Χριστός Ανέστη! Χρόνια Πολλά!

"Εκείνη τη στιγμή, μπήκε μέσα κι ο άλλος μαθητής, που είχε έρθει πρώτος στο μνήμα,

 τα είδε αυτά και πίστεψε" (Ιωαν. 20,8).

 ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! 

Το φώς της Ανάστασης ας πλημμυρίσει τις καρδιές μας, ας φωτίσει τα βήματα μας. Θερμές ευχές για υγεία και δημιουργία σ' όλους τους συναδέλφους, τις οικογένειές τους και σ' όλο το κόσμο! 

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! 

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΤΑΕΤΙΑ (1967 – 1974)

Τήν 19η Ἀπριλίου 2016 καί ὤρα 13.00 στήν αἴθουσα συνεδριάσεων τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) ἔγινε ἡ παρουσίαση τῆς διδακτορικῆς διατριβῆς τοῦ θεολόγου ἐκπαιδευτικοῦ Β/θμιας κ. Χαράλαμπου (Χάρη) Ἀνδρεόπουλου μέ θέμα «Σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας στήν Ἑλλάδα κατά τήν Ἑπταετία (1967 – 1974)», μέ ἐπιβλέποντα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἀρκαλοχωρίου κ. Ἀνδρέα Νανάκη, καθηγητή τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Α.Π.Θ. καί μέλη τῆς Τριμελοῦς Συμβουλευτικῆς Ἐπιτροπῆς τόν κ. Εὐάνθη Χατζηβασιλείου, καθηγητή τοῦ Τμήματος Ἱστορίας καί Ἀρχαιολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (Ε.Κ.Π.Α.) καί τήν κ. Εὐαγγελία Ἀμοιρίδου, ἀναπληρώτρια καθηγήτρια τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Α.Π.Θ.

...η συνέχεια στην ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΟΔΟ

"Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας στην Ελλάδα κατά την Επταετία (1967 - 1974)". Διδακτορική διατριβή υποβληθείσα στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ. και εγκριθείσα με "Ἀριστα" παμψηφεί.

19 Aπριλίου, 2016, 1 μ.μ. στην αίθουσα συνεδριάσεων
της Θεολογικής Σχολής. Ενώπιον της 7μελούς Επιτροπής. 

Τήν 19η Ἀπριλίου 2016 καί ὤρα 13.00 στήν αἴθουσα συνεδριάσεων τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) ἔγινε ἡ παρουσίαση τῆς διδακτορικῆς διατριβῆς τοῦ θεολόγου ἐκπαιδευτικοῦ Β/θμιας κ. Χαράλαμπου (Χάρη) Ἀνδρεόπουλου μέ θέμα «Σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας στήν Ἑλλάδα κατά τήν Ἑπταετία (1967 – 1974)»,  μέ ἐπιβλέποντα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ἀρκαλοχωρίου κ. Ἀνδρέα Νανάκη, καθηγητή τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Α.Π.Θ. καί μέλη τῆς Τριμελοῦς Συμβουλευτικῆς Ἐπιτροπῆς τόν κ. Εὐάνθη Χατζηβασιλείου, καθηγητή τοῦ Τμήματος Ἱστορίας καί Ἀρχαιολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (Ε.Κ.Π.Α.) καί τήν κ. Εὐαγγελία Ἀμοιρίδου, ἀναπληρώτρια καθηγήτρια τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Α.Π.Θ.

Ὅπως δηλώνεται στόν τίτλο ἡ διδακτορική διατριβή πραγματεύεται τό πρόβλημα τῶν σχέσεων μεταξύ τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς Πολιτείας ὑπό τό κράτος τῆς ἐγκαθιδρυθείσης τήν 21η Ἀπριλίου 1967 ἑπτάχρονης δικτατορίας (1967 – 1974). Ἐξετάζει, ἀναλύει καί παρουσιάζει τίς ποικίλες διαστάσεις καί προεκτάσεις πού εἶχε ἡ προβληματική αὐτή σχέση στή διοίκηση καί στή ζωή τῆς ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας κάθ΄ ὅλη τήν διάρκεια τῆς Ἑπταετίας καί εἰς ἀμφότερες τίς φάσεις αὐτῆς, ἤτοι  τόσο ἐπί ἀρχιεπισκοπείας Ἱερωνύμου Κοτσώνη (Μάϊος 1967 – Δεκέμβριος 1973), ὅσο καί ἐπί ἀρχιεπισκοπείας Σεραφείμ Τίκα (Ἰανουάριος – Ἰούλιος 1974).  Ὁ συγγραφέας τῆς διατριβῆς ἀνιχνεύει, καταγράφει καί στοιχειοθετεῖ τήν προβληματικότητα αὐτῆς τῆς σχέσεως μέ ἱστορικά καί νομοκανονικά κριτήρια, στό πλαίσιο μίας συστηματικῆς συγκριτικῆς μελέτης πού βασίσθηκε στήν ἐπεξεργασία καί ἀνάλυση τῶν πολιτικῶν καί ἐκκλησιαστικῶν παραμέτρων πού συνθέτουν συνδυαστικά τό κεντρικό καί τά ἐπί μέρους θέματα τῆς διατριβῆς. Ὡς ἰδιαίτερης σημασίας ζητήματα ἀντιμετωπίζονται στή διατριβή τό θέμα τῆς διαταραχθείσης κατά τό διάστημα τῆς πρώτης φάσεως τῆς δικτατορίας (1967 – 1973) νομοκανονικῆς σχέσεως τῆς ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί τό θέμα τῶν δώδεκα (12) ἐκπτώτων Μητροπολιτῶν πού δημιουργήθηκε στήν δεύτερη φάση τῆς δικτατορίας (Ἰούνιος – Ἰούλιος 1974) καί τό ὁποῖο - ὡς ἀπότοκο της Ἑπταετίας ἐκκλησιαστικό πρόβλημα - ταλαιπώρησε τή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μέχρι καί τά πρόσφατα χρόνια (1990 – 1996). Ἐπίσης, σέ εἰδικό κεφάλαιο παρουσιάζονται καί ἀναλύονται οἱ πολιτικές μέ τίς ὁποῖες στά πρῶτα κρίσιμα χρόνια τῆς μεταπολιτεύσεως, ἐπί πρωθυπουργίας Κων. Καραμανλή (1974 – 1980), ἀντιμετωπίσθηκε καί ἐξομαλύνθηκε ἡ κρίση στήν Ἐκκλησία.

Στήν Ἑπταμελῆ Ἐξεταστική Ἐπιτροπή συμμετεῖχαν, ἐπίσης, ὁ Κοσμήτορας τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς, καθηγητής τοῦ Τμήματος Θεολογίας κ. Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, ὁ καθηγητής τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας κ. Βασίλειος Κουκουσᾶς καί οἱ ἐπίκουροι καθηγητές  τοῦ Τμήματος Θεολογίας κ.κ. Νικόλαος Μαγγιῶρος καί Χρῆστος Τσιρώνης.

Στήν διαδικασία παρέστησαν, μεταξύ τῶν πολλῶν ἀκροατῶν, ὁ ὁμότιμος καθηγητής κ. Ἰωάν. Καραβιδόπουλος,  οἱ καθηγητές τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς κ.κ. Θεοδ. Γιάγκου, Βάσ. Τσίγκος, ὁ ἐπίκουρος καθηγητής κ. Διον. Βαλαής καί ἡ λέκτορας κ. Ἀντ. Κυριατζή.

Μετά τήν παρουσίαση τῆς ἐργασίας ἀπό τόν κ. Ἀνδρεόπουλο καί τίς ἐρωτήσεις πού ὑποβλήθηκαν ἀπό τά μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς, ἀκολούθησε σύσκεψη καί ἡ διατριβή -  το θέμα τῆς ὁποίας ἡ Ἐπιτροπή θεώρησε ὅτι ὁ συγγραφέας της πραγματεύθηκε μέ τρόπο ἐπιστημονικό, νηφάλιο καί πειστικό - ἐγκρίθηκε μέ τόν βαθμό «ἄριστα» παμψηφεί.

* Φωτορεπορτάζ, Αmen.gr  [Aναδημοσίευση "Εξάψαλμος"] 

"Χαιρετισμός στον Κώστα Ε. Τσιρόπουλο", στο "Φρέαρ"

Κυκλοφορεί από το "Φρέαρ": Αφιέρωμα στο νομικό, πεζογράφο - δοκιμιογράφο και ποιητή Κώστα Ε. Τσιρόπουλο. Τον εκδότη και διευθυντή του ιστορικού περιοδικού "Ευθύνη" που άφησε εποχή στα ελληνικά γράμματα και ο οποίος είναι Λαρισαίος. Γεννήθηκε  στη Λάρισα το 1930, όπου και μεγάλωσε. Πατέρας του ήταν ο Ευάγγελος Τσιρόπουλος, συντάκτης και διευθυντής της εφημερίδος "Ελευθερία" και μητέρα του ήταν η Ελένη Τσιροπούλου (γένος Τηλιού). Πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία της Τέχνης στο Παρίσι (Σορβώνη) και στη Βαρκελώνη Υπήρξε ιδρυτής και διευθυντής της ετήσιας έκδοσης χριστιανικού στοχασμού και τέχνης «Χριστιανικό Συμπόσιο» (1966-1971) και εκδότης και διευθυντής του περιοδικού «Ευθύνη» (πρώτη περίοδος: 1961-1966 και επανέκδοση: 1972-2009) που αυτοπροσδιοριζόταν ως φυλλάδιο "νεοελληνικού προβληματισμού» και «διαλόγου ιδεών» και το οποίο συνεχίζει να εκδίδεται ως  "Νέα Ευθύνη" με ιδιοκτήτη – εκδότη τον Γιώργο Γκέλμπεση. 

  * Δείτε για το αφιέρωμα στον "Φρέαρ"

Ο καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου για τις Ισλαμικές Σπουδές και το μάθημα των Θρησκευτικών. Συνέντευξη στην "Ελευθερία" της Λάρισας

Το βιβλίο «…“του συνιέναι τας Γραφάς”. 13+1 βήματα εισαγωγής στην Παλαιά Διαθήκη», που αποτελεί μια εισαγωγή στη Παλαιά Διαθήκη και είναι ένα χρήσιμο εγχειρίδιο κυρίως για τους φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, παρουσιάστηκε προ ημερών στο βιβλιοπωλείο «Παιδεία» της Λάρισας από τον συγγραφέα, κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), καθηγητή Μιλτιάδη Κωνσταντίνου. Στο περιθώριο της εκδήλωσης ο διακεκριμένος παλαιοδιαθηκολόγος και πανεπιστημιακός καθηγητής μίλησε στην «Ε» για το δυσοίωνο μέλλον των αποφοίτων των Θεολογικών Σχολών, για τη σκοπιμότητα ένταξης στο φετινό μηχανογραφικό δελτίο των Ισλαμικών Σπουδών, ενώ για τον τρόπο διδασκαλίας των Θρησκευτικών, υποστήριξε ότι «καλό θα είναι αυτό να μην βασίζεται στο σχολικό εγχειρίδιο, αλλά ο καθηγητής να δουλεύει με τα παιδιά, συζητώντας ευρύτερα θέματα μαζί τους».

* Κύριε Κωνσταντίνου, μιλήστε μας καταρχήν για το βιβλίο σας.

- Το βιβλίο «…“του συνιέναι τας Γραφάς”. 13+1 βήματα εισαγωγής στην Παλαιά Διαθήκη», είναι μια εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη και είναι ένα χρήσιμο εγχειρίδιο κυρίως για τους φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν μια συλλογή βιβλίων, αφού η Παλαιά Διαθήκη δεν είναι ενιαίο έργο, αλλά ξεχωριστό που γράφηκε σε διαφορετικές εποχές, από διαφορετικούς συγγραφείς. Η προσπάθεια που γίνεται στοχεύει στην παροχή βοηθειών προς τους φοιτητές για να εντρυφήσουν τον κόσμο που γέννησε αυτά τα βιβλία. Πρόκειται για ένα διαφορετικό πολιτισμικό περιβάλλον από το δικό μας, εντελώς διαφορετική εποχή, που όμως έχει σημασία να την κατανοήσει κανείς, αφού η Παλαιά Διαθήκη γέννησε τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία κομμάτια, ένα χριστιανικό βιβλίο, ένα ιουδαϊκό και ένα μουσουλμανικό. Και οι τρεις θρησκείες έχουν ως βάση αυτό το βιβλίο, αλλά η κάθε μία το κατανοεί διαφορετικά. Το δικό μου βιβλίο προσεγγίζει χριστιανικά την Παλαιά Διαθήκη. Και επειδή με ρωτήσατε για τον τίτλο του βιβλίου η λέξη «συνιέναι» σημαίνει «αναζητήστε», «κατανοήστε».

* Από φέτος εντάσσονται στο μηχανογραφικό δελτίο οι Ισλαμικές Σπουδές. Ως πανεπιστημιακός καθηγητής συμφωνείτε με την εξέλιξη αυτή;

- Σίγουρα πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα, το οποίο αν κερδηθεί θα προκύψουν πολλά οφέλη, αν χαθεί ελπίζω να μην κάνει πολύ κακό. Όπως γνωρίζετε, στη Θράκη υπάρχει μια μουσουλμανική μειονότητα, η οποία δεν θέλει να ζει σε ένα γκέτο. Γίνονται σημαντικές προσπάθειες και από την ελληνική πολιτεία, ώστε να σταματήσει η απομόνωση του ισλαμικού στοιχείου που μόνο κακό έκανε. Ένα λάθος της πολιτικής του παρελθόντος. Τα μικρά παιδιά των μουσουλμάνων για να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία πρέπει να πάνε στο δημόσιο σχολείο. Ένα εμπόδιο προς αυτή την κατεύθυνση ήταν το μάθημα των θρησκευτικών. Οι μουσουλμάνοι γονείς θέλουν να παιδιά τους να μάθουν τη θρησκεία τους. Το ερώτημα είναι από ποιον θα μάθουν. Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται μια διείσδυση σε ολόκληρη τη Βαλκανική, μιας μορφής του Ισλάμ παντελώς άγνωστη. Η φιλοδοξία μας είναι να ενθαρρύνουμε τα παιδιά των μουσουλμάνων να ’ρθουνε στο ελληνικό δημόσιο σχολείο, και να μάθουν το Ισλάμ από καθηγητές που θα έχουν σπουδάσει τη θρησκεία τους. Το μάθημα αυτό μπορεί να γίνεται στο Γυμνάσιο.

* Τελευταία έχουν αυξηθεί οι φωνές που ζητούν αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές;

- Πράγματι αρκετοί ζητούν το μάθημα των Θρησκευτικών να γίνει από ομολογιακό, θρησκειολογικό. Αυτό είναι μια επιλογή ευρωπαϊκή και όχι ελληνική και βασίζεται στην άποψη πως όταν ένα μάθημα απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό, η διδασκαλία δεν μπορεί να είναι κατηχητική, να υπαγορεύει δηλαδή την επιλογή μιας συγκεκριμένης θρησκείας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνει αυστηρά θρησκειολογικό. Τα παιδιά οφείλουν να πληροφορηθούν για την πιο ζωντανή πολιτισμική παράδοση που υπάρχει στην Ελλάδα, που είναι η ορθόδοξη, η κυρίαρχη πίστη στην Ελλάδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να εξαναγκαστούν να την υιοθετήσουν κιόλας, γιατί η φιλοδοξία μας είναι να διαμορφωθεί ένα πρόγραμμα σπουδών, τέτοιο που θα ενημερώνει τα παιδιά για μια σειρά θεμάτων, π.χ. τι γίνεται όταν το πλήθος ακολουθεί τον Επιτάφιο, κλπ. Πάντως το μάθημα των Θρησκευτικών καλό είναι να μην βασίζεται σε ένα σχολικό εγχειρίδιο, αλλά ο καθηγητής να δουλεύει με τα παιδιά, συζητώντας ευρύτερα θέματα μαζί τους. Να ξεφύγουμε από την αποστήθιση.

* Ποιο το μέλλον των αποφοίτων των Θεολογικών Σχολών;

- Το μέλλον των αποφοίτων των Θεολογικών Σχολών είναι δυσοίωνο. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν στη χώρα δύο Θεολογικές Σχολές (μία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) με τέσσερα, συνολικά, τμήματα (δύο Θεολογίας και δύο Ποιμαντικής - Κοινωνικής Θεολογίας). Δυστυχώς οι επιλογές των εκάστοτε κυβερνήσεων να ιδρύουν σε κάθε πόλη κι από μία Σχολή, δεν ωφέλησε. Όπως και η τάση που κυριάρχησε να αυξάνονται οι εισακτέοι κάθε χρόνο για να μειωθεί η ανεργία. Στα παραπάνω θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, οι απόφοιτοι των οποίων δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα, οπότε τα πράγματα είναι δύσκολα και γι’ αυτή τη κατηγορία των πτυχιούχων. Το πλεονέκτημα για τις Θεολογικές Σχολές είναι αν θα μπορούσαν αυτές να λειτουργήσουν ως Σχολές β’ ευκαιρίας. Δηλαδή όποιος ενδιαφέρεται να αποκτήσει μια άλλη, επιπλέον, μόρφωση, να φοιτούσε στις Σχολές αυτές. θα ήταν το ιδανικότερο.

Γ. Ρούστας

* Εφημερίδα "Ελευθερία"

Ευαγ. Βενιζέλος: Το συνταγματικό και διεθνές νομικό πλαίσιο της διδασκαλίας των Θρησκευτικών και το δικαίωμα εξαίρεσης από αυτή

Η εισήγηση του πρώην Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και συνταγματολόγου καθηγητή της Νομικής του Α.Π.Θ. στην ημερίδα του Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου ΚΑΙΡΟΣ (Φεβρουάριος 2016) με θέμα: «Μάθημα Θρησκευτικών και Δημόσιος Χώρος»

Χαίρομαι που βλέπω διάφορους φίλους και συναδέλφους  από την «περίσεμνο» των Θεολόγων Σχολή που βρίσκεται στην ίδια γειτονιά της Πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ με τη «διάσημη» των Νομοδιδασκάλων Σχολή στην οποία ανήκω. Το ότι η μία αυτοχαρακτηρίζεται «διάσημη» και η άλλη «περίσεμνος» στη καθομολόγηση των διδακτόρων της  κάτι σημαίνει για τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα πράγματα αφενός οι θεολόγοι, αφετέρου οι νομικοί! Το λέω αυτό προφανώς αστειευόμενος. Χαίρομαι που έχετε επιλέξει ως χώρο διεξαγωγής της ημερίδας σας το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, και μάλιστα το δεύτερο κτήριό του για το οποίο έχω πολύ αγωνιστεί, και χαίρομαι γιατί έχει ενσωματωθεί στον ιστό της πόλης και το χρησιμοποιείτε για τέτοιου είδους δραστηριότητες.