Η ομιλία του Καθηγητού του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ και Μητροπολίτου Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέα (Νανάκη) στη διεθνή επιστημονική ημερίδα με θέμα: «Φραγκίσκος Α΄ Επίσκοπος Ρώμης - Βαρθολομαίος Α΄ Οικουμενικός Πατριάρχης. Πρότυπα θρησκευτικών ηγετών στον 21ο αιώνα»
(Θεσ/νίκη, 21 Απριλίου 2015).
Όταν αναφερόμαστε στον σημερινό
Προκαθήμενο της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, τον Παναγιώτατο Οικουμενικό
Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο, αναπόφευκτα ανακαλούμε στη μνήμη μας τα λόγια ενός
ισχυρού πολιτικού παράγοντα: του Αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Τζο Μπάιντεν, ο οποίος στην προσπάθειά του να διαζωγραφίσει το μέγεθος της
πολυτάλαντης και επιβλητικής προσωπικότητας του Πρώτου της υπ’ ουρανόν
Ορθοδοξίας, ετόνισε, μεταξύ άλλων, κατά τρόπο επιγραμματικό, λακωνικό και σαφή
ότι «η προσωπικότητα του Πατριάρχου Βαρθολομαίου τον εντυπωσιάζει στον ίδιο
βαθμό που τον έχει εντυπωσιάσει εκείνη του Νέλσον Μαντέλα». Επεσήμανε
επίσης, με νόημα προς τους δημοσιογράφους κατά την διάρκεια της τελευταίας
επίσκεψής του στο Φανάρι ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος τον Νοέμβριο του 2014 ότι «αυτός
(δηλαδή ο Βαρθολομαίος) είναι ο άνδρας ο οποίος πράττει αυτά που λέει»[1].
Του λόγου το αληθές έρχεται να
επιβεβαιώσει περίτρανα η συγκριτική μελέτη των προγραμματικών δηλώσεων του
Οικουμενικού Πατριάρχου αμέσως μετά την χάριτι Θεού εκλογή Του, την Τρίτη 22
Οκτωβρίου 1991, στον Αποστολικό και Πατριαρχικό Θρόνο της Βασιλίδος των Πόλεων.
Οι δηλώσεις περιλαμβάνονται τόσο στα ανακοινωθέντα του νέου Προκαθημένου της
Εκκλησίας ενώπιον της ενδημούσης Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου την 24
Οκτωβρίου 1991, όσο και στον Ενθρονιστήριο Λόγο του το Σάββατο 2
Νοεμβρίου 1991.
«Ὅθεν, ἐν
κενώσει προσεγγίζομεν τήν στιγμήν ταύτην τήν φλεγομένην καί μή κατακαιομένην
βάτον τῆς Οἰκουμενικῆς
Πατριαρχίας, ἐν ᾗ
καλούμεθα εἰς θεωρίαν τοῦ Θεοῦ,
εἰς ἱερουργίαν τοῦ
μυστηρίου τῆς ἀδιασπάστου καθολικότητος, εἰς
διακονίαν καί μαρτυρίαν τῆς Ὀρθοδοξίας,
εἰς οἰκοδομήν τῆς
χριστιανικῆς ἑνότητος»[2].
Αναφορικώς «πρός τήν θεωρίαν
τοῦ Θεοῦ καί τήν ἱερουργίαν
τοῦ μυστηρίου τῆς ἀδιασπάστου
καθολικότητος», ο Σεπτός Προκαθήμενος της Εκκλησίας, έχων κατά
προτεραιότητα την συνείδησιν του πνευματικού ποιμένος και αρχιθύτου κατά την
πρωθιεραρχική Του εκκλησιαστική διακονία, επέδειξε ιδιαίτερη μέριμνα στην
τόνωση του θρησκευτικού αισθήματος των Ορθοδόξων και την καλλιέργεια της
Ορθόδοξης πνευματικότητας. Προς τούτο, προέβη, μεταξύ άλλων:
α) στον επαναπατρισμό, μετά την
πάροδο ακριβώς οκτώ αιώνων, εκ Ρώμης στην Πόλη των ιερών λειψάνων των
προκατόχων του Αγίων Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Το
ιστορικό τούτο γεγονός ο Πατριάρχης έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι το θεωρεί
ως το μείζον επίτευγμα της Πατριαρχίας Του,
β) στον καθαγιασμό του Αγίου
Μύρου ήδη τρεις φορές, κατά τά έτη 1992, 2002 και 2012, γεγονός σπάνιο ίσως και
αμαρτύρητο δια τα εκκλησιαστικά δεδομένα αδιάκοπης πατριαρχίας στη δισχιλιετή
ιστορία του Οικουμενικού Θρόνου,
γ) στην αγιοκατάταξη πλήθους
νέων Αγίων, οι οποίοι και κατατάχθηκαν από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού
Πατριαρχείου στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας είτε ως Όσιοι είτε και ως
Μάρτυρες. Τελευταία παραδείγματα αποτελούν οι αγιοκατατάξεις των Αγίου Εφραίμ
της Νέας Μάκρης και της Αγίας Σοφίας της εν Κλεισούρα αλλά και των Αγίων
Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου και Παϊσίου του Αγιορείτου, που προκάλεσαν
πνευματικό σεισμό στη δύσκολη ιδιαιτέρως περίοδο της ποικιλόμορφης πνευματικής
και οικονομικής κρίσης που διέρχεται η ανθρωπότητα σήμερα.