευθύνονται για την κατάντια των κοινωνιών, για την πείνα, την εγκατάλειψη, τους πολέμους. «Οι πόλεμοι» γράφει ο Χρυσόστομος «γίνονται από τον έρωτα για τα χρήματα», ενώ ο Βασίλειος διερωτάται «έως πότε θα κυβερνά ο πλούτος που είναι η αιτία του πολέμου; Οι εξοπλισμοί» συμπληρώνει «γίνονται για την απόκτηση του πλούτου» (Ε.Π.Ε. 6,312). Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, συμπληρώνοντας τον προβληματισμό του Μ. Βασιλείου λέει: «Μητέρα των πολέμων είναι η πλεονεξία, οι πόλεμοι με τη σειρά τους γεννούν την υψηλή φορολογία, που είναι η αυστηρότητα καταδίκη των πολιτών», (ΒΕΠ 59, 141).
Λόγια ξεκάθαρα και αληθινά. Λόγια που η αιώνια αξία τους αποδεικνύεται διαρκώς μέσα στην ιστορία. Θα αναφέρω ενδεικτικά δύο παραδείγματα από την εποχή μας για του λόγου το αληθές. Το πρώτο: η περυσινή έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2007 και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο μας πληροφορεί ότι 22 δις δολάρια κατά μέσο όρο δαπανώνται κάθε χρόνο για όπλα από χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Με αυτά τα χρήματα οι συγκεκριμένες χώρες θα είχαν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν σε κάθε παιδί μια θέση στο σχολείο και να μειώσουν την παιδική θνησιμότητα κατά δύο τρίτα μέχρι το 2015. Το δεύτερο: το κόστος 216 Τόμαχοκ που εξαπολύθηκαν στον πόλεμο κατά του Ιράκ σε μια μόνο ημέρα (19/1/1990) αρκούσαν να θρέψουν με τρόφιμα το λαό της Αιθιοπίας για έξι μήνες.
Σε μια εποχή που η γυναίκα βρισκόταν στο κοινωνικό περιθώριο οι Πατέρες αναλαμβάνουν την υπεράσπισή της και αγωνίζονται σθεναρά να της δώσουν τη θέση που της αρμόζει στην κοινωνία Είναι γνωστή σε όλους μας η θέση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου 17 αιώνες πριν την εποχή μας όταν στιγμάτιζε, τη μεροληπτική υπέρ των ανδρών νομοθεσία του κράτους. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερχόμενος σε ρήξη με τις ανδροκρατικές αντιλήψεις της εποχής του, επιλέγει ως πρώτη μεταξύ των συνεργατών του μια γυναίκα, τη μετέπειτα Αγία Ολυμπιάδα η οποία αναδεικνύεται σε ηγέτιδα του χριστιανικού κοινωνικού έργου.
ΠΑΙΔΕΙΑ ΖΩΗΣ ΄Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ;
Μελετώντας κανείς τις θέσεις των Τριών Ιεραρχών για θέματα αγωγής των νέων, συναντά στα κείμενα τους προβληματισμούς και προτάσεις, όμοιες με τις πλέον προωθημένες της εποχής μας στις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας. Δυστυχώς όμως, ακόμα παραμένουν άγνωστες, όχι απλά στο ευρύ κοινό αλλά και στον εκπαιδευτικό κόσμο.
Η παιδεία κατά τους Τρείς Ιεράρχες πρέπει να αποτελεί δρόμο απελευθέρωσης προσωπικής και κοινωνικής, όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος θεωρεί ότι πρωτεύοντα ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία παίζει η προσωπικότητα του δασκάλου καθώς επίσης και η σχέση του με τους μαθητές. Η σχέση δάσκαλου-μαθητή πρέπει να είναι μια σχέση αγάπης και αλληλοσεβασμού. Το να αγαπά ο δάσκαλος το μαθητή και να αγαπιέται από αυτόν, «το φιλείν και φιλείσθαι» όπως ακριβώς λέει, είναι το στοιχείο εκείνο που βοηθάει ουσιαστικά να γίνει αποδοτική η διδασκαλία. Ο καλός δάσκαλος κατά τον Χρυσόστομο εμπνέει, προσελκύει και πείθει, (MG. 57327 ) Δεν είναι εγωιστής ούτε αλαζόνας, δε διακρίνεται για το εξουσιαστικό του ύφος, έχει πνεύμα μαθητείας, δεν περιαυτολογεί. Είναι ταπεινός έχοντας συναίσθηση των ατελειών και αδυναμιών του. Γνωρίζει καλά «ότι η επιείκεια είναι πιο δυνατή από τη βία», (MG. 57,61 ).
Ο παιδαγωγός πρέπει να επιδεικνύει δημοκρατικό πνεύμα και να σέβεται τη γνώμη των μαθητών του, ( MG. 60,35-36 ). Απέναντι τους να είναι απλός, ειλικρινής, απονήρευτος, άδολος. Να αποφεύγει την ειρωνεία και την υποκρισία. (MG. 61,404-406 ). Οι δάσκαλοι κατά τον Άγιο Πατέρα δεν πρέπει να είναι φορτικοί και πιεστικοί αλλά φιλόστοργοι. (MG. 62,402-403 ). Οφείλουν να υπερβάλλουν σε φιλοστοργία τους φυσικούς πατέρες. «Ο λόγος (του δασκάλου)», λέει ο Χρυσόστομος πρέπει να είναι «λόγος ανθρώπου που διδάσκει μάλλον παρά ελέγχει, που παιδαγωγεί παρά τιμωρεί, που βάζει τάξη παρά που διαπομπεύει, που διορθώνει παρά που επεμβαίνει στη ζωή του άλλου (του μαθητού)», (MG. 61 593-594).
Τα βασικά στοιχεία της αληθινής παιδείας για τους Τρεις Ιεράρχες είναι: η αγάπη, η ελευθερία και ο σεβασμός του ανθρώπινου προσώπου. Και οι τρεις τονίζουν πως η σχέση παιδαγωγού μαθητή είναι μια σχέση ελευθερίας και δημιουργίας. Ο διάλογος είναι το καλύτερο μέσο για να επιτευχθεί ο σκοπός της αγωγής. Η εξουσιαστικότητα και ο δογματισμός όχι μόνο δείχνουν έλλειψη αγάπης, (M.G. 62,404), αλλά και δε φέρνουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ο εκπαιδευτικός οφείλει πρώτιστα να σέβεται το δώρο της ελευθερίας που χάρισε ο δημιουργός στα παιδιά και να μη φυλακίζει τις ανησυχίες τους, αλλά να ανοίγει δρόμους.
Με απλά λόγια οι Τρεις Ιεράρχες υποστηρίζουν πως η Παιδεία πρέπει να είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι του συστήματος, όπως δυστυχώς έχει καταντήσει στις μέρες μας. Σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο η Παιδεία είναι κατευθυνόμενη, γι’ αυτό και αποτυχημένη. Οι νέοι-ες κατευθύνονται σύμφωνα με τις ανάγκες του συστήματος κάθε χώρας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ότι μόνο ένας στους πέντε νέους κατάφερε να εισαχθεί στη σχολή των ονείρων του την προηγούμενη χρονιά. Το ζητούμενο, δυστυχώς στις μέρες μας δεν είναι να φτιάξουμε ελεύθερους ανθρώπους, με συγκροτημένη προσωπικότητα, υπεύθυνους, έτοιμους να σταθούν κριτικά σε ό,τι αλλοιώνει την ομορφιά της ζωής, αλλά εξαρτήματα για να λειτουργήσει καλά η μηχανή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. (Είμαι εξάρτημα εγώ της μηχανής σας και ο γιος μου ανταλλακτικό). Οι περισσότεροι νέοι δεν προχωρούν στις σπουδές τους σε ότι αυτοί ονειρεύονταν και επέλεξαν, δε σπουδάζουν για να ξεδιψάσουν τις ψυχές τους, για να ζήσουν, αλλά για να ενταχθούν εκεί που το απαιτούν οι ανάγκες του συστήματος με απώτερο σκοπό να βοηθήσουν στην ανάκαμψη των «δεικτών της παραγωγικότητας». Η παιδεία όμως δεν πρέπει να αποβλέπει ούτε στην παραγωγικότητα, ούτε στις όποιες ανάγκες του κράτους, οφείλει να οδηγεί τους νέους στην ανακάλυψη του μυστηρίου της ζωής, στην κατάκτηση της ελευθερίας, στα μονοπάτια της αναζήτησης της αλήθειας, στη μύησή τους στην παράδοση του τόπου τους και στον πολιτισμό, στη μεταμόρφωσή τους. Άραγε πόσοι από τους μαθητές, για παράδειγμα, της Λέσβου, ακόμη κι απ’ αυτούς που έχουν πετύχει στις καλύτερες πανεπιστημιακές και πολυτεχνικές σχολές έχουν μυηθεί στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη;
Όπως ωραία λέει ο Χρήστος Γιανναράς, όσοι κάνουν τους σχεδιασμούς για την παιδεία δείχνουν πως δεν τους ενδιαφέρει « η κατά κεφαλήν καλλιέργεια αλλά το κατά κεφαλήν εισόδημα». Συνεχίζουμε να εγκληματούμε σε βάρος των νέων ανθρώπων. Ξεκόψαμε τη γνώση από τη ζωή, τον έρωτα, την ομορφιά. Υποτάξαμε την αγάπη στην αναγκαιότητα και γι’ αυτό αποτύχαμε. Για όποιον αμφιβάλει γι’ αυτή την αποτυχία, παραπέμπω στην πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για τους νέους όπου τα συμπεράσματά της μας αποκαλύπτουν ότι το 20% των Ελλήνων μαθητών ηλικίας 15 ως 18 ετών υποφέρει από κατάθλιψη, στις κοπέλες μάλιστα το ποσοστό φτάνει στο 30%. Στις μέρες μας η παιδεία έχει δώσει τη θέση της σε μια μονοδιάστατη, γι’ αυτό και άρρωστη εκπαίδευση. Για να επιτευχθούν οι στόχοι της, όλοι (γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικοί) μπαίνουν σε καλούπια από νωρίς. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι το 97% των γονέων που έχουν παιδιά στο δημοτικό σχολείο απαιτούν πρώτιστα από αυτά την άριστη βαθμολογία. Το δόγμα παιδείας ειδικά στα Λύκεια, δηλαδή την εποχή που η ψυχή του νέου πάει να ανθίσει, είναι «να βγει η ύλη». Όλα θυσιάζονται εκεί. Η πίεση αφόρητη στους εκπαιδευτικούς που ζουν την τραγικότητα της μετατροπής τους, από φορείς γνώσης και ζωής σε απλούς διεκπεραιωτές ύλης ενώ τα παιδιά μας στην ηλικία που διψάνε για ζωή και αλήθεια περιορίζονται στο να μετατραπούν σε ζωντανά λυσάρια φυσικής, χημείας, μαθηματικών, αρχαίων, κλπ.
Στη σημερινή εκπαίδευση της ισοπέδωσης, φτάσαμε ακόμη και η έκθεση ιδεών, το μάθημα που ο μαθητής υποτίθεται ελεύθερα καταθέτει τις ιδέες του, να ταυτίζεται με ένα φροντιστηριακό δίωρο. Ο μαθητής αφού πληρώσει αδρά ζει την τραγωδία του να μαθαίνει «τι πιστεύει» και πως «πρέπει να το εκθέσει» ούτως ώστε να «πετύχει». Ζητάμε δηλαδή από τον νέο άνθρωπο να αρνηθεί την προσωπικότητά του, να γίνει κάτι «άλλο» για να κατορθώσει να θεωρηθεί επιτυχημένος. Σε μια κοινωνία πνιγμένη στον ατομικισμό, στις αξίες του εύκολου κέρδους, σε μια κοινωνία που προοδεύει όποιος διακρίνεται όχι για τις γνώσεις του αλλά για την ευλυγισία της μέσης του, τις γνωριμίες του, τα «κονέ» του που λένε οι νέοι, σε μια κοινωνία, στην οποία οι αξίες που προτείνονται στη νέα γενιά είναι ο καριερισμός, η βαθμοθηρία και αργότερα το μικροαστικό βόλεμα τι μπορούμε να περιμένουμε; Εμείς οι μεγαλύτεροι πνιγμένοι στις ανασφάλειές μας θέλουμε γενιές βολικών και βολεμένων, ανθρώπους που δεν είναι έτοιμοι να ρισκάρουν, ούτε να θυσιαστούν για τίποτα. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έλεγε: «αυτός που δεν είναι έτοιμος να πεθάνει για κάτι, δεν αξίζει να ζει». Προτείνουμε στους νέους την κοινωνία του «φαίνεσθαι», του «πρεστίζ». Το παν, είναι το προσωπείο. Η εικόνα μας προ τα έξω. Ξεχάσαμε ότι η αξία δεν βρίσκεται στο προσωπείο, αλλά στο πρόσωπο. Έτσι οι νέοι άρχισαν να μαζεύουν προσωπεία. Πώς να επιβιώσεις διαφορετικά. Στο βάθος ακούγεται η κραυγή αυτών που παλεύουν και διψάνε για ζωή. «Φανέρωσέ μας τη μάσκα που κρύβεις κάτω από τη μάσκα που φοράς», λέει το τραγούδι. Θέλει δρόμο για να φτάσεις στο πρόσωπο, στην επικοινωνία, στη συνάντηση. Θέλει ψυχή.
Η αγάπη, λέει ένας άγιος της Εκκλησίας μας, είναι πιο γλυκιά και από τη ζωή. Προσφέρουμε σήμερα παιδεία αγάπης; Όχι. Τότε πως θέλουμε παιδεία ζωής; Η παιδεία για να είναι πετυχημένη πρέπει να μιλά στις ψυχές, να τις κάνει να χαίρονται, να ονειρεύονται, να δημιουργούν. Να είναι όπως προτείνουν οι Τρεις Ιεράρχες «δρόμος απελευθέρωσης και όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας». Αν θέλουμε να τιμήσουμε τους Τρεις Ιεράρχες δε χρειάζεται να το κάνουμε μέσα από ακίνδυνες τυπικές γιορτές. Απαιτείται μελέτη του έργου τους, της προσφοράς τους, αλλά κυρίως η μίμηση της στάσης ζωής τους.
Χωρίς αμφιβολία η εποχή μας έχει πολλά κοινά, με αυτή των Τριών Ιεραρχών. Πόλεμοι, βίαιες συγκρούσεις, κοινωνικά αδιέξοδα, άλυτα οικονομικά προβλήματα, εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, κοινωνικές διακρίσεις, θρησκευτικές διαμάχες, εξεγέρσεις κλπ. Το μήνυμα των Τριών Πατέρων της Εκκλησίας μας πάντα επίκαιρο και επαναστατικό, έρχεται να μας θυμίσει τη χριστιανική αυθεντικότητα, να προτείνει λύσεις και να δώσει κατευθύνσεις, που γεμίζουν ελπίδα και απελευθερώνουν. Οι Τρεις Ιεράρχες υπήρξαν ολοκληρωμένες προσωπικότητες που δεν διακρίθηκαν μόνο σ’ έναν τομέα αλλά παντού. Όλοι τους χαρακτηρίζονταν για τη θεολογική αλλά και την ευρύτερη επιστημονική τους συγκρότηση, τη ριζοσπαστική κοινωνική τους παρουσία, την ανοικτότητα του πνεύματος και την κριτική στάση τους απέναντι σε κάθε μορφής εξουσία.
Οι Τρεις Ιεράρχες τάραξαν τα νερά της εποχής τους και άφησαν παρακαταθήκες με αιώνια αξία. Θλίβεται κανείς όταν βλέπει την αναγνώριση του επιστημονικού τους έργου σε παγκόσμια κλίμακα από τη μια μεριά και από την άλλη, την άγνοια ή ακόμα και την απαξίωση που υπάρχει γι’ αυτούς στην πατρίδα μας. Λίγα μόλις χρόνια μετά το θάνατό τους τα κείμενά τους μεταφράζονται στα Λατινικά και με την πάροδο του χρόνου σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Στη Δύση αλλά και παγκοσμίως δεν είναι λίγοι οι ερευνητές από το χώρο της Ιατρικής, της Κοινωνιολογίας, των Πολιτικών Επιστημών, της Παιδαγωγικής, της Φιλοσοφίας, της Θεολογίας και της Ψυχολογίας που μελέτησαν το έργο των Πατέρων της Εκκλησίας τονίζοντας την αξία του. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επίδραση του συγγραφικού του έργου στους Ευρωπαίους επιστήμονες κυρίως των ανθρωπιστικών σπουδών από την εποχή της Αναγεννήσεως μέχρι σήμερα.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι τα έργα του Μεγάλου Βασιλείου άρχισαν να διδάσκονται στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων το 16ο αιώνα, το δε πόνημά του: «Προς του νέους…» απέκτησε τόσους θαυμαστές στη Δύση, που εντός 50 ετών (1449-1500) γνώρισε 20 εκδόσεις. Τα Άπαντά του, έχουν εκδοθεί στα Γερμανικά από το 1776. Είναι ευτύχημα ότι τα τελευταία χρόνια και στην πατρίδα μας έχει αρχίσει μια προσπάθεια ανακάλυψης του έργου των Τριών Ιεραρχών και στο θεολογικό χώρο, αλλά και πέρα απ’ αυτόν, πράγμα πολύ ελπιδοφόρο.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι την επιστημονική τους κατάρτιση οι Τρεις Ιεράρχες δεν τη χρησιμοποίησαν για ατομική προβολή, αλλά για να προσφέρουν στον αδερφό τους.
Ο Βασίλειος, γιατρός ο ίδιος, ιδρύει τη γνωστή σε όλους μας Βασιλειάδα μια «πόλη φιλανθρωπίας». Εκεί οργανώνει το πρώτο δημόσιο νοσοκομείο, στο οποίο υπάρχουν κατοικίες γιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού και ειδικές πτέρυγες για λεπρούς και πάσχοντες από επιδημικές ασθένειες. Μας γίνεται γνωστό από τα κείμενα ότι ο ίδιος παρότι καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια «έδινε το χέρι στους λεπρούς, τους φιλούσε αδελφικά και τους φρόντιζε ο ίδιος προσωπικά». Συνιστούσε μάλιστα στους επισκόπους της δικαιοδοσίας του, την ίδρυση παρόμοιων με την Βασιλειάδα ιδρυμάτων. Σιγά-σιγά οργάνωσε ένα δίκτυο υπηρεσιών υγείας σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία.
Ο Χρυσόστομος που σπούδασε κι αυτός γιατρός χτίζει πολλά νοσοκομεία στην Κωνσταντινούπολη, στα οποία όπως και ο Βασίλειος περιποιείται ο ίδιος τους ασθενείς.
Η επιστημονική έρευνα έχει καταδείξει ότι ο Βασίλειος και ο Χρυσόστομος είναι ουσιαστικά οι εμπνευστές ενός δημόσιου συστήματος υγείας που με την πάροδο του χρόνου απλώνεται σε ολόκληρη την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η αγάπη για τους Πατέρες, δεν είναι θεωρητικό κατασκεύασμα, έχει κόστος. Είναι πράξη που απαιτεί υπευθυνότητα και διάθεση για διαρκή προσφορά.
Οι Τρεις Ιεράρχες στηρίζουν με κάθε τρόπο τους φτωχούς, τους κυνηγημένους και τους απροστάτευτους της εποχής τους. Θεωρούν αυτονόητο να θυσιαστούν για τον κάθε έναν από αυτούς. Η περιθωριοποίηση των κοινωνικά αδύνατων δεν συνάδει με το ορθόδοξο ήθος. Κάθε άνθρωπος αποτελεί ανεπανάληπτη προσωπικότητα, είναι εικόνα του Θεού. «Με ποιο δικαίωμα» αναρωτιέται ο Χρυσόστομος «μπορεί κανείς να περιφρονεί εκείνους τους οποίους ο Θεός τόσο τιμά ώστε τους δίνει το Σώμα και το Αίμα του Υιού του». Η επιμονή του μάλιστα να κτίσει το λεπροκομείο, όχι σε κάποια υποβαθμισμένη περιοχή της Κωνσταντινούπολης, αλλά στην πλουσιότερη συνοικία έξω απ’ την πόλη, εκεί που ζούσαν μεγάλοι γαιοκτήμονες και οι οποίοι έβλεπαν την οικονομική αξία των πολυτελών οικημάτων να μειώνεται λόγω της γειτνίασης με το κτήριο αυτό, αποτέλεσε και την αφορμή για την οριστική δίωξή του, που θα τον οδηγούσε στην εξορία και στο βασανιστικό θάνατο.
Στο μεγάλο λιμό που έπληξε την περιοχή του ο Βασίλειος στηλιτεύει τη δράση των μαυραγοριτών, που θέλουν να πλουτίσουν σε βάρος των λιμοκτονούντων συμπατριωτών τους, οργανώνει συσσίτια για όλο το λαό προσφέροντας βοήθεια χωρίς καμιά διάκριση σε χριστιανούς, ειδωλολάτρες, Ιουδαίους και αιρετικούς σώζοντας χιλιάδες από βέβαιο θάνατο. Άλλοτε παρακαλώντας, και άλλοτε με δυναμικό τρόπο ζητάει από τους άρχοντες την απαλλαγή των φτωχών από τη φορολογία, ενώ δεν παραλείπει να παρέμβει για τα συμφέροντα των εργαζομένων στα ορυχεία του Ταύρου.
Ο Χρυσόστομος μόλις ανέρχεται στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, πουλάει τα πολυτελή σκεύη και έπιπλα της Αρχιεπισκοπής χάρη των παλαιών και νέων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Διακόπτει άμεσα τη διοργάνωση επίσημων και πλούσιων δείπνων στο χώρο της Αρχιεπισκοπής και με τα χρήματα που εξοικονομεί οργανώνει συσσίτια για 7.000 φτωχούς καθημερινά, χωρίς υπολογίζονται σε αυτό το νούμερο οι ξένοι και αυτοί που για κάποιο διάστημα βρισκόντουσαν στην πόλη. Υποστηρίζει κάθε έναν που αδικείται από την πολιτική εξουσία φτάνοντας στο σημείο να συγκρουστεί με την αυτοκράτειρα, όταν εκείνη καταπατά το κτήμα μιας φτωχής χήρας. Ο ίδιος ζει λιτά και ασκητικά, όπως αρμόζει σ’ έναν ιεράρχη, προκαλώντας το θαυμασμό του απλού λαού, αλλά και την περιφρόνηση των πλούσιων και κοινωνικά ισχυρών αντιπάλων του. Ανυποχώρητος στα πιστεύω, του δεν αρέσκεται στον να συγκαλύπτει νοσηρές καταστάσεις μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο. Δε διστάζει να καθαιρέσει μεγάλο αριθμό επισκόπων με την κατηγορία του χρηματισμού κατά την άσκηση της ιεροσύνης. Αντιμετωπίζει δραστικά το σκανδαλισμό που προκαλούσαν στου πιστούς με τον πολυτελή βίο τους, απερίσκεπτοι κληρικοί και α-μόναχοι μοναχοί. Η θέση των μοναχών κατά τον ιερό Πατέρα είναι στα μοναστήρια τους, όχι σε κοσμικές εκδηλώσεις και δεξιώσεις επισήμων, που οδηγούν σε σχέσεις διαπλοκής με την έκαστε εξουσία, γι’ αυτό το λόγο και επέβαλε την παραμονή τους στις μονές.
Οι Τρεις Ιεράρχες ζητάνε από τους χριστιανούς της εποχής τους, να ανακαλύψουν την αυθεντική θρησκευτικότητα, αυτή που απελευθερώνει τον άνθρωπο, μακριά από δεισιδαιμονίες, προλήψεις και φοβίες. Ενδιαφέρονται για την ερμηνεία των Γραφών, βοηθώντας έτσι τους χριστιανούς όχι μόνο της εποχής τους αλλά και διαχρονικά στην κατανόηση και εμπέδωση των ιερών κειμένων. Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι ο Χρυσόστομος θέλοντας να είναι ακριβής στο έργο της ερμηνείας της Βίβλου κάνει 7.000 παραπομπές στην Παλαιά και 11.000 στην Καινή Διαθήκη. Οποιοσδήποτε από τους παρόντες έχει ασχοληθεί με στοιχειώδη επιστημονική έρευνα κατανοεί το μέγεθος του παραπάνω εγχειρήματος.
Άνθρωποι με ανοιχτούς πνευματικούς ορίζοντες, οι Πατέρες της Εκκλησίας τονίζουν κατ’ επανάληψιν στα κείμενά τους την αξία της αρχαίας ελληνικής παιδείας. Ο Γρηγόριος αντιδρώντας στις απόψεις κάποιων ακραίων και φοβικών χριστιανών, που αρνούνταν τη μελέτη της κλασικής παιδείας, υποστηρίζει πως είναι «αγροίκοι και αγράμματοι», όσοι δε δέχονται την αξία της. Αποκαλεί την πόλη των Αθηνών που ήταν κέντρο σπουδής του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, «Χρυσή Αθήνα των Γραμμάτων».
Οι Τρεις Ιεράρχες δεν ήθελαν τους χριστιανούς νέους ανθρώπους χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, χωρίς γενικότερο προβληματισμό. Τους ήθελαν μέσα στην κοινωνία και τη ζωή, μετόχους των κοινωνικών ανησυχιών και φιλοσοφικών ρευμάτων. Ο Χρυσόστομος τους προτείνει να σπουδάσουν πρώτα στα δημόσια ειδωλολατρικά σχολεία κι όχι στα μοναστήρια, ενώ ο Μ. Βασίλειος στέλνει στον εθνικό Λιβάνιο φτωχούς χριστιανούς νέους για να σπουδάσουν κοντά του, ενώ δεν χάνει ευκαιρία να υμνήσει την αξία της φιλοσοφίας και της προσφοράς της στη διατύπωση των χριστιανικών δογμάτων.
Και οι τρείς αντιδρούν σε μια επιφανειακή πνευματικότητα, σε ένα ακίνδυνο χριστιανισμό, σε μια πίστη που τυφλώνει και σε μια εκκλησία που δεν είναι η οδός της αληθινής σωτηρίας και ζωής, αλλά ένα μέσο στα χέρια των ισχυρών για τη χειραγώγηση και εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών. Οι Τρεις Ιεράρχες δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την υποκρισία των βολεμένων χριστιανών: «ξέρω πολλούς», λέει ο Χρυσόστομος, «που νηστεύουν και προσεύχονται και στενάζουν, επιδεικνύοντας κάθε λογής αδάπανη ευλάβεια. Ενώ ούτε ένα οβολό δε δίνουν στους θλιβόμενους. Τι κέρδος έχουν από την υπόλοιπη αρετή τους; Γι’ αυτούς η βασιλεία των ουρανών είναι κλειστή». Και ο Γρηγόριος συμπληρώνει: «Μη τεντώνεις τα χέρια σου στον ουρανό αλλά στα χέρια των φτωχών. Αν εκτείνεις τα χέρια σου στα χέρια των φτωχών έπιασες την κορυφή του ουρανού».
ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Οι κοινωνικές θέσεις τους είναι τόσο σύγχρονες και ριζοσπαστικές που νομίζει κανείς πως έχουν γραφεί μόλις τον τελευταίο αιώνα και μάλιστα κατά τα διαστήματα των μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων και συγκρούσεων. Ο Νικόλας Μπερντιάεφ ο μεγαλύτερος ίσως Ρώσος διανοητής του 20ου αιώνα μεταξύ των άλλων αναφέρει «στον Μεγάλο Βασίλειο όπως και στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο η κοινωνική αδικία, δημιούργημα της κακής διανομή του πλούτου κριτικάρεται με μια δριμύτητα που θα έκανε τον Προυντόν και τον Καρλ Μαρξ να χλωμιάσουν».
Ο γνωστός σε όλους ΄Εριχ Φρομ στο βιβλίο του «Να έχεις ή να είσαι» προβάλλει τις απόψεις των Πατέρων για την κοινοκτημοσύνη αξιολογώντας τες θετικά. Για τους Τρεις Ιεράρχες το πρόβλημα της ανισοκατανομής των αγαθών δεν αποδίδεται στο θέλημα του Θεού, ούτε σε φυσικές αιτίες και τυχαία γεγονότα αλλά σε συγκεκριμένες ενέργειες αυτών που κατέχουν την εξουσία και τον πλούτο. «Οι κοινωνικές ανισότητες δεν είναι θέλημα Θεού», λέει ο άγιος Γρηγόριος «ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο… Με την πτώση θρυμματίστηκε η αρχική ενότητα και ισοτιμία μεταξύ των ανθρώπων, οι θρασύτεροι με τη βοήθεια του πολιτικού νόμου, τον οποίο κατέστησαν όργανο καταδυναστεύσεως, επιβλήθηκαν στους ασθενέστερους και έτσι οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους και σε πολλές άλλες κατηγορίες. Εμείς όμως, σαν χριστιανοί οφείλουμε να αποβλέπουμε και να τείνουμε στην αρχική ενότητα και όχι στην κατοπινή διαίρεση, στο νόμο του Θεού και όχι στο νόμο του ισχυρού», (Περί φιλοπτωχίας PG 35, 892 Α-Β). Είναι πασιφανές ότι ο νόμος του Θεού, δηλαδή ο νόμος της αγάπης, της ισότητας, της ελευθερίας της ειρήνης, δεν έχει τίποτα κοινό με το νόμο των ισχυρών κάθε εποχής.
Ο Μέγας Βασίλειος γίνεται πολύ παραστατικός όταν θέλει να αναφερθεί στην αδικία και την αρπαγή του πλούτου από τους κοινωνικά δυνατούς, ανατρέποντας μάλιστα με τα λεγόμενά του τις κοινωνικά αποδεκτές αντιλήψεις περί κλοπής: «συνήθως» λέει «χαρακτηρίζονται κλέφτες αυτοί που κλέβουν πορτοφόλια από τα λουτρά. Δεν είναι όμως αυτοί οι πραγματικοί κλέφτες… αλλά κάποιοι…που αποτελούν τις πολιτικές αρχές πόλεων και εθνών, άλλα αφαιρούν κρυφά, άλλα παίρνουν φανερά με τη βία… Κοινωνοί της κλοπής όμως γίνονται κι αυτοί που θεωρούνται άρχοντες της Εκκλησίας, όταν παίρνουν απ’ αυτούς χρήματα…», για οποιουσδήποτε λόγους. «Αντί να τους ελέγχουν και να τους νουθετούν…εύκολα τους απλώνουν το χέρι και του μακαρίζουν…και τους αδύνατους τους μισούν για τις πράξεις αυτές ενώ τους άλλους που είναι μεγάλοι κλέφτες τους θαυμάζουν».
Ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεωρούν ότι η κοινοκτημοσύνη είναι η λύση του κοινωνικού προβλήματος και προτείνουν την πρωτοχριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων όπου όλα ήταν κοινά, σαν πρότυπο για μια δίκαιη κοινωνική οργάνωση των χριστιανικών κοινωνιών, (PG 31, 325 Α-Β). O Μακ. Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος αναφέρει για τους Τρεις Ιεράρχες: «η γλώσσα τους αποκτά μια μοναδική οξύτητα όταν κηρύσσουν την ισότητα και την αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων. Αφύσικα βλέπει» φωνάζει ο Μέγας Βασίλειος όποιος κάνει διακρίσεις μεταξύ των ανθρώπων. Είναι «άθεοι» ή «παράλογοι» και οπωσδήποτε «λωποδύτες» αυτοί που θησαυρίζουν σε βάρος των άλλων και κρατούν τα πλούτη τους για αποκλειστική τους χρήση». Ο Χρυσόστομος ακολουθώντας τον Απόστολο Παύλο χαρακτηρίζει την πλεονεξία των πλουσίων ως ειδωλολατρία, (PG 2,123).
Οι Τρείς Πατέρες πιστεύουν ξεκάθαρα πως η μανία του πλούτου και τα συμφέροντα των ισχυρών ευθύνονται για την κατάντια των κοινωνιών, για την πείνα, την εγκατάλειψη, τους πολέμους. «Οι πόλεμοι» γράφει ο Χρυσόστομος «γίνονται από τον έρωτα για τα χρήματα», ενώ ο Βασίλειος διερωτάται «έως πότε θα κυβερνά ο πλούτος που είναι η αιτία του πολέμου; Οι εξοπλισμοί» συμπληρώνει «γίνονται για την απόκτηση του πλούτου» (Ε.Π.Ε. 6,312). Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, συμπληρώνοντας τον προβληματισμό του Μ. Βασιλείου λέει: «Μητέρα των πολέμων είναι η πλεονεξία, οι πόλεμοι με τη σειρά τους γεννούν την υψηλή φορολογία, που είναι η αυστηρότητα καταδίκη των πολιτών», (ΒΕΠ 59, 141).
Λόγια ξεκάθαρα και αληθινά. Λόγια που η αιώνια αξία τους αποδεικνύεται διαρκώς μέσα στην ιστορία. Θα αναφέρω ενδεικτικά δύο παραδείγματα από την εποχή μας για του λόγου το αληθές. Το πρώτο: η περυσινή έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2007 και την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο μας πληροφορεί ότι 22 δις δολάρια κατά μέσο όρο δαπανώνται κάθε χρόνο για όπλα από χώρες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Με αυτά τα χρήματα οι συγκεκριμένες χώρες θα είχαν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν σε κάθε παιδί μια θέση στο σχολείο και να μειώσουν την παιδική θνησιμότητα κατά δύο τρίτα μέχρι το 2015. Το δεύτερο: το κόστος 216 Τόμαχοκ που εξαπολύθηκαν στον πόλεμο κατά του Ιράκ σε μια μόνο ημέρα (19/1/1990) αρκούσαν να θρέψουν με τρόφιμα το λαό της Αιθιοπίας για έξι μήνες.
Σε μια εποχή που η γυναίκα βρισκόταν στο κοινωνικό περιθώριο οι Πατέρες αναλαμβάνουν την υπεράσπισή της και αγωνίζονται σθεναρά να της δώσουν τη θέση που της αρμόζει στην κοινωνία Είναι γνωστή σε όλους μας η θέση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου 17 αιώνες πριν την εποχή μας όταν στιγμάτιζε, τη μεροληπτική υπέρ των ανδρών νομοθεσία του κράτους. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερχόμενος σε ρήξη με τις ανδροκρατικές αντιλήψεις της εποχής του, επιλέγει ως πρώτη μεταξύ των συνεργατών του μια γυναίκα, τη μετέπειτα Αγία Ολυμπιάδα η οποία αναδεικνύεται σε ηγέτιδα του χριστιανικού κοινωνικού έργου.
ΠΑΙΔΕΙΑ ΖΩΗΣ ΄Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΙΣΟΠΕΔΩΣΗ;
Μελετώντας κανείς τις θέσεις των Τριών Ιεραρχών για θέματα αγωγής των νέων, συναντά στα κείμενα τους προβληματισμούς και προτάσεις, όμοιες με τις πλέον προωθημένες της εποχής μας στις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Ψυχολογίας. Δυστυχώς όμως, ακόμα παραμένουν άγνωστες, όχι απλά στο ευρύ κοινό αλλά και στον εκπαιδευτικό κόσμο.
Η παιδεία κατά τους Τρείς Ιεράρχες πρέπει να αποτελεί δρόμο απελευθέρωσης προσωπικής και κοινωνικής, όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος θεωρεί ότι πρωτεύοντα ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία παίζει η προσωπικότητα του δασκάλου καθώς επίσης και η σχέση του με τους μαθητές. Η σχέση δάσκαλου-μαθητή πρέπει να είναι μια σχέση αγάπης και αλληλοσεβασμού. Το να αγαπά ο δάσκαλος το μαθητή και να αγαπιέται από αυτόν, «το φιλείν και φιλείσθαι» όπως ακριβώς λέει, είναι το στοιχείο εκείνο που βοηθάει ουσιαστικά να γίνει αποδοτική η διδασκαλία. Ο καλός δάσκαλος κατά τον Χρυσόστομο εμπνέει, προσελκύει και πείθει, (MG. 57327 ) Δεν είναι εγωιστής ούτε αλαζόνας, δε διακρίνεται για το εξουσιαστικό του ύφος, έχει πνεύμα μαθητείας, δεν περιαυτολογεί. Είναι ταπεινός έχοντας συναίσθηση των ατελειών και αδυναμιών του. Γνωρίζει καλά «ότι η επιείκεια είναι πιο δυνατή από τη βία», (MG. 57,61 ).
Ο παιδαγωγός πρέπει να επιδεικνύει δημοκρατικό πνεύμα και να σέβεται τη γνώμη των μαθητών του, ( MG. 60,35-36 ). Απέναντι τους να είναι απλός, ειλικρινής, απονήρευτος, άδολος. Να αποφεύγει την ειρωνεία και την υποκρισία. (MG. 61,404-406 ). Οι δάσκαλοι κατά τον Άγιο Πατέρα δεν πρέπει να είναι φορτικοί και πιεστικοί αλλά φιλόστοργοι. (MG. 62,402-403 ). Οφείλουν να υπερβάλλουν σε φιλοστοργία τους φυσικούς πατέρες. «Ο λόγος (του δασκάλου)», λέει ο Χρυσόστομος πρέπει να είναι «λόγος ανθρώπου που διδάσκει μάλλον παρά ελέγχει, που παιδαγωγεί παρά τιμωρεί, που βάζει τάξη παρά που διαπομπεύει, που διορθώνει παρά που επεμβαίνει στη ζωή του άλλου (του μαθητού)», (MG. 61 593-594).
Τα βασικά στοιχεία της αληθινής παιδείας για τους Τρεις Ιεράρχες είναι: η αγάπη, η ελευθερία και ο σεβασμός του ανθρώπινου προσώπου. Και οι τρεις τονίζουν πως η σχέση παιδαγωγού μαθητή είναι μια σχέση ελευθερίας και δημιουργίας. Ο διάλογος είναι το καλύτερο μέσο για να επιτευχθεί ο σκοπός της αγωγής. Η εξουσιαστικότητα και ο δογματισμός όχι μόνο δείχνουν έλλειψη αγάπης, (M.G. 62,404), αλλά και δε φέρνουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ο εκπαιδευτικός οφείλει πρώτιστα να σέβεται το δώρο της ελευθερίας που χάρισε ο δημιουργός στα παιδιά και να μη φυλακίζει τις ανησυχίες τους, αλλά να ανοίγει δρόμους.
Με απλά λόγια οι Τρεις Ιεράρχες υποστηρίζουν πως η Παιδεία πρέπει να είναι στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι του συστήματος, όπως δυστυχώς έχει καταντήσει στις μέρες μας. Σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο η Παιδεία είναι κατευθυνόμενη, γι’ αυτό και αποτυχημένη. Οι νέοι-ες κατευθύνονται σύμφωνα με τις ανάγκες του συστήματος κάθε χώρας. Ενδεικτικό είναι το γεγονός σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ότι μόνο ένας στους πέντε νέους κατάφερε να εισαχθεί στη σχολή των ονείρων του την προηγούμενη χρονιά. Το ζητούμενο, δυστυχώς στις μέρες μας δεν είναι να φτιάξουμε ελεύθερους ανθρώπους, με συγκροτημένη προσωπικότητα, υπεύθυνους, έτοιμους να σταθούν κριτικά σε ό,τι αλλοιώνει την ομορφιά της ζωής, αλλά εξαρτήματα για να λειτουργήσει καλά η μηχανή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. (Είμαι εξάρτημα εγώ της μηχανής σας και ο γιος μου ανταλλακτικό). Οι περισσότεροι νέοι δεν προχωρούν στις σπουδές τους σε ότι αυτοί ονειρεύονταν και επέλεξαν, δε σπουδάζουν για να ξεδιψάσουν τις ψυχές τους, για να ζήσουν, αλλά για να ενταχθούν εκεί που το απαιτούν οι ανάγκες του συστήματος με απώτερο σκοπό να βοηθήσουν στην ανάκαμψη των «δεικτών της παραγωγικότητας». Η παιδεία όμως δεν πρέπει να αποβλέπει ούτε στην παραγωγικότητα, ούτε στις όποιες ανάγκες του κράτους, οφείλει να οδηγεί τους νέους στην ανακάλυψη του μυστηρίου της ζωής, στην κατάκτηση της ελευθερίας, στα μονοπάτια της αναζήτησης της αλήθειας, στη μύησή τους στην παράδοση του τόπου τους και στον πολιτισμό, στη μεταμόρφωσή τους. Άραγε πόσοι από τους μαθητές, για παράδειγμα, της Λέσβου, ακόμη κι απ’ αυτούς που έχουν πετύχει στις καλύτερες πανεπιστημιακές και πολυτεχνικές σχολές έχουν μυηθεί στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη;
Όπως ωραία λέει ο Χρήστος Γιανναράς, όσοι κάνουν τους σχεδιασμούς για την παιδεία δείχνουν πως δεν τους ενδιαφέρει « η κατά κεφαλήν καλλιέργεια αλλά το κατά κεφαλήν εισόδημα». Συνεχίζουμε να εγκληματούμε σε βάρος των νέων ανθρώπων. Ξεκόψαμε τη γνώση από τη ζωή, τον έρωτα, την ομορφιά. Υποτάξαμε την αγάπη στην αναγκαιότητα και γι’ αυτό αποτύχαμε. Για όποιον αμφιβάλει γι’ αυτή την αποτυχία, παραπέμπω στην πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για τους νέους όπου τα συμπεράσματά της μας αποκαλύπτουν ότι το 20% των Ελλήνων μαθητών ηλικίας 15 ως 18 ετών υποφέρει από κατάθλιψη, στις κοπέλες μάλιστα το ποσοστό φτάνει στο 30%. Στις μέρες μας η παιδεία έχει δώσει τη θέση της σε μια μονοδιάστατη, γι’ αυτό και άρρωστη εκπαίδευση. Για να επιτευχθούν οι στόχοι της, όλοι (γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικοί) μπαίνουν σε καλούπια από νωρίς. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι το 97% των γονέων που έχουν παιδιά στο δημοτικό σχολείο απαιτούν πρώτιστα από αυτά την άριστη βαθμολογία. Το δόγμα παιδείας ειδικά στα Λύκεια, δηλαδή την εποχή που η ψυχή του νέου πάει να ανθίσει, είναι «να βγει η ύλη». Όλα θυσιάζονται εκεί. Η πίεση αφόρητη στους εκπαιδευτικούς που ζουν την τραγικότητα της μετατροπής τους, από φορείς γνώσης και ζωής σε απλούς διεκπεραιωτές ύλης ενώ τα παιδιά μας στην ηλικία που διψάνε για ζωή και αλήθεια περιορίζονται στο να μετατραπούν σε ζωντανά λυσάρια φυσικής, χημείας, μαθηματικών, αρχαίων, κλπ.
Στη σημερινή εκπαίδευση της ισοπέδωσης, φτάσαμε ακόμη και η έκθεση ιδεών, το μάθημα που ο μαθητής υποτίθεται ελεύθερα καταθέτει τις ιδέες του, να ταυτίζεται με ένα φροντιστηριακό δίωρο. Ο μαθητής αφού πληρώσει αδρά ζει την τραγωδία του να μαθαίνει «τι πιστεύει» και πως «πρέπει να το εκθέσει» ούτως ώστε να «πετύχει». Ζητάμε δηλαδή από τον νέο άνθρωπο να αρνηθεί την προσωπικότητά του, να γίνει κάτι «άλλο» για να κατορθώσει να θεωρηθεί επιτυχημένος. Σε μια κοινωνία πνιγμένη στον ατομικισμό, στις αξίες του εύκολου κέρδους, σε μια κοινωνία που προοδεύει όποιος διακρίνεται όχι για τις γνώσεις του αλλά για την ευλυγισία της μέσης του, τις γνωριμίες του, τα «κονέ» του που λένε οι νέοι, σε μια κοινωνία, στην οποία οι αξίες που προτείνονται στη νέα γενιά είναι ο καριερισμός, η βαθμοθηρία και αργότερα το μικροαστικό βόλεμα τι μπορούμε να περιμένουμε; Εμείς οι μεγαλύτεροι πνιγμένοι στις ανασφάλειές μας θέλουμε γενιές βολικών και βολεμένων, ανθρώπους που δεν είναι έτοιμοι να ρισκάρουν, ούτε να θυσιαστούν για τίποτα. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έλεγε: «αυτός που δεν είναι έτοιμος να πεθάνει για κάτι, δεν αξίζει να ζει». Προτείνουμε στους νέους την κοινωνία του «φαίνεσθαι», του «πρεστίζ». Το παν, είναι το προσωπείο. Η εικόνα μας προ τα έξω. Ξεχάσαμε ότι η αξία δεν βρίσκεται στο προσωπείο, αλλά στο πρόσωπο. Έτσι οι νέοι άρχισαν να μαζεύουν προσωπεία. Πώς να επιβιώσεις διαφορετικά. Στο βάθος ακούγεται η κραυγή αυτών που παλεύουν και διψάνε για ζωή. «Φανέρωσέ μας τη μάσκα που κρύβεις κάτω από τη μάσκα που φοράς», λέει το τραγούδι. Θέλει δρόμο για να φτάσεις στο πρόσωπο, στην επικοινωνία, στη συνάντηση. Θέλει ψυχή.
Η αγάπη, λέει ένας άγιος της Εκκλησίας μας, είναι πιο γλυκιά και από τη ζωή. Προσφέρουμε σήμερα παιδεία αγάπης; Όχι. Τότε πως θέλουμε παιδεία ζωής; Η παιδεία για να είναι πετυχημένη πρέπει να μιλά στις ψυχές, να τις κάνει να χαίρονται, να ονειρεύονται, να δημιουργούν. Να είναι όπως προτείνουν οι Τρεις Ιεράρχες «δρόμος απελευθέρωσης και όχι διαδικασία εξαναγκασμού και ανελευθερίας». Αν θέλουμε να τιμήσουμε τους Τρεις Ιεράρχες δε χρειάζεται να το κάνουμε μέσα από ακίνδυνες τυπικές γιορτές. Απαιτείται μελέτη του έργου τους, της προσφοράς τους, αλλά κυρίως η μίμηση της στάσης ζωής τους.
* Η μεστή θεολογικών νοημάτων αυτή ομιλία εκφωνήθηκε από τον Σχολικό Σύμβουλο κ. Ανδρέα Αργυρόπουλο στην αίθουσα του Δημοτικού θεάτρου Μυτιλήνης, στο πλαίσιο της εκδήλωσης που οργάνωσε η Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου για την σχολική εορτή των Τριών Ιεραρχών
Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2009
Αυξήσεις 3% στους μισθούς του Δημοσίου
Αυξήσεις έως 3% στους
μισθούς του Δημοσίου *
Ονομαστικές αυξήσεις αποδοχών κατά 2,5%-3% θα προβλέπει για το 2009 η εισοδηματική πολιτική που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για τους υπαλλήλους του Δημοσίου, σύμφωνα με το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο υπέβαλε το υπουργείο Οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ετσι, οι συνολικές αποδοχές των υπαλλήλων θα διαμορφωθούν κατά 2%-2,5% υψηλότερα. Οπως προκύπτει από τα όσα ανακοίνωσε το υπουργείο, ένας βασικός κανόνας που θα εφαρμόζεται στο εξής προβλέπει ότι οι αυξήσεις που θα εγκρίνονται για τις συνολικές αμοιβές των εργαζομένων στο Δημόσιο θα καλύπτουν τον πληθωρισμό, «χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών ή να οδηγείται η οικονομία σε απώλεια ανταγωνιστικότητας».
Στόχος είναι να διασφαλιστούν οι προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για τις πρωτογενείς δαπάνες του Δημοσίου και το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος.Στο πλαίσιο εφαρμογής αυτής της αυστηρής εισοδηματικής πολιτικής, αναβάλλεται για πολλοστή φορά το σχέδιο για αναμόρφωση του μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων.Βασικός στόχος της οικονομικής πολιτικής είναι πλέον η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση δημόσιων δαπανών, η οποία εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην προσπάθεια για συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο επίπεδο του 3,7% του ΑΕΠ και το 2009.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές από το υπ. Οικονομίας, η αναμενόμενη διαμόρφωση του πληθωρισμού στο επίπεδο του 2,5% «διευκολύνει» πλέον ένα νέο σχέδιο εισοδηματικής πολιτικής που θα προβλέπει:
- Tη χορήγηση αυξήσεων 2,5%-3% περίπου στους βασικούς μισθούς των υπαλλήλων του Δημοσίου.
- Tο «πάγωμα» των επιδομάτων για τις περισσότερες κατηγορίες των εργαζομένων στο Δημόσιο.
Αποτέλεσμα των αποφάσεων αυτών θα είναι να περιορισθούν στα επίπεδα του 2%-2,5% οι αυξήσεις στις συνολικές αποδοχές των υπαλλήλων, οι οποίες προκύπτουν από το άθροισμα βασικών μισθών και επιδομάτων.Σύμφωνα με τα όσα ήδη έχει ανακοινώσει ο πρώην υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης, στους βασικούς μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων θα ενσωματωθεί αναδρομικά από την 1η-1-2009 η δεύτερη δόση, δηλαδή άλλο 1/3, από τα ποσά του κινήτρου απόδοσης που χορηγείτο μέχρι τις 31-12-2007. Ετσι, οι βασικοί μισθοί, όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα, θα αυξηθούν κατά 29 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΥΕ, κατά 32 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΔΕ, κατά 45 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΤΕ και κατά 50 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΠΕ.Οι βασικοί μισθοί, όπως θα έχουν διαμορφωθεί μετά την ενσωμάτωση της δεύτερης δόσης του κινήτρου απόδοσης, θα αυξηθούν κατά 2,5%-3%.
Με βάση τα εναλλακτικά σενάρια που θα εξετασθούν, τα ποσά των μηνιαίων αυξήσεων που θα προκύψουν για τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων θα κυμαίνονται:
- € 19-€ 37 για την κατηγορία ΥΕ.
- € 22-€ 43 για την κατηγορία ΔΕ.
- € 25-€ 49 για την κατηγορία ΤΕ.
- € 26-€ 51 για την κατηγορία ΠΕ (στην οποία υπάγονται και οι καθηγητές).
* Εφημ. "Ελεύθερος Τύπος", 2/2/2009
μισθούς του Δημοσίου *
Ονομαστικές αυξήσεις αποδοχών κατά 2,5%-3% θα προβλέπει για το 2009 η εισοδηματική πολιτική που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για τους υπαλλήλους του Δημοσίου, σύμφωνα με το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας το οποίο υπέβαλε το υπουργείο Οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ετσι, οι συνολικές αποδοχές των υπαλλήλων θα διαμορφωθούν κατά 2%-2,5% υψηλότερα. Οπως προκύπτει από τα όσα ανακοίνωσε το υπουργείο, ένας βασικός κανόνας που θα εφαρμόζεται στο εξής προβλέπει ότι οι αυξήσεις που θα εγκρίνονται για τις συνολικές αμοιβές των εργαζομένων στο Δημόσιο θα καλύπτουν τον πληθωρισμό, «χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών ή να οδηγείται η οικονομία σε απώλεια ανταγωνιστικότητας».
Στόχος είναι να διασφαλιστούν οι προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για τις πρωτογενείς δαπάνες του Δημοσίου και το ύψος του δημοσιονομικού ελλείμματος.Στο πλαίσιο εφαρμογής αυτής της αυστηρής εισοδηματικής πολιτικής, αναβάλλεται για πολλοστή φορά το σχέδιο για αναμόρφωση του μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων.Βασικός στόχος της οικονομικής πολιτικής είναι πλέον η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση δημόσιων δαπανών, η οποία εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην προσπάθεια για συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο επίπεδο του 3,7% του ΑΕΠ και το 2009.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές από το υπ. Οικονομίας, η αναμενόμενη διαμόρφωση του πληθωρισμού στο επίπεδο του 2,5% «διευκολύνει» πλέον ένα νέο σχέδιο εισοδηματικής πολιτικής που θα προβλέπει:
- Tη χορήγηση αυξήσεων 2,5%-3% περίπου στους βασικούς μισθούς των υπαλλήλων του Δημοσίου.
- Tο «πάγωμα» των επιδομάτων για τις περισσότερες κατηγορίες των εργαζομένων στο Δημόσιο.
Αποτέλεσμα των αποφάσεων αυτών θα είναι να περιορισθούν στα επίπεδα του 2%-2,5% οι αυξήσεις στις συνολικές αποδοχές των υπαλλήλων, οι οποίες προκύπτουν από το άθροισμα βασικών μισθών και επιδομάτων.Σύμφωνα με τα όσα ήδη έχει ανακοινώσει ο πρώην υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης, στους βασικούς μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων θα ενσωματωθεί αναδρομικά από την 1η-1-2009 η δεύτερη δόση, δηλαδή άλλο 1/3, από τα ποσά του κινήτρου απόδοσης που χορηγείτο μέχρι τις 31-12-2007. Ετσι, οι βασικοί μισθοί, όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα, θα αυξηθούν κατά 29 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΥΕ, κατά 32 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΔΕ, κατά 45 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΤΕ και κατά 50 ευρώ για τους υπαλλήλους της κατηγορίας ΠΕ.Οι βασικοί μισθοί, όπως θα έχουν διαμορφωθεί μετά την ενσωμάτωση της δεύτερης δόσης του κινήτρου απόδοσης, θα αυξηθούν κατά 2,5%-3%.
Με βάση τα εναλλακτικά σενάρια που θα εξετασθούν, τα ποσά των μηνιαίων αυξήσεων που θα προκύψουν για τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων θα κυμαίνονται:
- € 19-€ 37 για την κατηγορία ΥΕ.
- € 22-€ 43 για την κατηγορία ΔΕ.
- € 25-€ 49 για την κατηγορία ΤΕ.
- € 26-€ 51 για την κατηγορία ΠΕ (στην οποία υπάγονται και οι καθηγητές).
* Εφημ. "Ελεύθερος Τύπος", 2/2/2009
Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2009
H ελληνορθόδοξη παιδεία κατά τους Τρείς Ιεράρχες - Εκδήλωση της ΠΕΘ ν. Ηλείας
"Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία κατά τους Τρεις Ιεράρχες», ήταν το θέμα της ημερίδας που συνδιοργάνωσαν στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο, η Ιερά Μητρόπολη Ηλείας και το Παράρτημα της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων στην Ηλεία. Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε επ' ευκαιρία της εορτής των Τριών Ιεραρχών, είχε ως βασικό ομιλητή τον Ομότιμο Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών π. Γεώργιο Μεταλληνό. Ο εξαίρετος Θεολόγος και Πρωτοπρεσβύτερος από την Κέρκυρα, αναφέρθηκε με ιστορικά στοιχεία στην διασύνδεση της εορτής των Τριών Ιεραρχών με την Παιδεία και την καθιέρωση της 30ης Ιανουαρίου ως ημέρα εορτασμού και από το χώρο της Παιδείας στην Ελλάδα.
Την εκδήλωση, παρακολούθησαν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ηλείας και Ωλένης κ. κ. Γερμανός, ο Δήμαρχος Πύργου κ. Παρασκευόπουλος, εκπρόσωποι της εκπαιδευτικής κοινότητας του νομού, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ηλείας κ. Σπυρόπουλος, κληρικοί και πλήθος κόσμου. Τον π. Γεώργιο Μεταλληνό προσφώνησε ο Θεολόγος και Υπεύθυνος του ΚΕΣΥΠ Γιώργος Κομιώτης.
Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009
Η διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο
(....συνέχεια από το blog της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας: http://theologylar.blogspot.com/2009/01/h_29.html):
Πολύ σημαντική ήταν η Ημερίδα των Θεολόγων του Νομού Λαρίσης που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009 στην αίθουσα του καθημερινού συσσιτίου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου «ο Επιούσιος» και τελούσε υπό την αιγίδα και την ευγενή φιλοξενία της Ιεράς Μητροπόλεως", όπως αναφέρεται σε Δελτίο Τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου για την θεολογική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τον σύμβουλο θεολόγων κ. Απ. Ποντίκα. Στη ίδια ανακοίνωση αναφέρονται και τα ακόλουθα:
"Προηγήθηκε η κατανυκτική Ακολουθία του Μεγάλου Εσπερινού στον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδος και εν συνεχεία ξεκίνησαν στην αίθουσα του Επιουσίου οι εργασίες της σημαντικής αυτής ημερίδας.
Ο κ. Απόστολος Ποντίκας, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων μετά την καθιερωμένη προσευχή καλωσόρισε τους Θεολόγους Εκπαιδευτικούς, εξέφρασε συγκινημένος την χαρά του για την παρουσία τόσων πολλών Θεολόγων Εκπαιδευτικών και μίλησε για την αξιολόγηση, την σωστή και αντικειμενική των μαθητών των σχολείων μας από τους Καθηγητές του μαθήματος των Θρησκευτικών.
Ο Αρχιμανδρίτης π. Αχίλλιος Τσούτσουρας, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως με την σειρά του καλωσώρισε κι αυτός τους διακόνους της Θεολογικής Επιστήμης στην αγκάλη της τοπικής Εκκλησίας και ανέλυσε το θέμα: «Η Εκκλησία για την διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών στο σχολείο», όπου τόνισε την αναγκαιότητα να παραμείνει το μάθημα ομολογιακό και να μορφώνει τον Χριστό στις καρδιές των μαθητών σήμερα.
Στην συνέχεια ο Ελλογιμώτατος Διευθυντής του Μουσικού Γυμνασίου Λαρίσης κ. Σωτήριος Αναγνωστόπουλος παρουσίασε με έναν θαυμάσιο τρόπο και με την χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστού και προτζέκτορα την χρήση της εικόνος, σαν έναν από τους καλύτερους τρόπους για να προσεγγίσουν οι νέοι στην Αγία μας Εκκλησία και το μάθημα των Θρησκευτικών.
Ακολούθως ο συνεργάτης της τοπικής Εκκλησίας και γνωστός δημοσιογράφος και Θεολόγος Εκπαιδευτικός κ. Χάρης Ανδρεόπουλος μίλησε στους συνέδρους με θέμα: «Το μάθημα των θρησκευτικών στον 21ο αιώνα» και έκανε μία άριστη και εύστοχη παρουσίαση του σύγχρονου τρόπου διδασκαλίας του θελκτικού και ελκυστικού αλλά και φιλικού μαθήματος των Θρησκευτικών και πώς αυτό θα συμβεί, δηλ. πώς θα γίνει ελκυστικότερο, θελκτικότερο και φιλικότερο *.
Την όλη ευθύνη του συντονισμού είχε ο Ελλογιμώτατος κ. Νίκος Παύλου, Θεολόγος – Ιστορικός, Διευθυντής του 14ου Γυμνάσιου Λάρισας και Γραμματεύς της Ημερίδος, ο οποίος παρουσίαζε τους ομιλητές και συντόνιζε τις συζητήσεις, κάνοντας πολύ εύστοχες και επίκαιρες παρεμβάσεις.
Παρόντες στην Θεολογική αυτή Ημερίδα και Σύναξη, ο κύριος Ιωάννης Καραμήτρος Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ο κ. Βασίλειος Στεργιούλης Πρόεδρος του Παραρτήματος Λάρισας της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων,ο κ. Κωνσταντίνος Αθανασόπουλος ομότιμος Καθηγητής της τέως Παιδαγωγικής Ακαδημίας, ο τέως Σχολικός Σύμβουλος κ. Αχιλλέας Πιτσίλκας και συνεργάτης της Εκκλησιαστικής Ραδιοφωνίας, ο Προϊστάμενος του 1ου Γραφείου της Διεύθυνσης Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης, θεολόγος κ. Αθαν. Μαργαριτόπουλος, Λάρισας, ο Προϊστάμενος του Γραφείου Φυσικής Αγωγής κ. Βασ. Κούργιας και πολλοί άλλοι διακεκριμένοι άνθρωποι του Πνεύματος που καταστόλισαν με τις σύντομες αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις τους την συνάντηση όλων των μελών της Θεολογικής Οικογενείας.
Η προσευχή και η αγωνία όλων ήταν ολοφάνερη: Να συνεχίσει το πιο ωραίο μάθημα, αυτό των Θρησκευτικών, να παραμείνει ουσιαστικό, αναγκαίο και υποχρεωτικό στα σχολεία της πατρίδος μας. Ομολογιακό, που θα παρέχει συγχρόνως και γνώσεις, καθαρό και βιωματικό που να φωτίζει τις καρδιές των ανθρώπων και δη των νέων μαθητών.
Στην συνέχεια ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος, μίλησε στους συναχθέντες Θεολόγους, τους ευχήθηκε καλή δύναμη στο θεάρεστο έργο τους, απάντησε σε πολλά και επίκαιρα ερωτήματά τους και ευλόγησε την Πρωτοχρονιάτικη Βασιλόπιττα των Θεολόγων. Ακολούθησε δεξίωση προς τιμήν των Θεολόγων Καθηγητών και πολλή βαθειά Θεολογική συζήτηση μεταξύ των συνδαιτημόνων".
-----------------------------------------------------------------------
* Ο Γεν. Γραμματέας της Ενωσης Θεολόγων ν. Λάρισας, κ. Χάρης Ανδρεόπουλος στην ομιλία του και επιπροσθέτως, μεταξύ άλλων, ανέφερε:
Tο μάθημα τα τελευταία χρόνια απέκτησε σαφή παιδαγωγικό προσανατολισμό και άρχισε να απομακρύνεται με σταθερά βήματα από τον παραδοσιακό κατηχητισμό και μέσα από αλλαγές οι οποίες προέκυψαν στα αναλυτικά προγράμματα και στα αναβαθμισμένα σχολικά βιβλία το μάθημα άρχισε προοδευτικά να παίρνει έναν χαρακτήρα κατά βάσιν γνωσιολογικό, σαν αυτόν που χαρακτηρίζει και τα υπόλοιπα σχολικά μαθήματα, έχοντας, αναμφιβόλως, ενσωματωμένο και το βιωματικό στοιχείο. Ο ομιλητής διευκρίνισε ότι όχι μόνο δεν διάκειται αρνητικά στη κατήχηση, αλλά τη θεωρεί πολύ σοβαρή υπόθεση και ότι ο ίδιος τυγχάνει και κατηχητής. Την διέκρινε και την διεχώρισε, όμως, από την εκπαίδευση, λέγοντας ότι άλλοι είναι οι σκοποί της κατήχησης (εντός της Εκκλησίας και απευθυνομένη αποκλειστικά σε ορθοδόξους), και άλλοι οι σκοποί της εκπαίδευσης (εντός του σχολείου και απευθυνομένη, ειδικά στις μέρες μας, σε μαθητές διαφορετικών θρησκειών). Το ένα (κατήχηση) δεν αποκλείει το άλλο (εκπαίδευση), ωστόσο οι ρόλοι και οι σκοποί τους (πρέπει να) είναι διακριτοί.
Εξειδικεύοντας την αναφορά του για τον χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία του θρησκευτικού μαθήματος ο ομιλητής επικαλούμενος τις απόψεις συγχρόνων και διακεκριμένων παιδαγωγών, ανέφερε ότι η παρεχόμενη σχολική θρησκευτική αγωγή έχει κατά βάσιν και κυρίαρχα γνωσιολογικό χαρακτήρα, αφού αποβλέπει στην ενημέρωση των μαθητών για το θρησκευτικό φαινόμενο γενικότερα και ειδικότερα για τη κατανόηση της θρησκευτικής διάστασης των επιμέρους θεμάτων της ζωής, καθώς και για τις επιδράσεις του θρησκευτικού πιστεύω στα μνημεία του πολιτισμού (Βασιλόπουλου, Χρ., Διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσ/νίκη, 2002, σελ. 181 - 185).
Το θρησκευτικό μάθημα είναι μάθημα θεολογικό - εκπαιδευτικό, το διδάσκουν εκπαιδευτικοί που σπούδασαν τη θεολογική επιστήμη στο Πανεπιστήμιο και διδάσκουν μαθήματα όπως Βιβλική Θεολογία και Ιστορία, Χριστιανική θεολογία και Παράδοση, Πατερική Γραμματεία, Εκκλησιαστική Ιστορία, Ρωμαιοκαθολική και Προτεσταντική θεολογία, Ιστορία και θεολογία του Ιουδαϊσμού και Ισλαμισμού, και άλλων θρησκειών, έχοντας, φυσικά, ως επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση της χώρας μας, η οποία υποστασιάζεται στην ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπογράμμισε ο ομιλητής, στο σχολείο, στη τάξη δεν κάνουμε κατήχηση ή «σωτηριολογία», αλλά θεολογία, με βάση τις γνώσεις μας απ’ το πανεπιστήμιο και τις οδηγίες απ’ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Και, φυσικά, όταν αξιολογούμε τους μαθητές δεν βαθμολογούμε τη πίστη τους, αλλά τον επίδοσή τους στους γνωστικούς στόχους του μαθήματος. Οι διαγωνιζόμενοι την ερχόμενη Κυριακή στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ συνάδελφοί μας θεολόγοι – επεσήμανε - δεν θα εξετασθούν για τη πίστη τους, αλλά θα αξιολογηθούν για τη επιστημονική τους επάρκεια, για τις γνώσεις τους, τις οποίες αργότερα – εάν διορισθούν - θα κληθούν να προσφέρουν κατά τη διδασκαλία του μαθήματος στη τάξη.
Εξειδικεύοντας την αναφορά του για τον χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία του θρησκευτικού μαθήματος ο ομιλητής επικαλούμενος τις απόψεις συγχρόνων και διακεκριμένων παιδαγωγών, ανέφερε ότι η παρεχόμενη σχολική θρησκευτική αγωγή έχει κατά βάσιν και κυρίαρχα γνωσιολογικό χαρακτήρα, αφού αποβλέπει στην ενημέρωση των μαθητών για το θρησκευτικό φαινόμενο γενικότερα και ειδικότερα για τη κατανόηση της θρησκευτικής διάστασης των επιμέρους θεμάτων της ζωής, καθώς και για τις επιδράσεις του θρησκευτικού πιστεύω στα μνημεία του πολιτισμού (Βασιλόπουλου, Χρ., Διδακτική του μαθήματος των Θρησκευτικών, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσ/νίκη, 2002, σελ. 181 - 185).
Το θρησκευτικό μάθημα είναι μάθημα θεολογικό - εκπαιδευτικό, το διδάσκουν εκπαιδευτικοί που σπούδασαν τη θεολογική επιστήμη στο Πανεπιστήμιο και διδάσκουν μαθήματα όπως Βιβλική Θεολογία και Ιστορία, Χριστιανική θεολογία και Παράδοση, Πατερική Γραμματεία, Εκκλησιαστική Ιστορία, Ρωμαιοκαθολική και Προτεσταντική θεολογία, Ιστορία και θεολογία του Ιουδαϊσμού και Ισλαμισμού, και άλλων θρησκειών, έχοντας, φυσικά, ως επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση της χώρας μας, η οποία υποστασιάζεται στην ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπογράμμισε ο ομιλητής, στο σχολείο, στη τάξη δεν κάνουμε κατήχηση ή «σωτηριολογία», αλλά θεολογία, με βάση τις γνώσεις μας απ’ το πανεπιστήμιο και τις οδηγίες απ’ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Και, φυσικά, όταν αξιολογούμε τους μαθητές δεν βαθμολογούμε τη πίστη τους, αλλά τον επίδοσή τους στους γνωστικούς στόχους του μαθήματος. Οι διαγωνιζόμενοι την ερχόμενη Κυριακή στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ συνάδελφοί μας θεολόγοι – επεσήμανε - δεν θα εξετασθούν για τη πίστη τους, αλλά θα αξιολογηθούν για τη επιστημονική τους επάρκεια, για τις γνώσεις τους, τις οποίες αργότερα – εάν διορισθούν - θα κληθούν να προσφέρουν κατά τη διδασκαλία του μαθήματος στη τάξη.
Συνεπώς, το περιεχόμενο του μαθήματος πρέπει να είναι διαμορφωμένο έτσι ώστε να εξυπηρετεί όλα τα παραπάνω στοιχεία και να αποτελεί αντικείμενο διδασκαλίας με τέτοιο τρόπο που να «κρατάει» στη τάξη όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Οπως μένουν στο μάθημα της Ιστορία όλοι οι μαθητές ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής. Να είναι ένα μάθημα «θρησκευτικού εγγραμματισμού», όπως πολύ εύστοχα παρετήρησαν και ανέλυσαν σε άρθρο τους στη «Καθημερινή» (28/09/2008, σελ. 7) οι συναδέλφισσες Ολγα Γριζοπούλου και Πηγή Καζλάρη, σαν όλα τ’ άλλα μαθήματα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο, με χαρακτήρα κατά βάσιν γνωσιολογικό, όπως ξεκάθαρα τον προσδιόρισε πρόσφατα και ο απελθών υπ. Παιδείας κ. Ευρ. Στυλιανίδης, περιγράφοντας τη φυσιογνωμία και τη σκοποθεσία του μαθήματος. Να είναι ένα μάθημα, επίσης, που να μπορεί να αρθρώσει λόγο και να δώσει απαντήσεις πάνω στα μεγάλα υπαρξιακά και κοινωνικά προβλήματα. Ένα τέτοιο μάθημα πιστεύουμε πως θα το αγαπάνε οι μαθητές και οι γονείς και θα θέλουν να το διδάσκονται τα παιδιά τους. Μπορούμε να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις για ένα τέτοιο μάθημα; Ενα μάθημα, δηλαδή, ευρύτατης αποδοχής και νομιμοποίησης; Νομίζω ναι. Από μας εξαρτάται – ας το προσπαθήσουμε. Kaι o ομιλητής κατέληξε:
"Εν όψει των εξελίξεων που έχουν δρομολογηθεί για το νέο Λύκειο και ευρύτερα για τη Β/θμια εκπαίδευση θεωρώ ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε καλοπροαίρετα τις προσπάθειες για τις όποιες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και να προσπαθήσουμε να τις συνδιαμορφώσουμε με θετικές παρεμβάσεις, χωρίς να κλεινόμαστε αμυντικά στον εαυτό μας, για να μη διαπιστώσουμε κάπως αργά ότι όπως λέει ο Αλεξανδρινός ποιητής «Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μας έκτισαν τείχη» και πως «ανεπαισθήτως μας έκλεισαν από τον κόσμο έξω». Ας το παλαίψουμε να το αποτρέψουμε..."
Δημοσίευση:
Eφημ. "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ": http://www.eleftheria.gr/viewarticle.asp?aid=6003&pid=7&CategoryID=
Aναδημοσιεύσεις:
"ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ- Το μάθημα των Θρησκευτικών: http://thriskeftika.blogspot.com/2009/01/blog-post_31.html
* Eυχαριστούμε θερμά τους διαχειριστές των ως άνω (συν-) αδελφικών ιστοσελίδων για την προβολή της ημερίδας των Λαρισαίων θεολόγων.
Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009
Μήνυμα του υπ. Παιδείας για την εορτή των Τριών Ιεραχών
YΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΝ Α/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
Α.Π. 9933/Γ2/28-01-2009
Οι τρεις επιφανείς άγιοι και θεολόγοι της χριστιανικής θρησκείας, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός με επίκεντρο την αγάπη τους για τα παιδιά και με στόχο την πρόοδο και την προκοπή τους, υπηρέτησαν μέσα από το λόγο και το έργο τους το πολύτιμο αγαθό της παιδείας, δίνοντας ένα απαράμιλλο παράδειγμα της άρρηκτης σύζευξης ανάμεσα στην υψηλή καλλιέργεια και την κοινωνική δράση. Και οι τρεις έδειξαν υποδειγματική προσήλωση στη χριστιανική θρησκεία κι η ζωή τους ήταν γεμάτη από τους αγώνες τους γι' αυτή. Τα συγγράμματά τους, αλλά και η προφορική τους διδασκαλία έδωσαν δόξα και αίγλη στη χριστιανική παιδεία.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΝ Α/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
Α.Π. 9933/Γ2/28-01-2009
ΜΗΝΥΜΑ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Σήμερα στρέφουμε τη σκέψη και τη μνήμη μας στους τρεις μεγάλους Ιεράρχες, οι οποίοι τίμησαν και καταξίωσαν με τη ζωή και τη δράση τους τα ελληνικά γράμματα. Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών που τιμάται κάθε χρόνο στα σχολεία μας ως η Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων και της παιδείας γενικότερα, μας υπενθυμίζει τους πρωταρχικούς σκοπούς που οφείλει να υπηρετεί κάθε εκπαιδευτική διαδικασία, που δεν περιορίζονται μόνο στην απόκτηση γνώσεων και στη συνεχή βελτίωση της προσωπικότητας του κάθε μαθητή, αλλά επεκτείνονται σε ένα ευρύτερο φάσμα θεμελιωδών κοινωνικών αξιών και αρετών, όπως είναι η ανιδιοτελής προσφορά προς το συνάνθρωπο, ο αυτοσεβασμός και ο αλληλοσεβασμός, ο αλτρουισμός και η κοινωνική ευαισθητοποίηση.
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Σήμερα στρέφουμε τη σκέψη και τη μνήμη μας στους τρεις μεγάλους Ιεράρχες, οι οποίοι τίμησαν και καταξίωσαν με τη ζωή και τη δράση τους τα ελληνικά γράμματα. Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών που τιμάται κάθε χρόνο στα σχολεία μας ως η Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων και της παιδείας γενικότερα, μας υπενθυμίζει τους πρωταρχικούς σκοπούς που οφείλει να υπηρετεί κάθε εκπαιδευτική διαδικασία, που δεν περιορίζονται μόνο στην απόκτηση γνώσεων και στη συνεχή βελτίωση της προσωπικότητας του κάθε μαθητή, αλλά επεκτείνονται σε ένα ευρύτερο φάσμα θεμελιωδών κοινωνικών αξιών και αρετών, όπως είναι η ανιδιοτελής προσφορά προς το συνάνθρωπο, ο αυτοσεβασμός και ο αλληλοσεβασμός, ο αλτρουισμός και η κοινωνική ευαισθητοποίηση.
Οι τρεις επιφανείς άγιοι και θεολόγοι της χριστιανικής θρησκείας, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός με επίκεντρο την αγάπη τους για τα παιδιά και με στόχο την πρόοδο και την προκοπή τους, υπηρέτησαν μέσα από το λόγο και το έργο τους το πολύτιμο αγαθό της παιδείας, δίνοντας ένα απαράμιλλο παράδειγμα της άρρηκτης σύζευξης ανάμεσα στην υψηλή καλλιέργεια και την κοινωνική δράση. Και οι τρεις έδειξαν υποδειγματική προσήλωση στη χριστιανική θρησκεία κι η ζωή τους ήταν γεμάτη από τους αγώνες τους γι' αυτή. Τα συγγράμματά τους, αλλά και η προφορική τους διδασκαλία έδωσαν δόξα και αίγλη στη χριστιανική παιδεία.
Γαλουχημένοι με τα βαθιά νοήματα της θρησκείας και άριστοι γνώστες της αρχαίας ελληνικής σοφίας, συνδυάζουν τις γνώσεις τους αυτές και προσφέρουν τις πρώτες βάσεις στη διαμόρφωση της ελληνοχριστιανικής παιδείας και του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Για τη μεγάλη προσφορά τους στα γράμματα ανακηρύχτηκαν άγιοι προστάτες των γραμμάτων, των μαθητών και γενικά της σπουδάζουσας νεολαίας.
Σε μία εποχή που οι νέοι αναζητούν το δρόμο τους σε μια περίπλοκη και διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, οι βασικές αρχές ζωής και δράσης των Τριών Ιεραρχών μπορούν να τους προσφέρουν υγιή πρότυπα προς μίμηση, να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν με σθένος τις όποιες δυσκολίες και να τους γεμίσουν με την αισιοδοξία του ανθρώπου που διαθέτει ανοικτούς πνευματικούς ορίζοντες, ευγένεια ψυχής και κοινωνική αλληλεγγύη.
Με το ασήκωτο βάρος της παρακαταθήκης των Τριών Ιεραρχών η σημερινή εποχή απαιτεί απ’ όλους μας να ενώσουμε δυνάμεις και προσπάθειες για να υλοποιήσουμε το όραμά μας για μια ποιοτικότερη, σύγχρονη ελληνική παιδεία. Μια παιδεία που θα συνάδει με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και τις ανάγκες των παιδιών και των νέων μας και θα αποκτά δυναμικό και πρωτοποριακό χαρακτήρα, ώστε να αναδειχτούν τα καλύτερα στοιχεία κάθε Έλληνα και Ελληνίδας. Σ’ αυτή την κατεύθυνση και με γνώμονα το διάλογο και τη συνεννόηση με όλες τις πλευρές εργαζόμαστε ακατάπαυστα με όλες μας τις δυνάμεις. Διότι είναι χρέος μας να επενδύσουμε στους νέους, να επενδύσουμε στην παιδεία, να επενδύσουμε στο μέλλον της πατρίδας μας.
Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2009
Επιμόρφωση θεολόγων
Πρόγραμμα επιμόρφωσης
θεολόγων εκπαιδευτικών
Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος στην προσπάθειά της να ανταποκριθεί στις σύγχρονες αυξημένες ανάγκες των εκπαιδευτικών θεολόγων διοργανώνει και φέτος επιμορφωτικό σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί στην έδρα της Ακαδημίας, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, στο Βόλο, στις παρακάτω ημερομηνίες: 14 και 21 Φεβρουαρίου 7 και 21 Μαρτίου και 11 Απριλίου 2009 ( 5 ημερίδες), με θέμα: «Μπροστά στις σύγχρονες ανάγκες του μαθήματος των Θρησκευτικών: βελτιώνουμε τη διδακτική μας πράξη».
* Τα μαθήματα θα γίνονται ημέρα Σάββατο, στις ώρες 09.30 π.μ. έως 17.30 μ.μ. Οι συνάδελφοι θα ενημερωθούν και με ανακοινώσεις στα σχολεία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα: http://www.acadimia.gr/content/view/160/1/lang,el/
θεολόγων εκπαιδευτικών
Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος στην προσπάθειά της να ανταποκριθεί στις σύγχρονες αυξημένες ανάγκες των εκπαιδευτικών θεολόγων διοργανώνει και φέτος επιμορφωτικό σεμινάριο που θα πραγματοποιηθεί στην έδρα της Ακαδημίας, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, στο Βόλο, στις παρακάτω ημερομηνίες: 14 και 21 Φεβρουαρίου 7 και 21 Μαρτίου και 11 Απριλίου 2009 ( 5 ημερίδες), με θέμα: «Μπροστά στις σύγχρονες ανάγκες του μαθήματος των Θρησκευτικών: βελτιώνουμε τη διδακτική μας πράξη».
* Τα μαθήματα θα γίνονται ημέρα Σάββατο, στις ώρες 09.30 π.μ. έως 17.30 μ.μ. Οι συνάδελφοι θα ενημερωθούν και με ανακοινώσεις στα σχολεία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα: http://www.acadimia.gr/content/view/160/1/lang,el/
Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2009
Λαμπρές εκδηλώσεις για τους Τρείς Ιεράρχες, σε Δράμα, Πύργο, ΑΠΘ και Λάρισα
Εκδήλωση αφιερωμένη στη γιορτή των γραμμάτων και της παιδείας και των προστατών τους Αγίων Τριών Ιεραρχών, θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 30 Ιανουαρίου 2009 και ώρα 18.30 στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας, με ομιλητή τον Σύμβουλο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, δρα Θεολογίας, Σταύρο Γιαγκάζογλου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης - την οποία συνδιοργανώνουν ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. ν. Δράμας και η ΕΛΜΕ Ν. Δράμας – έχει ως ακολούθως:
Χαιρετισμοί
Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών
Σύνολο ελληνικής παραδοσιακής μουσικής (βυζαντινή χορωδία – παραδοσιακή πρχήστρα). Διδασκαλία ορχήστρας Κώστας Παυλίδης, διδασκαλία χορωδίας και διεύθυνση Νίκος Στεφανάκης
Ομιλία από τον κ. Σταύρο Γιαγκάζογλου, Θεολόγο – Σύμβουλο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με θέμα: «Προβλήματα παιδείας. Αξονες διαδρομής της ελληνικής παιδείας από τη κλασική αρχαιότητα και το Βυζάντιο ως τις μέρες μας»
Απόδοση τραγουδιών απο τη χορωδία εκπαιδευτικών Π.Ε.ν. Δράμας. Διδασκαλία τραγουδιών και διεύθυνση χορωδίας η κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου
Βράβευση εκπαιδευτικών συναξιοδοτηθέντων το 2008
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης - την οποία συνδιοργανώνουν ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. ν. Δράμας και η ΕΛΜΕ Ν. Δράμας – έχει ως ακολούθως:
Χαιρετισμοί
Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών
Σύνολο ελληνικής παραδοσιακής μουσικής (βυζαντινή χορωδία – παραδοσιακή πρχήστρα). Διδασκαλία ορχήστρας Κώστας Παυλίδης, διδασκαλία χορωδίας και διεύθυνση Νίκος Στεφανάκης
Ομιλία από τον κ. Σταύρο Γιαγκάζογλου, Θεολόγο – Σύμβουλο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με θέμα: «Προβλήματα παιδείας. Αξονες διαδρομής της ελληνικής παιδείας από τη κλασική αρχαιότητα και το Βυζάντιο ως τις μέρες μας»
Απόδοση τραγουδιών απο τη χορωδία εκπαιδευτικών Π.Ε.ν. Δράμας. Διδασκαλία τραγουδιών και διεύθυνση χορωδίας η κ. Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου
Βράβευση εκπαιδευτικών συναξιοδοτηθέντων το 2008
--------------------------------------------------------
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΠΘ)
Το Κέντρο Λειτουργίας Δικτύου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προωθεί ανακοίνωση της Πρυτανείας του ΑΠΘ στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας:
Σας προσκαλούμε να παρευρεθείτε:
1. Την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009 και ώρα 12.00 μ. στην Τελετή των Τριών Ιεραρχών, που θα γίνει στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου. Ύστερα από την εισήγηση του Πρύτανη, καθηγητή Αναστασίου Κ. Μάνθου, ο καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής κ. Λάμπρος Σιάσος θα εκφωνήσει τον πανηγυρικό της ημέρας με θέμα: «Δοξαστικόν εις τούς Τρεις Ιεράρχας, Τριάδος τούς Μυσταγωγούς, των όντων εξηγητάς, ελληνικών παθημάτων θεραπευτάς».
Την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2009 και ώρα 1.00 μ.μ. στην ευλογία και κοπή της Βασιλόπιτας, που θα γίνει στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου αμέσως μετά την Τελετή των Τριών Ιεραρχών.
2. Την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009, στις 8.30 π.μ. στην καθιερωμένη αρχιερατική Θεία Λειτουργία που θα τελεστεί στον Ιερό Ναό των Αγίων Τριών Ιεραρχών (περιοχής Βούλγαρη), προεξάρχοντος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ.κ. Ανθίμου. Ακολουθεί στις 10.30 π.μ. το μνημόσυνο των αειμνήστων καθηγητών, ευεργετών, δωρητών, διατελεσάντων υπαλλήλων και φοιτητών του Πανεπιστημίου.
Την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009, στις 6.30 μ.μ. στην τιμητική εκδήλωση για τους καθηγητές που έλαβαν κατά το έτος 2008 τον τίτλο του ομότιμου, που θα γίνει στην αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ. Ομιλία από τον κ. Χρίστο Τσολάκη, ομότιμο καθηγητή ΑΠΘ, με θέμα: «Από τη γλώσσα στις περιπέτειες των λέξεων και της γραφής».
Ο Πρύτανης
Αναστάσιος Κ. Μάνθος
----------------------------------------
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΑΠΘ
Επίσης, το Κέντρο Λειτουργίας Δικτύου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προωθεί την ακόλουθη ανακοίνωση στα μέλη ΔΕΠ και τους φοιτητές της πανεπιστημιακής κοινότητας:
Η ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ, ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ,ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ. Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ 28 ΙΑΝΟΥΡΊΟΥ, ΩΡΑ 8.00 Μ.Μ. ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΛΕΤΩΝ ΤΟΥ Α.Π.Θ.
---------------------------------------------------
ΣΤΟ ΠΥΡΓΟ Ν. ΗΛΕΙΑΣ:
Το Παράρτημα Ν. Ηλείας της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων - όπως μας πληροφορούν οι αγαπητοί συνάδελφοι, Γιώργος Κομιώτης, πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής και Παύλος Παγκράτης, γεν. γραμματέας - σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Ηλείας διοργανώνει πνευματική εκδήλωση στο Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο Πύργου Παρασκευή 30/1/2009 και ώρα 18.30 με θέμα: « Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία κατά τους Τρεις Ιεράρχες»
Ομιλητής θα είναι ο Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών π. Γεώργιος Μεταλληνός.
-----------------------------------------------------------------
H ΛΑΡΙΣΑ ΤΙΜΑ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ
Τους προστάτες της παιδείας και των γραμμάτων, τους Τρείς Ιεράρχες, τιμά την ερχόμενη Παρασκευήη εκπαιδευτική κοινότητα της Λάρισας. Σύμφωνα με το πρόγραμμα εκδηλώσεων που θα υλοποιήσει η Διεύθυνση Β/θμιας εκπαίδευσης ν. Λάρισας, αύριο Πέμπτη, 29 Ιανουαρίου, στις 8 μ.μ. θα τελεσθεί πανηγυρικός εσπερινός με αρτοκλασία στον μητροπολιτικό ιερό ναό του Αγ. Αχιλλίου. Ανήμερα της γορτής, την Παρασκευή 30 Ιανουαρίου, στις 10.30 π.μ. θα τελεσθεί όρθρος και θεία λειτουργία στον μητροπολιτικό ναό παρουσία των επισήμων και των αρχών της πόλης και θα ακολουθήσει αρτοκλασία.
* Τον πανηγυρικό της ημέρα θα εκφωνήσει ο προϊστάμενος του 1ου Γραφείου Β/θμιας Εκπαίδευσης, θεολόγος καθηγητής κ. Αθαν. Μαργαριτόπουλος, ενώ μετά το πέρας της δοξολογίας θα πραγματοποιηθεί στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Λάρισας σύντομη εορταστική εκδήλωση από μαθητές του Μουσικού Σχολείου και στη συνέχεια στον ίδιο χώρο θα παρατεθεί δεξιώση σε όλους τους παρευρισκομένους.
Εγγραφή σε:
Σχόλια (Atom)