Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017

Εφημερίδα ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ, βιβλιοπαρουσίαση: "Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967 - 1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση", εκδ. Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη, 2017

Εφημ. ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ, φυλ. 993 (7ης Σεπτεμβρίου 2017, σελ. 11, στήλη "Αναλόγιο")

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 1967-1974

Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση


Είναι γεγονός ότι οι μεγαλύτερες κρίσεις στις σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας στη Ελ­λάδα συνέπεσαν με ανώμαλες περιόδους της πολιτικής της ιστορίας. Ταυτόχρονα, συνδέθηκαν με τη δημιουργία αρχιεπισκο­πικών ζητημάτων, κάτι μάλλον αναμενόμε­νο ως εκ της σημασίας που διαδραματίζει το πρόσωπο του «Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος» στα πολιτικά πράγματα.

Σε μια από τις πλέον σκοτεινές και δυ­σερμήνευτες περιόδους της σύγχρονης εκκλησιαστικής ιστορίας αναφέρεται το παρόν βιβλίο, που έρχεται να ρίξει φώς στις σχέσεις της Διοικούσας Εκκλησίας και της Πολιτείας της περιόδου 1967 - 1974, όπως αυτές διαμορφώθηκαν υπό το κράτος της εγκαθιδρυθείσας την 21η Απριλίου 1967 επτάχρονης Δικτατορίας.

Με ενδελεχή έρευνα πηγών και βιβλι­ογραφίας ο Χάρης Ανδρεόπουλος πραγ­ματεύεται το πρόβλημα, εξετάζοντας και αναλύοντας ζητήματα της εν λόγω περι­όδου, που αφορούσαν την νομοκανονική αυτοσυνειδησία της Εκκλησίας και τον βαθύ τραυματισμό της (σήμερα συνταγμα­τικά κατοχυρωμένης) αυτοδιοικήσεώς της από σωρεία παρεμβάσεων της Δικτατορίας στα εσωτερικά της, που αποσκοπούσαν στον έλεγχο της εκκλησιαστικής διοικήσε­ως, ώστε να υπηρετηθούν οι ιδεολογικές σκοπιμότητες του καθεστώτος.

Προσεγγίζοντας το όλο ζήτημα επί τη βάσει ιστορικών και νομοκανονικών κριτη­ρίων, ο συγγραφέας αναδεικνύει, αξιολογεί και ερμηνεύει τις ποικίλες διαστάσεις και προεκτάσεις που είχε η προβληματική αυτή σχέση στη διοίκηση και στη ζωή της ελλαδικής Εκκλησίας καθ΄ όλη τη διάρκεια της Επταετίας και σε αμφότερες τις φάσεις της: επί Γ. Παπαδοπούλου, με αρχιεπίσκοπο τον Ιερώνυμο Κοτσώνη, και επί Δ. Ιωαννί­δη, με αρχιεπίσκοπο τον Σεραφείμ Τίκα. Ως ιδιαίτερης σημασίας ζητήματα αντιμε­τωπίζονται το θέμα της διαταραχθείσας κατά το διάστημα της πρώτης φάσης της Δικτατορίας (1967 – 1973) νομοκανονι­κής σχέσης της Ελλαδικής Εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το θέμα των δώδεκα εκπτώτων – «ιερωνυμικών» λεγομένων – Μητροπολιτών που δημιουρ­γήθηκε στη δεύτερη φάση της Δικτατορίας (Νοέμβριος 1973 – Ιούλιος 1974).

Στο βιβλίο παρουσιάζονται, επίσης, και αναλύονται οι πολιτικές, με τις οποίες στα πρώτα κρίσιμα χρόνια της Μεταπολίτευσης, επί πρωθυπουργίας Κων/νου Καραμανλή (1974 – 1980), αντιμετωπίσθηκε και εξο­μαλύνθηκε η κρίση στην Εκκλησία, αλλά και θεμελιώθηκε ο εκδημοκρατισμός της με σειρά συνταγματικών διατάξεων και νομοθετημάτων που ρύθμισαν θετικά τόσο την εσωτερική της λειτουργία, όσο και τις σχέσεις της με την Πολιτεία.

Μία σημαντική μελέτη, που βοηθά στην εξέταση, κατανόηση και ανάδειξη των αιτίων και των διαδικασιών, μέσω των οποίων η Εκκλησία της Ελλάδος επηρεά­σθηκε, συμμετείχε, έδρασε και επέδρασε στις πολιτικές εξελίξεις υπό το κράτος της επτάχρονης Δικτατορίας 1967-1974. Το βιβλίο - η έκδοση του οποίου συμπίπτει με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την εγκα­θίδρυση της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 - προλογίζει ο ομ. καθηγητής Εκκλη­σιαστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννης Μ. Κονιδάρης, χαρακτηρίζοντάς το ως «ένα έργο – σταθμό για την Εκκλησιαστική Ιστο­ρία, αλλά και εφαλτήριο για περαιτέρω αναζητήσεις σε συναφείς κλάδους, όπως το Εκκλησιαστικό Δίκαιο ή / και η Πολιτική Ιστορία του τόπου μας».  Eκδόθηκε από τις εκδόσεις «ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ» (σ. 424, τιμή 23,00 ευρώ μαζί με ΦΠΑ, τηλ. 2310-256146).

Ο Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος γεν­νήθηκε και ζει με την οικογένειά του στη Λάρισα. Υπηρετεί στη Β/θμια εκπαί­δευση ως θεολόγος καθηγητής. Είναι διδάκτωρ Εκκλησιαστικής Ιστορίας του Α.Π.Θ. και μέλος της Εταιρείας Εκκλη­σιαστικού και Κανονικού Δικαίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζο­νται στη μελέτη θεμάτων της σύγχρονης πολιτικής και εκκλησιαστικής ιστορι­ογραφίας. Αρθρογραφεί στην «Ελευ­θερία» Λαρίσης, στο «Amen.gr» και στο προσωπικό του ιστολόγιο (http://religiousnet.blogspot.com).

Εκδ. «Επίκεντρο»

Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017

"Ο Νικόλαος Ψαρουδάκης και ο Ιερώνυμος Α΄ Κοτσώνης: Μία επιστολή - καταγγελία χωρίς απάντηση"


Εφημ. ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ, φυλ. 992
(24ης Αυγούστου 2017, σελ. 8) 

Του Αθανασίου Κουρταλίδη *

Μία ἐπιστολή-καταγγελία πρός τόν πρώην Ἀρχιεπίσκοπο μιᾶς «Ἀρι­στίνδην» Συνόδου καί συνεργό τῆς Δικτατορίας γιά το χριστιανικό, το δημοκρατικό και κοινωνικό του χρέος.

Ὁ μακ. Ἱερώνυμος Κοτσώνης δι­ετέλεσε καθηγητής Κανονικοῦ Δι­καίου Θεολογικής Σχολῆς. ἀρχιμαν­δρίτης πρῶτα τῶν Ἀνακτόρων καί ἔπειτα Άρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδοςη, ἀφοῦ εκλἐχτηκε ἀντικανονικά ὄχι ἀπό τήν Ἱεραρχία τῆς Ἑκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀλλά ἀπό μία «Ἀριστίνδην Σύνοδο», μιά σύναξη δηλαδή μητροπολιτῶν που ἐπιλέχτηκε ἐλέω κρατικῆς-δικτα­τορικῆς ἐξουσίας μέ βάση Ἀν. Δι­ατάγματα τῆς Χούντας. Πρῶτα μέ ἐπέμβαση τῆς Χούντας ἀφαιρέθηκε ἡ Ἀρχιεπισκοπεία τοῦ κανονικοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου καί, ἑπομένως, ἡ ἀνάδειξη τοῦ Ἱερώνυ­μου Α' ἀπό τόν κύκλο τῶν Ἀνακτό­ρων ἀπετέλεσε μία ἐκτροπή, ἀκραίας περιφρόνησης τῶν Κανόνων καί τῆς δημοκρατικῆς τάξης.

Λεπτομέρειες μέ ἀκριβῆ κανονική καί νομική ἐνημέρωση μποροῦμε νά βροῦμε στή διατριβή τοῦ θεολόγου Χαρ. Ἀνδρεοπούλου «Ἡ Ἐκκλη­σία κατά τή Δικτατορία 1967-1974, Ἰστορική καί νομοκανονική προ­σέγγιση» (2017, έκδ. ΕΠΙΚΕ­ΝΤΡΟ) καί στό συλλογικό τόμο τῆς «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ» 1990, Κρατική ἐξουσία καί Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», ἐκδ. ΜΗΝΥΜΑ, Ἀθήνα, ἐπιμ. Θ. Κουρταλίδη).

Στό παρόν ἄρθρο, θά παρουσι­άσουμε πολύ σημαντικά στοιχεῖα ἀπό ἕνα σχεδόν ἄγνωστο κείμε­νο, ἱστορικό-ντοκουμέντο τοῦ θέ­ρους του 1967, μία ἐπιστολή του προέδρου τῆς Χρ. Δημοκρατίας Νικολάου Ψαρουδάκη στόν τότε Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώνυμο Α' (πρίν 50 ἀκριβῶς χρόνια) ἀλλά δημοσιεύτηκε σε μικρό τεῦχος μόλις τό 1990, μέ τίτλο «Ὄχι στό συμβιβασμό, δια­μαρτυρία καί πρόσκληση» (Ἐκδ. ΧΡ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Ἀθήνα).

Τό μήνυμα καί ἡ καταγγελία τοῦ Ν. Ψαρουδάκη

Ὁ Ν. Ψαρουδάκης στόν πρόλογό του ἐξηγεῖ ὅτι ἡ δημοσίευση (τό 1982) ἐκτός ἀπό τήν ἱστορική του σημασία ἐνδιαφέρει τήν τότε ἐπι­καιρότητα καί οἱ θέσεις του ἴσως θά ἰσχύουν «καί γιά τόν Ἀρχιεπίσκοπο τῆς αὔριο». Καταγγέλλει ἀνεπιφύλακτα «τήν Κυβέρνηση τῆς 21ης Ἀπριλίου ὡς χριστιανικά ἀπαράδεκτη», παρά τά ὅσα διεκήρυτταν μερικοί Μητρο­πολίτες καί κάποιες χριστιανικές ὀργανώσεις, πού διαβεβαίωναν ὅτι ἦταν «σωτήρια Ἐπανάσταση», τήν θεωρεῖ «παράνομη», «ἀντιχριστανι­κή» καί «ἐθνικό κίνδυνο» και ζητεῖ ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο νά ἀναλάβει τίς εὐθῦνες του τότε: «Συνθηκολο­γήσαμε, (γράφει) μέ τίς δυνάμεις τοῦ σκότους καί καταστρέφουμε, ἔμμεσα καί ἄμεσα τό ἔργο τοῦ Χρι­στοῦ» (σ.6). Τονίζει ὅτι «ἐνῶ οἱ ἐλευθερίες... καταπατοῦνται μέ σατανικό κυνι­σμό, ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, οἱ ὀπαδοί τοῦ μεγάλου ἐλευθερωτοῦ» θά ἔπρε­πε νά εἴμαστε «στίς ἐπάλξεις καί τό δεσμωτήριο». Καταγγέλλει ὅτι οἱ δικτάτορες κατέλυσαν τή δημο­κρατία, ὑποδούλωσαν τόν ἑλληνικό λαό μέ πρόσχημα τόν κίνδυνο τοῦ Κομμουνισμοῦ, ἐνῶ «κανένα στοι­χεῖο δέν προσκομίστηκε, πού νά ἀποδεικνύει τόν ἰσχυρισμό τους». Γι' αὐτό εἶναι παράνομοι καί ἐπίορκοι, «ἀφοῦ κατάργησαν τό Σύνταγμα, στό ὁποῖο εἶχαν ὁρκιστεῖ πίστη». (σ. 8). Τό καθεστώς τους εἶναι «ἀντι­χριστιανικό», γιατί ἡ χριστ. Διδα­σκαλία «διαφυλλάτει τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου», κηρύσσει τό «Ἐπ’ ἐλευθερία ἐκλήθητε».

Ἡ δικτατορία ἀκόμη εἶναι ἐπι­κίνδυνη, διότι ἔκανε κατάχρηση βίας, γιά τήν ὁποία κατηγορεῖ τόν Κομμουνισμό. «Γιατί εἴπαμε ΟΧΙ στό Φασισμό, τόν Ἑθνικοσοσιαλι­σμό καί τό Σταλινισμό», ἐρωτᾶ τό Μακαριώτατο. Καί συμπεραίνει ὅτι ἡ Κυβέρνηση μέ τή βία, καί τήν ἀντισυνταγματι­κότητα θά ἐνισχύσει ἀντί νά μειώσει τόν Κομμουνισμό. Ὁ Ν.Ψ. καταδικάζει τούς «δι­κτατορίσκους», πού εἶναι φαιδρά ὄργανα τοῦ ἀστικοῦ Κράτους. «Οἱ πολιτικοί, ...ὁ τόπος, οἱ ἱεροκή­ρυκες, οἱ δάσκαλοι... ἕναν ἐχθρό γνωρίζουν, ἕνα καταγγέλλουν... τόν Κομμουνισμό καί κάτω ἀπό τήν ἀντικομμουνιστική αὐτή ἱστορία ὀργιάζει ἡ φαυλοκρατία τῆς πο­λιτικῆς, ἡ ληστρική ἐκμετάλλευση τῆς Οἰκονομικῆς Ὀλιγαρχίας, ἡ χυ­δαία καταπάτηση τῶν ἱερωτέρων θεσμῶν».

Ἀπαγόρευση τῆς Χρ. Δημοκρατίας

«Σᾶς γνωρίζουμε Μακαριώτατε ὅτι ἡ λογοκρισία ἀπηγόρευσε τήν κυκλοφορια τῆς ἐφημερίδος "Χρ. Δημοκρατίας" καί ὅλων τῶν βιβλί­ων της». Ὁ Ν. Ψαρουδάκης ἔφερε τό πα­ράδειγμα τοῦ Ἰωάννη Προδρόμου, πού μέ τό θάρρος καί τήν ἀλήθεια προφήτου συμβούλευσε τούς στρα­τιωτικούς τῆς ἐποχῆς τό «μηδένα συκοφαντήσητε, μηδένα διασείση­τε» (λουκ. 3, 14), δηλαδή κανένα να μην διώξετε μέ συκοφαντίες καί σέ κανένα νά μήν ἀσκήσετε βία. Συμπεραίνει ὅτι «ἡ εὐθύνη τῆς Δ. Ἐκκλησίας στή νομιμοποίηση τῆς παρανομίας εἶναι μεγάλη». Στό καθεστώς τῆς Δικτατορίας, διαμαρ­τύρεται, «ὀφείλετε τήν ἐκλογή σας». «Ἡ Δ. Ἐκκλησία δέν ἀνήκει οὔτε στά Ἀνάκτορα, οὔτε στήν Κυβέρ­νηση. Ἀνήκει στό Λαό. Πῶς μπορεῖ λοιπόν ὁ λαός νά καταπιέζεται καί ἡ Δ. Ἐκκλησία νά ἔχει ἀγαθές σχέ­σεις μέ τούς δημίους καί τυράννους του;». (σ. 12). Καί ἐπισημαίνει: «Μακαριώτατε, τό Ἔθνος, ὀ Λαός, ἡ Νεολαία, κιν­δυνεύουν... Ἡ Δ. Ἐκκλησία πρέπει... νά ἀγωνιστεῖ γιά τήν ἀποκατάστσση τῆς Δημοκρατίας τό ταχύτερο». «Ὅταν ὁ Λαός καταδυναστεύ­εται, ὁ καλός ἄμβωνας γιά τή Δ. Ἐκκλησία εἶναι η φυλακή. Πόσο λησμονήθηκαν... ἡ Ἐκκλησία τῶν Μαρτύρων καί τῶν Ἁγίων...».

«Τό ἴδιο βράδυ πού οἱ ἐπίορκοι στρατιωτικοί κατέλυσαν τό κρά­τος τοῦ Νόμου, ἐάν εἴχαμε ζωντανή Ἐκκλησία, ὁ ἄμβωνας ἔπρεπε νά σημάνει συναγερμό. Καί θά ἦταν μεγαλειώδης χριστιανική νίκη νά εἴχαμε σήμερα τήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας στη φυλακή χάριν τῆς Δημοκρατίας. Ἀντί ὅμως αὐτοῦ, πρῶτοι καί καλύτεροι οἱ Μητροπολίτες μας ἔσπευσαν νά συγχαροῦν τούς κατα­λυτές των ἐλευθεριῶν τοῦ ποιμνίου τους... Ἰδού ἡ ἀνηθικότης... Τί νά κάνετε γιά τήν ἀνηθικότητα αὐτῆς τῆς δειλείας, τοῦ συμβιβασμοῦ καί τοῦ καιροσκοπισμοῦ, στήν ὁποία, τόσο ἐσεῖς ὅσο καί ἡ περί ὑμᾶς "ἀριστίνδην" Σύνοδος εἶστε πρω­τεργάτες;»...

«Τά ὅπλα καί ἡ βία δέν ἠμποροῦν νά ὑποκαταστήσουν τόν χριστιανι­κό ἀγῶνα οὔτε νά ἐξαφανίσουν τήν ἱστορική εὐθύνη τῶν Χριστιανῶν γιά τήν λιποταξία καί τήν ἀδρά­νειά τους στή λύση τῶν πολιτικῶν καί κοινωνικῶν προβλημάτων τοῦ κόσμου» (σ. 17). Ἀπό τή Γυάρο ὁ Ν. Ψ. τοῦ εὐχήθηκε μετάνοια στά Ὑστέρνια τῆς Τήνου.


[Ἔπειτα ὁ Ν.Ψ. ἐξηγεῖ μᾶλλον ματαίως στόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἱερώ­νυμο Α’ τό θησαυρό τοῦ κοινωνικοῦ μηνύματος τοῦ Εὐαγγελίου καί τῶν Μ. Πατέρων, πού ἡ προβολή και ἡ ἐφαρμογή του ἀπαιτεῖ θυσίες καί πνεῦμα προφητείας].

*   Ο κ. Αθανάσιος Κουρταλίδης είναι φιλόλογος και συγγραφέας, τ.  Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων και σήμερα μέλος του Πολιτικού Γραφείου της «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ». Το άρθρο του δημοσιεύθηκε στο φύλλο 992 (24ης Αυγούστου 2017) της εφημερίδας «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ», σελ. 8.

Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου 2017

"Βυζαντινός πολιτισμός και ευρωπαϊκές αξίες". Ανοικτή εκδήλωση στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ


Ο Τομέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης του Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ. διοργανώνει ανοικτή εκδήλωση στις 13 Σεπτεμβρίου 2017 και ώρα 19.00 στην Αίθουσα Συνεδριάσεων της Θεολογικής Σχολής με προσκεκλημένο ομιλητή τον Δρ. π. Ιωάννη - Ján Zozuľák (φωτ.) , καθηγητή στο Πανεπιστήμιο «Constantine the Philosopher» της Nitra της Σλοβακίας, ο οποίος θα παρουσιάσει εισήγηση με τίτλο «Βυζαντινός πολιτισμός και Ευρωπαϊκές αξίες» με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου για την Βυζαντινή Φιλοσοφία. 
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Διευθυντή του Τομέα, Καθηγητή κ. Χρήστου Αραμπατζή, η εκδήλωση γίνεται στα πλαίσια της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας - Σλοβακίας. 

Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2017

Η χειροτονία των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Tην αναβίωση του θεσμού των διακονισσών επιχειρεί το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας




Εκδοση συλλογικού τόμου προς τιμήν του Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου από το Κέντρο Οικουμενικών και Ιεραποστολικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης

Το Κέντρο Οικουμενικών Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Mελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης (Center of Ecumenical, Missiological and Ecological Studies ''Metropolitan Panteleimon Papageorgiou'' – CEMES )  με την ευκαιρία της συμμετοχής του στο ετήσιο συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητας που διοργάνωσε η μοναστική κοινότητα του Bose (στην περιοχή νοτιοανατολικά του Τορίνο της Ιταλίας) από 6 έως 9 Σεπτεμβρίου 2017, με θέμα «Το δώρο της φιλοξενίας», είχε την ιδιαίτερη χαρά και τιμή να επιδώσει στον Μακαριώτατο Πατριάρχη και Πάπα Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρο, στο πλαίσιο ιδιαίτερης συνάντησης μαζί του, το μόλις εκδοθέν έργο του Κέντρου «Διακόνισσες, χειροτονία των γυναικών και Ορθόδοξη θεολογία».

Ο συλλογικός τόμος - την έκδοση του οποίου επιμελήθηκαν οι πανεπιστημιακοί (ΑΠΘ) και  τα εταιρικά μέλη του CEMES κ.κ. Π. Βασιλειάδης, Ευαγ. Αμοιρίδου και Μόσχος Γκουτζιούδης - αποτελεί καρπό της προσπάθειας του CEMES να καταγράψει και να παρουσιάσει με επιστημονική εγκυρότητα και σεβασμό στην παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας την πραγματικότητα ως προς το θεσμό των διακονισσών. Μετά από απόφαση του Κέντρου, ο τόμος έχει αφιερωθεί στον Μακαριώτατο ως έκφραση ελάχιστης ευγνωμοσύνης για τις προσπάθειες που ο ίδιος και το σεπτό Πατριαρχείο Αλεξανδρείας καταβάλουν για τη αναβίωση του θεσμού την περιοχή ευθύνης τους, σε κανονικό πλαίσιο και σε πλήρη αρμονία με τη λειτουργική παράδοση της Εκκλησίας μας.

Ο Μακαριώτατος εξήρε τη συμβολή της Ορθόδοξης θεολογικής κοινότητας και ιδιαίτερα των μελών του Κέντρου ως προς τη διασαφήνιση των ζητημάτων που σχετίζονται με το θεσμό των διακονισσών. Σε άλλο σημείο, ο Μακαριώτατος τόνισε ότι η πρωτοβουλία της αναβίωσης του θεσμού των διακονισσών είναι συνυφασμένη με τις ιδιαίτερες ποιμαντικές και ιεραποστολικές ανάγκες της Εκκλησίας στην Αφρικανική Ήπειρο εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα το παράδειγμα αυτό να ακολουθηθεί και από άλλες κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες. Ο πρόεδρος του Κέντρου ομ. καθηγητής  κ. Πέτρος Βασιλειάδης παράλληλα με την επίδοση του τόμου προσεκάλεσε το Μακαριώτατο να επισκεφτεί τα γραφεία του Κέντρου στην Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας στη Θεσσαλονίκη, την οποία πρόσκληση ο Πατριάρχης ασμένως αποδέχθηκε. Επίτιμος πρόεδρος του CEMES είναι ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος, ενώ εταιρικό μέλος και περιφερειακός εκπρόσωπός του στη Λάρισα είναι ο θεολόγος καθηγητής, Δρ. Χάρης Ανδρεόπουλος.

 * Η κεντρική διάθεση του βιβλίου γίνεται από τις εκδόσεις «Επίκεντρο» (Θεσσαλονίκη: οδ. Καμβουνίων 9, τηλ. 2310 - 256146, email: epikentro@epikentro.gr).

[ Πηγή: Ιστολόγιο CEMES ]

Δημοσιεύσεις: Larissanet , Onlarissa , Trikalavoice