Σχέδιο νόμου για την οργάνωση των θρησκευτικών κοινοτήτων

Σε δημόσια διαβούλευση μέχρι και τις 4  Απριλίου δόθηκε από τον υπουργό Παιδείας Κων. Αρβανιτόπουλο το  Σχέδιο Νόμου για τις θρηκείες στη Ελλάδα «Οργάνωση της νομικής μορφής των θρησκευτικών κοινοτήτων και των ενώσεων τους στην Ελλάδα». Ουσιαστικά το Σχέδιο Νόμου επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις διαδικασίες   αναγνώρισης και λειτουργίας των θρησκευτικών κοινοτήτων στην Ελλάδα.  Στη δήλωσή του ο υπουργός Παιδείας διευκρινίζει και ξεκαθαρίζει ότι «Το σχέδιο νόμου δεν αφορά, δεν επηρεάζει και δεν μεταβάλλει τα ισχύοντα νομικά καθεστώτα, δηλαδή, α) την επικρατούσα θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού (άρθρο 3 του Συντάγματος), β) τις ισραηλιτικές κοινότητες και γ) τις Μουφτείες της Θράκης».

Τα σημαντικότερα σημεία του Σχεδίου Νόμου είναι τα εξής:

Α.  Για να συσταθεί θρησκευτικό νομικό πρόσωπο χρειάζονται τριακόσια τουλάχιστον πρόσωπα, εκ των οποίων ένας τουλάχιστον είναι ο θρησκευτικός λειτουργός, ιερουργός ή ποιμένας της θρησκευτικής κοινότητας, στον οποίο έχει ανατεθεί η τέλεση των θρησκευτικών τελετών, ο οποίος πρέπει να είναι Έλληνας ή πολίτης κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή αλλοδαπός νόμιμα διαμένων στην Ελλάδα".


Β. Διαδικασίες και διατυπώσεις σύστασης

Για την εγγραφή του θρησκευτικού νομικού προσώπου στο βιβλίο, οι ιδρυτές του υποβάλλουν αίτηση στο αρμόδιο μονομελές πρωτοδικείο, η οποία εκδικάζεται κατά την εκουσία διαδικασία και στην οποία επισυνάπτονται η συστατική πράξη, η Ομολογία πίστης, τα ονόματα των μελών της διοίκησης, στην οποία περιλαμβάνεται απαραίτητα και ο θρησκευτικός λειτουργός της κοινότητας, πλήρες βιογραφικό σημείωμα του τελευταίου, από το οποίο θα προκύπτουν οι τυχόν θρησκευτικές σπουδές του, ο τρόπος και ο χρόνος ανάδειξης, εκλογής ή επιλογής του στη θέση αυτή, κατάλογος με τους λατρευτικούς χώρους του και ο κανονισμός του, με τις υπογραφές των μελών του και με ημεροχρονολογία. Το μέλος δεν μπορεί να συμμετέχει ταυτόχρονα σε άλλο θρησκευτικό νομικό πρόσωπο, της αυτής ή άλλης θρησκείας ή δόγματος. Το δικαστήριο υποχρεωτικά διατάσσει με πράξη του την εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο προς συζήτηση. Αντίγραφο της αίτησης με την πράξη ορισμού δικασίμου και όλα τα δικαιολογητικά επιδίδονται, με επιμέλεια των αιτούντων, δέκα πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν τη δικάσιμο στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων και στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών. 


Γ.Ίδρυση Ευκτήριων Οίκων και Ησυχαστηρίων


Τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα δικαιούνται κατά τις ισχύουσες διατάξεις, να ιδρύουν, να οργανώνουν και να λειτουργούν επ’ ονόματι τους και οπουδήποτε εντός της ελληνικής επικράτειας, ευκτήριους οίκους, ησυχαστήρια και γενικότερα χώρους λατρείας για συναθροίσεις με θρησκευτικούς σκοπούς, υπό τη διοικητική και πνευματική τους εποπτεία. Επίσης, δύνανται να ιδρύουν και να λειτουργούν, κατά τις κείμενες διατάξεις, κατασκηνώσεις, ιδιωτικά σχολεία, εκπαιδευτήρια, ραδιοφωνικούς σταθμούς, φιλανθρωπικά ιδρύματα, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, για την ανάπτυξη της προσφοράς τους και την προώθηση σχετικών δραστηριοτήτων. 


Δ.Εκκλησιαστικό Νομικό Πρόσωπο


1. Εκκλησία είναι η ένωση τουλάχιστον τριών θρησκευτικών νομικών προσώπων της αυτής θρησκείας, η οποία έχει επισκοπική ή συνοδική ή άλλη κεντρική δομή, λειτουργεί βάσει του κανονισμού της και διοικείται από εκλεγμένα ή διορισμένα, ατομικά ή συλλογικά όργανα. Για την απόκτηση νομικής προσωπικότητας και την εγγραφή της στο ειδικό βιβλίο, απαιτείται η κατάθεση κοινής αίτησης των θρησκευτικών νομικών προσώπων στο πρωτοδικείο της έδρας της Εκκλησίας, στην οποία επισυνάπτονται η συστατική πράξη, οι Ομολογίες πίστεως και των τριών θρησκευτικών προσώπων, τα ονόματα των μελών της διοίκησης, η οποία αποτελείται απαραίτητα και από θρησκευτικούς λειτουργούς των μελών της και ο κανονισμός της. Οι διατάξεις που ισχύουν για τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα εφαρμόζονται ανάλογα και για τις Εκκλησίες. Η επωνυμία της περιέχει οπωσδήποτε και την ένδειξη «Εκκλησιαστικό Νομικό Πρόσωπο».
2. Θρησκευτικές κοινότητες που δεν φέρουν τα χαρακτηριστικά της πρώτης παραγράφου, έστω και χωρίς νομική προσωπικότητα, μπορούν να χρησιμοποιούν τον όρο «Εκκλησία» στην επωνυμία τους.


Ε.Αναγνώριση νομικής προσωπικότητας 


1. Αναγνωρίζονται ως ίδια θρησκευτικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, χωρίς καμία άλλη διατύπωση και χωρίς την τήρηση των διαδικασιών που ορίζονται στα άρθρα 3 και 12, έστω και αν δεν υφίστανται οι ελάχιστοι αριθμοί πιστών ή θρησκευτικών νομικών προσώπων που προβλέπονται στα προηγούμενα άρθρα, οι κάτωθι Εκκλησίες και οι θρησκευτικές κοινότητες τους που λειτουργούν τους κάτωθι ναούς, ευκτήριους οίκους, μονές και ησυχαστήρια, που υπάγονται διοικητικά και πνευματικά σ’ αυτές :
α) Αγγλικανική Εκκλησία στην Ελλάδα
β) Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία
(και οι ναοί / ευκτήριοι οίκοι της ….)
γ) Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία
(και οι ναοί / ευκτήριοι οίκοι της …)
δ) Κοπτορθόδοξη Εκκλησία της Αιγύπτου
(και οι ναοί / ευκτήριοι οίκοι της ….)
ε) Μητρόπολη Ορθόδοξων Αρμενίων Ελλάδας
2. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός έτους, τα ως άνω νομικά πρόσωπα οφείλουν να υποβάλουν τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στο άρθρο 3 και 12 στο πρωτοδικείου της έδρας τους προκειμένου να εγγραφούν αυτόματα στο βιβλίο θρησκευτικών νομικών προσώπων. Η εγγραφή γίνεται με πράξη του προϊσταμένου του δικαστηρίου. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, καμία δημόσια υπηρεσία δεν συναλλάσσεται με τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα εάν δεν έχουν εγγραφεί στο βιβλίο.
3. Ναοί, ευκτήριοι οίκοι, μονές, ησυχαστήρια και γενικότερα χώροι λατρείας των Εκκλησιών αυτών που δεν περιλαμβάνονται στην κατάσταση αυτή καθώς και χώροι λατρείας που θα ιδρυθούν στο μέλλον από τις Εκκλησίες, θεωρούνται ως παραρτήματά τους, διοικούνται και εκπροσωπούνται από αυτές και σύμφωνα με τον κανονισμό τους, εκτός εάν τηρήσουν τις διατυπώσεις του παρόντος περί απόκτησης ιδίας νομικής προσωπικότητας. Εντός προθεσμίας δύο ετών, οι άδειες ίδρυσης και λειτουργίας των νομίμως λειτουργούντων θρησκευτικών χώρων επανεκδίδονται στο όνομα της Εκκλησίας της συγκεκριμένης θρησκείας, μετά από αίτησή της, την οποία προσυπογράφει και ο θρησκευτικός λειτουργός που διαποιμένει το χώρο λατρείας. 


Ζ.Διατήρηση ειδικότερων νομικών καθεστώτων


Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται : (α) για τους θρησκευτικούς λειτουργούς και την οργάνωση των θρησκευτικών κοινοτήτων που πιστεύουν στην επικρατούσα θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού που είναι αναποσπάστως ενωμένη δογματικώς με τη Μεγάλη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και με κάθε άλλη ομόδοξη Εκκλησία του Χριστού, τηρεί απαρασαλεύτως, όπως εκείνες, τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις (β) για τους θρησκευτικούς λειτουργούς και την οργάνωση των θρησκευτικών κοινοτήτων που πιστεύουν στον ιουδαϊσμό, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί ισραηλιτικών κοινοτήτων και (γ) για τους θρησκευτικούς λειτουργούς και την οργάνωση θρησκευτικών κοινοτήτων μουσουλμάνων στις εδαφικές περιφέρειες των μουφτειών. 


Η.Τεκμήριο γνωστής θρησκείας


Τεκμαίρεται ως γνωστή θρησκεία κάθε θρησκεία και δόγμα που για την άσκηση της δημόσιας λατρείας της, τελεί σε ισχύ σχετική άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ναού ή ευκτήριου οίκου της.

Για να ανοίξετε το Σχέδιο Νόμου πατήστε εδώ
Για να ανοίξετε την Αιτιολογικής Έκθεση επί του Σχεδίου Νόμου πατήστε εδώ
Για να συμμετάσχετε στη διαβούλευση πατήστε εδώ

* Πηγή: Esos