Η ουκρανική αυτοκεφαλία και το πρόβλημα της συνοδικότητος

Του Κώστα Νούση,

Φιλολόγου - Θεολόγου, M.Th.

Σε κάθε πρόβλημα φταίνε όλοι κατά κάποιο ποσοστό. Η μοναδική σχέση στην οποία τα προβλήματα και η αιτία του κακού βαρύνει μονάχα και αποκλειστικά εμάς είναι αυτή με τον Θεό. Οπότε, λοιπόν, αρχίζουμε να παίζουμε με τα ποσοστά. Και πάλι όμως, όταν αναφερόμαστε σε ένα εκκλησιαστικό πρόβλημα, θα πρέπει φύσει να θεωρούμαστε όλοι συνυπεύθυνοι – εν γαρ σώμα εσμέν - στα κακώς κείμενα και μάλιστα οι «πνευματικότεροι» σηκώνουν και το μεγαλύτερο μερίδιο της ευθύνης, άσχετα με το να φταίνε πραγματικά ή όχι.

Με τις προϋποθετικές αυτές διευκρινίσεις μπορούμε να ξαναδούμε, όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, για μια ακόμη φορά το ζήτημα της ουκρανικής αυτοκεφαλίας. Προτείνω μάλιστα ανεπιφύλακτα το τελευταίο τεύχος του περ. Σύναξη με θέμα «Η συνοδικότητα στο επίκεντρο» που φιλοξενεί ενδιαφέροντα άρθρα για το επίμαχο ζήτημα. Και κυρίως εντοπίζει το πρόβλημα των Ορθοδόξων στον εθνοφυλετισμό και στη χαμένη συνοδικότητα. Ας δούμε λοιπόν τα γεγονότα και τα εκκλησιολογικά δεδομένα ως έχουν μέχρι στιγμής, χωρίς ιδιαίτερα και περιττά σχόλια:

1.       Οι Ρώσοι εδώ και αιώνες δεν σεβάστηκαν τον Πατριαρχικό Τόμο με τον οποίο εκχωρήθηκε επιτροπικώς η διοίκηση της Ουκρανίας στη Μόσχα. Τουναντίον, η τελευταία έκανε το παν και πίεσε, ώστε να περιέλθει εξ ολοκλήρου στη δικαιοδοσία της. Και ερωτώ: για ποιον έτερο λόγο, ει μη κυρίως εθνοφυλετικό και επεκτατικό;

Εκκλησία και 21η Απριλίου

Παναθηναϊκό στάδιο, 1971. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος (Κοτσώνης) σε πρώτο πλάνο.
 Στην άκρη δεξιά ο τότε Μητρ. Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ (Τίκας)

"Σε διάστημα μικρότερο του μηνός από την ημέρα που τα τάνκς βγήκαν στους δρόμους, ο έλεγχος της Εκκλησίας από το δικτατορικό καθεστώς ολοκληρώθηκε και  δημιουργήθηκε μια «Εκκλησία εκτάκτου ανάγκης», με σκοπό να (συν-) υπηρετήσει τις ιδεολογικοπολιτικές επιδιώξεις της «Επαναστάσεως». Το δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967 επιδιώκοντας να θέσει την Εκκλησία υπό τον άμεσο έλεγχό του δεν θα διστάσει να εισβάλει στα εσωτερικά της με πρώτο βήμα την επιβολή νέας, φιλικής ιδεολογικοπολιτικά προς αυτό εκκλησιαστικής ηγεσίας. Η «Επανάστασις» εκτός από «εθνοσωτήριος» θα επιδιώξει να καταστεί και «εκκλησιοσωτήριος». Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιώντας ένα πλέγμα κατάφωρα αντικανονικών και αντισυνταγματικών νομοθετημάτων και επιχειρώντας, υποτίθεται, να «καθάρει» τον εκκλησιαστικό οργανισμό θα τον «σαρώσει». Οι παρεμβάσεις της δικτατορίας ήταν άμεσες και επιτυχείς, διότι, παρά την επιθετικότητά τους, η οποία εκδηλώθηκε με σωρεία απροκαλύπτων αντικανονικών ρυθμίσεων, η αντίδραση της Εκκλησίας ήταν ανύπαρκτη". 

* Ολόκληρο το άρθρο στο Οrthodoxia.info