Τα κύρια ερωτήματα που τίθενται προς εξέταση στο βιβλίο αυτό είναι εάν η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει εξηγήσει τη σχέση της προς τις άλλες Εκκλησίες ή ομολογίες, και πώς; Πώς τις κρίνει; Ανήκουν αυτές στη μία Εκκλησία του Χριστού; Θέτει η Ορθόδοξη Εκκλησία όρια τα οποία αποκλείουν τους άλλους; Αναγνωρίζει την οντολογική ύπαρξη των άλλων εκκλησιαστικών κοινοτήτων; Υπάρχει ελεύθερος χώρος για την Ορθόδοξη Εκκλησία στη συνάντησή της σήμερα με άλλες Εκκλησίες για μια συμπεριφορά και στάση απέναντί τους, που να μπορεί να είναι σύμφωνη με το πνεύμα των κανόνων και να λαμβάνει σοβαρά υπόψη τα σημερινά ρεαλιστικά δεδομένα των οικουμενικών επαφών και προκλήσεων;
Την αφορμή να διερευνηθεί το θέμα της θέσης των άλλων χριστιανικών Εκκλησιών στην εκκλησιολογική αυτοσυνειδησία της Ορθόδοξης Εκκλησίας έδωσε το εύλογο αλλά και καίριο, ακανθώδες και πιεστικό ερώτημα που έθεσαν οι εταίροι της Ορθοδοξίας στο διάλογο "υπάρχει χώρος για άλλες Εκκλησίες στην ορθόδοξη εκκλησιολογία;"
Το πόνημα αυτό του Στυλιανού Τσομπανίδη έχει πλήρη βιβλιογραφική κατοχύρωση και μια οικουμενική ματιά, δηλ. η Ορθοδοξία στο σύγχρονο κόσμο ως διαλεγομένη και αενάως κενούμενη και γι' αυτό ανακαινούμενη.
Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου πραγματεύονται τα εξής θέματα:
Α’: Η Ορθόδοξη Εκκλησία και οι άλλες Εκκλησίες στην Οικουμενική Κίνηση: Εισαγωγική Επισκόπηση.
Β’: Η αναγνώριση της εκκλησιαστικότητας των άλλων Εκκλησιών και Ομολογιών στα πλαίσια της νέας οικουμενικής πραγματικότητας: Επίσημες θέσεις και αποφάσεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Γ’: «Οικουμένη της επιστροφής»: Μεταστροφή στην Ορθοδοξία ή στην «ορθοδοξία»;
Δ’: «Οικονομία και Οικουμένη» (Η ορθόδοξη εκκλησιολογία εν τω γίγνεσθαι). Ακολουθούν σύνοψη και συμπεράσματα, καθώς και η πλούσια βιβλιογραφία.
Ο Στ. Τσομπανίδης μας υπενθυμίζει για όλη την πρώτη περίοδο της Οικουμενικής Κίνησης το συμπέρασμα του καθηγητή Ι. Καρμίρη, με βάση την ανάλυση της περιώνυμης Συνοδικής Εγκυκλίου 1920, ότι δηλαδή «παραδέχεται η Ορθόδοξος Εκκλησία την ύπαρξιν Εκκλησίας εν ευρυτάτη εννοία, ή μάλλον Εκκλησιών εκτός της αληθούς Ορθοδόξου Εκκλησίας (ecclesia extra ecclesiam), ως και χριστιανών έξω των τειχών και ορίων αυτής (extra muros), ένθα επεκτείνεται ανεμποδίστως η πανσθενουργός και σωτήριος χάρις του Θεού».
Σημαντική για την κατανόηση της σχέσης της Ορθοδοξίας με τις άλλες Εκκλησίες είναι η έννοια της Οικονομίας, που ως αρχή έχει χαρακτήρα χαρισματικό και πνευματικό, δυναμικό και δημιουργικό, «μακράν παντός νομικού ή κανονικού καθορισμού».
Ο συγγραφέας μας διαφωτίζει πάνω στο θέμα: «Μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους κοινωνίας, δηλαδή «άχρι καιρού», η Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως δηλώνεται στο πανορθόδοξο κείμενο «Η Οικονομία εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία», θα εφαρμόζει την οικονομία… Η οικονομία δίνει την ευκαιρία στην ορθοδοξία να δημιουργήσει χώρο, να επεκτείνει τη φιλάδελφη και καταλλακτική αντίληψη της αποστολής της προς εκείνους οι οποίοι, κατά τον έναν ή τον άλλο τρόπο, βρίσκονται έξω από το δικό της χώρο, δηλ. τους ετεροδόξους. Όπως με σαφήνεια επισήμανε ο αείμνηστος Μητροπολίτης Εφέσου Χρυσόστομος (Κωνσταντινίδης): «αυτοί, βεβαίως, όσο ελπίζουν και όσο αγαπούν, δεν μπορούν να αγνοηθούν από την Εκκλησία. Υπάρχει φως και γι’ αυτούς. Υπάρχει χώρος και γι’ αυτούς. Υπάρχουν μοναί, και μάλιστα πολλαί, καθώς λέγει ο Κύριος: "εν τη οικία του πατρός μου μοναί πολλαί εισιν" (Ιωάν. 14,2)».
- Διαβάστε και τις σχετικές με τον Στυλιανό Τσομπανίδη αναρτήσεις:
- Ρωμαιοκαθολικισμός και Οικουμενική Κίνηση
- Η Ορθοδοξία έναντι των άλλων ομολογιών
- Στ. Τσομπανίδη: μετα - λειτουργία- Για τον φωτεινό θεολόγο και φιλόσοφο Νικόλαο Νησιώτη
- Η Ορθοδοξία έναντι των άλλων ομολογιών
- Στ. Τσομπανίδη: μετα - λειτουργία- Για τον φωτεινό θεολόγο και φιλόσοφο Νικόλαο Νησιώτη
[* Αναδημοσίευση από την "Ιδιωτική Οδό"]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου