Ἡ ἀσέβεια πρὸς τὸν ἅγιο Χαραλάμπη. Θυμίζει λίγο τὴν ἐποχή μας;

 

Πρωτοπρεσβυτέρου

Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου, 

Προϊσταμένου Ἱ. Ν. Ἁγ. Γεωργίου Καρδίτσης

 

«Νοῦς ἀποστὰς τοῦ Θεοῦ, ἢ κτηνώδης γίνεται ἢ δαιμονιώδης» (Ἅγ. Γρηγόριος Παλαμᾶς, ΕΠΕ 11, 226).

Ὅταν ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν Θεό, γίνεται κτηνώδης, ὁ ἄνθρωπος ὁδηγεῖται σ’ αὐτὸ ποὺ ὀνομάζουμε ἀποκτήνωσις, σὲ πράξεις δηλαδὴ ποὺ τὰ κτήνη ἐνεργοῦν, πράξεις ὠμότητος καὶ θηριωδίας, οἱ ὁποῖες γιὰ ἐκεῖνα μὲν εἶναι φυσιολογικὲς (μέσα στὴν κατάσταση τῆς πτώσεως ἐννοεῖται), γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ὅμως ἀποτρόπαιες, εἰδεχθεῖς, φρικαλέες.

Κάποια συναισθήματα στὸν ἄνθρωπο  ἐκδηλώνονται κατὰ τρόπον φυσικό, δὲν προέρχονται ἀπὸ ψυχικὴ καλλιέργεια καὶ μόνο. Π.χ. ἡ τρυφερότης πρὸς τὰ μικρὰ παιδιὰ εἶναι κάτι τὸ φυσιολογικό. Δὲν κάνει κανεὶς προσπάθεια γιὰ νὰ νιώσει κάτι τέτοιο, ἔρχεται αὐθόρμητα — γι’ αὐτὸ καὶ δὲν συνιστᾶ ἀρετή. Καὶ ἡ γάτα γιὰ τὰ γατάκια της νιώθει τὸ ἴδιο, καὶ ἡ σκυλίτσα γιὰ τὰ κουταβάκια της. Μάλιστα βλέπουμε καμμιὰ φορὰ νὰ χαϊδεύει ἡ γάτα ἕνα πουλάκι ἢ ὁ σκῦλος ἕνα γατάκι. Ἡ τρυφερότης πρὸς τὰ μικρὰ πλάσματα βγαίνει αὐθόρμητα. Καὶ τὸ ἐπιβεβαιώνει, μὲ τραγικὸ δυστυχῶς τρόπο, αὐτὸ ἡ ἐπικαιρότης σήμερα. Μέσα ἀπὸ τὰ χαλάσματα τῶν σεισμῶν, πόση χαρὰ γίνεται, ὅταν ἀποσύρεται σῶο ἕνα μικρὸ πλασματάκι! Δὲν εἶναι ἴδια ἡ χαρὰ καὶ γιὰ τὴν σωτηρία ἑνὸς ἐνήλικα. Τῆς φύσεως πράγματα εἶναι αὐτά.

Ἕνα ἄλλο παράδειγμα εἶναι ἡ συστολὴ ποὺ νιώθει κανεὶς ἐνώπιον μιᾶς ἐγκύου γυναικός· ἢ θηλαζούσης. Ἄκουσα κάποτε τὸν γνωστὸ φιλόλογο Κ. Γεωργουσόπουλο νὰ διηγεῖται τὸ ἑξῆς. «Ὅταν ἤμουν φοιτητής, πήγαινα καμμιὰ φορὰ καὶ διάβαζα στὸ Ἄλσος τοῦ Ζαππείου (Βασιλικὸς Κῆπος). Μιὰ μέρα στὸ ἀπέναντι παγκάκι κάθησε μία νεαρὴ κοπέλα μὲ ἕνα καροτσάκι. Κάποιοι νεαροὶ τὴν πλησίασαν καὶ τὴν παρενοχλοῦσαν. Τότε ἐκείνη ἔβγαλε ἀπὸ τὸ καροτσάκι τὸ μωράκι της καὶ ἄρχισε μπροστά τους νὰ τὸ θηλάζει. Οἱ νεαροὶ ἔμειναν ἄναυδοι. Ἔσκυψαν τὸ κεφάλι καὶ ἔφυγαν». Κάθε πονηρὰ ἐπιθυμία καὶ σκέψις ὑποχώρησε μπροστὰ στὴν ἱερότητα τῆς μητρότητος.

Τέλος, αὐθόρμητα πηγάζει ἀπὸ μέσα μας καὶ ὁ σεβασμὸς πρὸς τοὺς ἡλικιωμένους. Μάλιστα ἀντιδροῦμε ἔντονα καὶ διαμαρτυρόμαστε ὅταν μπροστά μας ἐξελίσσεται μία σκηνὴ ἀσέβειας πρὸς κάποιον ἡλικιωμένον ἄνθρωπο.

Νὰ ὅμως ποὺ σήμερα ἡ ἀσέβεια αὐτὴ ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Στὴν Μ. Ἀσία ζεῖ ἕνας ἱερεὺς τῶν Χριστιανῶν, ὁ π. Χαραλάμπης. Δὲν ἔχει σημασία ποὺ εἶναι ἱερεὺς τῶν Χριστιανῶν, θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι καὶ τῶν εἰδώλων, γιὰ παράδειγμα, πάλι ὅμως θὰ ἔπρεπε νὰ τοῦ ἀποδοθεῖ ὁ ὀφειλόμενος σεβασμός. Μὴ ξεχνοῦμε ὅτι ὁ Ἰωσὴφ ὁ πάγκαλος ἔδειξε ἀπέραντο σεβασμὸ πρὸς τοὺς ἱερεῖς τῆς Ἡλιουπόλεως στὴν Αἴγυπτο (Γεν. μζ΄ 22)· κι ἂς μὴν ὑπηρετοῦσαν ἐκεῖνοι τὸν ἀληθινὸ Θεό, παρὰ τὰ εἴδωλα. Τὸ ὅτι ὑπηρετοῦσαν κάτι ποὺ εἶχε τὴν ἀναφορά του στὸ θεῖο, τοὺς ἔκανε ἄξιους σεβασμοῦ στὰ μάτια τοῦ Ἀντιβασιλέως. Διότι πρὸς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὀφείλουμε σεβασμὸ, κατ’ ἕνα ἰδιαίτερο ὅμως τρόπο πρὸς τοὺς ἱερεῖς, τοὺς διδασκάλους, τοὺς ἄρχοντες, τοὺς θεσμοὺς ἐν τέλει ποὺ ἐκεῖνοι ὑπηρετοῦν. Αὐτὸν τὸ σεβασμὸ δὲν ἔδειξαν οἱ τύραννοι στὸν ἱερέα τῆς Μαγνησίας Χαράλαμπο τὸν σήμερον ἑορτάζοντα. Καὶ ὄχι μόνον αὐτό. Δὲν σεβάστηκαν οὔτε τὴν ἡλικία του· ἦταν 113 ἐτῶν! Τὸν ξεγύμνωσαν, τὸν διαπόμπευσαν, ἀπέξυσαν τὶς σάρκες του μὲ σπαθιά, τὸν ἀπεκεφάλισαν ἐν τέλει. Ὄχι ἁπλῶς κτηνώδης εἶχε γίνει ὁ νοῦς τους, ἀλλὰ καὶ δαιμονιώδης.

Τὸ λέει καὶ ὁ ἀπ. Παῦλος. Ὅταν «ξεφεύγει» ὁ ἄνθρωπος καὶ παύει νὰ λατρεύει τὸν Δημιουργό, ἀντ’ αὐτοῦ δὲ τὴν κτίση, τότε «ματαιώνεται ἐν τοῖς διαλογισμοῖς αὐτοῦ», σκοτίζεται ἡ καρδία του, παραδίδεται ἀπὸ τὸν Θεὸ στὶς ἐπιθυμίες του, σὲ ἀκαθαρσίες ποὺ ἀτιμάζουν τὸ σῶμα του (πάθη ἀτιμίας), παρὰ φύσιν πράξεις, ἀσχημοσύνην, «νοῦν ἀδόκιμον» (ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ διακρίνει τὸ ἀληθὲς καὶ σωστό). Τότε ὁ ἄνθρωπος «ποιεῖ τὰ μὴ καθήκοντα» (τὰ ἀπρεπῆ καὶ ἀνήθικα). Κυριεύεται ἀπὸ κάθε ἀδικία, πονηρία, πλεονεξία, κακία, φθόνο, φιλονεικία, δόλο, κακοήθεια. Γίνεται ἕνας ποὺ κακολογεῖ μὲ κρυφομιλήματα, ἀλλὰ καὶ κατακρίνει φανερά, μισεῖ τὸν Θεό, εἶναι ὑβριστής, ὑπερήφανος, ἀλαζών, ἐφευρέτης κακῶν, ἀπηθὴς στοὺς γονεῖς, ἀσύνετος, ἄστοργος, ἄσπονδος, ἀνελεήμων, ἀδιάλλακτος (βλ. γι’ αὐτὰ στὴν ἐπιστολήν του πρὸς Ρωμαίους, κεφ. α΄ 21-31). Γράφει ὅμως ὁ Παῦλος καὶ πρὸς τὸν ἀγαπημένο του μαθητὴ Τιμόθεο τὰ ἴδια. Κατὰ τὶς ἔσχατες ἡμέρες, λέει, θὰ ἔλθουν καιροὶ χαλεποί. Θὰ γίνουν οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, ἀπειθεῖς στοὺς γονεῖς, ἀχάριστοι, μὴ ἔχοντες ἱερὸ καὶ ὅσιο, ἄστοργοι, ἀκρατεῖς, ἀφιλάγαθοι, προδότες, αὐθάδεις, προπετεῖς, φιλήδονοι μᾶλλον παρὰ φιλόθεοι. Κάποιοι θὰ ἔχουν σχῆμα εὐσεβείας, ὅμως κατὰ βάθος θὰ ἀρνοῦνται τὴν δύναμή της. Αὐτοὺς νὰ τοὺς ἀποφεύγεις (Β΄ Τιμ. γ΄ 1-5).

Θυμίζουν λίγο τὴν ἐποχή μας αὐτά· ἢ μοῦ φαίνεται; Κύριε, φύλαττε!