Σχέσεις Εκκλησίας - Κράτους και Συνταγματική Αναθεώρηση, στη δημόσια συζήτηση.

Η συνταγματική διάσταση του θέματος που αφορά τις σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας, η συμπόρευσή τους σε μια ιστορική αναδρομή, η διάκριση των ρόλων τους και η προσέγγιση μιας Συνταγματικής Αναθεώρησης απασχόλησε, σε δημόσια συζήτηση με τίτλο «Σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας και Συνταγματική Αναθεώρηση» που συνδιοργάνωσαν (28.11.2016) το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου, ομάδα πανεπιστημιακών και ακαδημαϊκών στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.

Με συντονιστή τον καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου και πρόεδρο του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου Ξενοφώντα Κοντιάδη, οι Νίκος Αλιβιζάτος, Ευάγγελος Βενιζέλος, Ιωάννης Κονιδάρης και Μιχάλης Σταθόπουλος έκαναν τις εισηγήσεις τους παρουσία του νυν και πρώην υπουργών Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Νίκου Φίλη και Κώστα Γαβρόγλου, πανεπιστημιακών, επιστημόνων και πλήθους κόσμου.

Η φόρτιση της συζήτησης για τη συνταγματική διάσταση του θέματος, που αφορά τις σχέσεις Εκκλησίας - πολιτείας έγινε από την Εκκλησία, τόνισε ο πρώτος ομιλητής της δημόσιας συζήτησης με θέμα «Σχέσεις Εκκλησίας - πολιτείας και Συνταγματική Αναθεώρηση». Σε αυτό το πλαίσιο, ο ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών εξέφρασε την παρότρυνση να μην παρασυρθούμε σε μια αντιπαράθεση, την οποία θέλει να διατηρήσει η Εκκλησία για δικούς της σκοπούς. Ο Νίκος Αλιβιζάτος, μεταξύ άλλων, προσέγγισε το θέμα μεθοδολογικά, ιστορικοπολιτικά και σε επίπεδο Συντάγματος, για να επισημάνει ότι «ο απολογισμός είναι θετικός για τη θρησκευτική ελευθερία και τον σεβασμό των θρησκευτικών μειονοτήτων».

Επί του θέματος, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, βουλευτής, καθηγητής της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης, επισήμανε ότι η «Αναθεώρηση του Συντάγματος προϋποθέτει υψηλή πολιτική και κοινωνική συναίνεση» και εξέφρασε την άποψη ότι «θα ήταν επικίνδυνο να ξεκινήσει κάποιος Συνταγματική Αναθεώρηση». Αναφέρθηκε σε παλαιότερες απόπειρες επανεκκίνησης του θέματος και εισηγήθηκε να ερμηνεύσουμε τα άρθρα που άπτονται του θέματος «όχι με την προοπτική της αναθεώρησης, αλλά εναρμονισμένα -το τόνισε ιδιαίτερα- με Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Υπογράμμισε, πως «η κοινωνία, το πλήρωμα, είναι πεπεισμένη ότι πρέπει να λειτουργεί εκκλησιολογικά α λα καρτ», καθώς και ότι «το σύστημα των συνταγματικά ρυθμισμένων σχάσεων ισχύει στην Ελλάδα».

* «Δεν συνεκλήθη η Εκκλησία διότι παλαιότερα, (2009), υπήρξε άγονη συζήτηση», σημείωσε στην αρχή του λόγου του ο ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, πρόεδρος της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου Ιωάννης Κονιδάρης. Ο Ιωάννης Κονιδάρης, επισήμανε ότι απαιτούνται πολλές γενιές προκειμένου να γίνει η προετοιμασία για τη Συνταγματική αναθεώρηση και σημείωσε πώς «χάθηκε το μομέντουμ, η ευκαιρία την στιγμή της μεταπολίτευσης, να αφεθεί η Εκκλησία να ρυθμίζει τα του οίκου της, αλλά και το ζήτημα των Θρησκευτικών». Επιπλέον, μίλησε για την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας να επεξεργαστούν συνοδικές επιτροπές τα κείμενα στα οποία συμφώνησαν κατά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, κάτι που χαρακτήρισε «πρωτάκουστο» και εν συνεχεία αναρωτήθηκε «πού είναι το αιρετό λαϊκό στοιχείο στην Εκκλησία, όπου πρέπει να μετέχει;». Επιπρόσθετα, τόνισε ότι η Εκκλησία δεν αρκείται στη διακονία του πιστού λαού, αλλά αποκτά και πολιτική δύναμη. Τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του αρ. 3 που αφορά τις σχέσεις Εκκλησίας της Ελλάδος και Πολιτείας, Οικουμενικού Πατριαρχείου με πολιτείας, αλλά και Εκκλησίας της Ελλάδος με Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ επισήμανε πώς ο όρος «επικρατούσα» στο εν λόγω άρθρο, αφορά την Εκκλησία που είναι και «επικρατούσα», ενώ σε ό,τι αφορά τη θρησκευτική ελευθερία τόνισε ότι κατοχυρώνεται στο αρ. 13. Ωστόσο, συνέστησε βελτιωτικές προτάσεις επί των δύο άρθρων.

Το μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, επίτιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Μιχάλης Σταθόπουλος, συμφώνησε με τον Ιωάννη Κονιδάρη ότι γίνεται λόγος για διάκριση και όχι για χωρισμό Εκκλησίας – πολιτείας και επ’ αυτού διευκρίνισε πως «η διάκριση δεν αφορά την κοινωνία, η οποία μπορεί να θρησκεύει όσο θέλει». Ο διακριτός ρόλος, είπε, θα ωφελήσει τόσο την Εκκλησία όσο και την πολιτεία, αλλά κυρίως την Εκκλησία και τόνισε «να μην αναμιγνύονται οι αρμοδιότητες που είναι διακριτές με νόμους». Σε αυτό το σημείο του λόγου του και σε ειδική αναφορά του στα Θρησκευτικά, υπογράμμισε ότι είναι «αυτονόητο» πως αποτελεί θέμα της πολιτείας, ποιά θα είναι τα μαθήματα και πόσες ώρες θα διδάσκονται, και εξέφρασε την άποψη «να συζητήσει η Εκκλησία, αλλά η γνώμη της να μην είναι δεσμευτική», «την απόφαση, όμως, θα την πάρει η πολιτεία». Τέλος, έκανε λόγο για τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο που «εγκατέλειψε την μετριοπάθεια και την σύνεση και έκανε προσβλητικές και αντιχριστιανικές δηλώσεις».

«Κομβικό θέμα», χαρακτήρισε σε παρέμβασή του τις σχέσεις Εκκλησίας – εκπαίδευσης ο Νίκος Φίλης, ο οποίος επισήμανε πως «μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς Συνταγματική Αναθεώρηση». Τόνισε δε, ότι αν δεν λυθεί το θέμα αυτό θα είναι λάθος και έκανε λόγο για συμφωνημένη αλλαγή στο μάθημα των Θρησκευτικών με τον Αρχιεπίσκοπο επί τριετία.

Ο τέως υπουργός Παιδείας εξέφρασε την εκτίμηση, ότι τα θέματα διοίκησης της Εκκλησίας της Ελλάδος και άλλων θρησκευμάτων να μετατεθούν στο υπουργείο Εσωτερικών και επί του παρόντος, για λόγους δημοσίας τάξεως και ενότητας του λαού, η Εκκλησία να παραμείνει ΝΠΔΔ και όχι Ιδιωτικού Δικαίου. Μίλησε για «παρεμβάσεις» μητροπολιτών και κληρικών στα σχολεία και, τέλος, προέτρεψε τα πολιτικά κόμματα «και δυστυχώς και το δικό μου, αν και εγώ προέρχομαι από την Αριστερά», να ξεφύγουν από την αντίληψη της ψηφοθηρικής εκμετάλλευσης των πιστών και της Εκκλησίας.

*Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ 

* Για το video της εκδήλωσης πατήστε ΕΔΩ

Διεθνές πρόγραμμα αναλυτικής Φιλοσοφίας και Θεολογίας, από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, σε συνεργασία και με την ευγενική χορηγία του Ινστιτούτου Χριστιανικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Innsbruck (Αυστρία - Institut für Christliche Philosophie Universität Innsbruck), διοργανώνει διεθνές πρόγραμμα αναλυτικής φιλοσοφίας και θεολογίας, το οποίο και εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο: «Έννοιες περί Θεού» (Concepts of God) του ίδιου Ινστιτούτου. 

Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Οκτώβριο, 2016, θα διαρκέσει μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, και θα έχει ως γενικό θέμα:

«Μήπως ο χριστιανικός τρόπος κατανόησης του προσώπου του Θεού είναι ιδιαίτερα ανθρωπομορφικός; Μια ορθόδοξη συμβολή»

Μια σειρά από επιφανείς θεολόγους και φιλοσόφους (Ορθοδόξους και μη) που ανήκουν στην παράδοση της αναλυτικής σκέψης και όχι μόνο θα επιδιώξει στο πλαίσιο των περιοδικών μηνιαίων συναντήσεων, να διερευνήσει από την οπτική γωνία της αναλυτικής φιλοσοφίας και θεολογίας βασικές πτυχές του χριστιανικού δόγματος (με ειδική αναφορά στη Τριαδική θεολογία, Χριστολογία, και την Ανθρωπολογία) και επίκεντρο την έννοια του θείου και του ανθρώπινου προσώπου.

Η τρίτη προγραμματισμένη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 10 Δεκεμβρίου, 2016, στην Αθήνα με κεντρικό ομιλητή τον Δρ. Μιχάλη Φιλίππου. Το θέμα της ομιλίας του θα είναι: The Doctrine of Trinity and the Metaphysics of Material Constitution.

Η γλώσσα του προγράμματος είναι η αγγλική (και η ελληνική στις συναντήσεις με Έλληνες ομιλητές).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους άξονες του προγράμματος, τους ομιλητές των επιμέρους συναντήσεων και τις ημέρες των συναντήσεων, επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος:
http://www.volos-analytictheology2016.org/

Για τη συμμετοχή στις συναντήσεις του προγράμματος απαιτείται έγκαιρη εγγραφή, μέχρι μια βδομάδα πριν από κάθε συνάντηση (η εγγραφή είναι δωρεάν και γίνεται με την αποστολή σύντομου βιογραφικού σημειώματος και στοιχείων επικοινωνίας) και προηγούμενη συνεννόηση με την Γραμματεία της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών (κα Βαλίλα Γιαννουτάκη giannoutaki@acadimia.org ή info@acadimia.org) και τον υπεύθυνο του Προγράμματος εκ μέρους της Ακαδημίας, Δρ. Νικόλαο Ασπρούλη (asproulisnik@yahoo.gr).

Οι θέσεις είναι περιορισμένες, γι' αυτό θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Όσοι εγγραφούν στο πρόγραμμα θα ενημερώνονται εγκαίρως για τον τόπο και τον χρόνο των συναντήσεων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος θα δοθεί σχετική βεβαίωση παρακολούθησης.

Πρόεδρος του Ι.Ε.Π., Γεράσιμος Κουζέλης: "H διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών προπομπός της εφαρμογής των νέων προγραμμάτων σπουδών".

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, καθηγητής Επιστημολογίας και Κοινωνιολογίας της Γνώσης, Γεράσιμος Κουζέλης (φωτ.), μίλησε στους Ανδρέα Παπασταματίου και Στεφανία Χαρίτου, στην εκπομπή «Απολύτως Σχετικό», που μεταδίδεται από το Πρώτο Πρόγραμμα, τη Φωνή της Ελλάδας και τους Περιφερειακούς σταθμούς της ΕΡΤ.

Ο κ. Κουζέλης ενημέρωσε, πως ένα από τα θέματα, που συζήτησε κατά την συνάντησή του με τον υπουργό Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, ήταν και αυτό της διδασκαλίας των Θρησκευτικών, για το οποίο είπε: «Δεν έχω να σας πω κάποια αλλαγή, γιατί δεν υπάρχει κάποια αλλαγή».

Όπως εξήγησε ο πρόεδρος του ΙΕΠ η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών (όπως και των ξένων γλωσσών) είναι προπομπός της εφαρμογής των νέων προγραμμάτων σπουδών, που χαρακτηρίζονται από την αξιοποίηση πολλαπλού υλικού, πέρα από το σχολικό βιβλίο ή σε δημιουργικό συνδυασμό με αυτό. Στην παρατήρηση ότι τα βιβλία των Θρησκευτικών δεν έχουν αλλάξει, ο κ. Κουζέλης το παραδέχθηκε, ανέφερε όμως τον προβληματισμό που αναπτύσσεται για την ύπαρξη γενικώς του σχολικού βιβλίου (ιδιαίτερα στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση) και μίλησε για σταδιακή εφαρμογή του νέου μοντέλου.

Σύμφωνα με τον κ. Κουζέλη θα πρέπει να βρούμε πώς θα προχωρήσουμε στην παραγωγή των νέων βιβλίων, που θα εντάσσονται σ’ αυτή την λογική της πολλαπλής επιλογής. Ειδικά δε στο μάθημα των θρησκευτικών, παράλληλα με τα υπάρχοντα βιβλία, «δίνουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει κανείς και άλλα υλικά, που τα παρέχουμε». Ο κ. Κουζέλης είπε ότι του χρόνου ίσως να είναι και τυπωμένα αυτά τα «υλικά».

Τέλος, απαντώντας στην ερώτηση αν αυτό πρέπει να περάσει από κάποια «έγκριση» πέρα από το υπουργείο διευκρίνισε, ότι κατά την διαδικασία παραγωγής σχολικών εγχειριδίων «οι εκπαιδευτικοί στέλνουν απόψεις κι όταν στέλνουν οι εκπαιδευτικοί στέλνουν και οι γονείς» γι’ αυτό «πρέπει να δώσουμε χρόνο στην ελληνική κοινωνία, ώστε αυτό που δοκιμάζεται να το αποτυπώσει».

* Πηγή: Πρώτο Πρόγραμμα, ΕΡΤ

Υπουργός Παιδείας: "Συνεχίζεται κανονικά η εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών στα Θρησκευτικά"

Σε δηλώσεις τους, που μεταδόθηκαν από την ΕΡΤ, μετά τη σημερινή (21.11.2016) συνάντηση στην Αρχιεπισκοπή τόσο ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος όσο και ο Υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου έκαναν ειδικότερες αναφορές για το θρησκευτικό μάθημα. Ο κ. Ιερώνυμος επεσήμανε ότι συμφωνήθηκε να ξεκινήσει η συζήτηση από το σημείο που είχε συμφωνηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου. 

Ανέφερε, επίσης ότι το προσεχές διάστημα θα συνεχισθεί ο διάλογος μεταξύ των επιτροπών που έχει συστήσει η Εκκλησία και το ΙΕΠ για το θέμα.

Ο κ. Γαβρόγλου αναφέρθηκε στη συνθετότητα της διαδικασίας αλλαγής όλων των μαθημάτων και ειδικότερα του μαθήματος των Θρησκευτικών. Τόνισε ότι η Επιτροπή της Εκκλησίας με επικεφαλής τον Μητροπολίτη Ύδρας θα συζητήσει με την αντίστοιχη Επιτροπή του ΙΕΠ ώστε να ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις επί του νέου Προγράμματος Σπουδών. Απαντώντας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων ο Υπουργός ανέφερε ότι θα συνεχισθεί κανονικά η εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών, αλλά θα ληφθούν υπόψη παρατηρήσεις όσων τα διδάσκουν και της Επιτροπής της Εκκλησίας ώστε, αν χρειασθεί και κριθεί εν τέλει αναγκαίο, να υπάρξουν αναπροσαρμογές εν όψει και της διαδικασίας παραγωγής των νέων βιβλίων για το μάθημα. Επεσήμανε, επίσης, ότι θα εξελιχθεί  κανονικά η προγραμματισμένη μετεκπαίδευση (επιμόρφωση) των εκπαιδευτικών στα νέα Π.Σ. 

* Αναλυτικά, οι δηλώσεις του Υπουργού και του Αρχιεπισκόπου, στο Δελτίου Τύπου του Υπ. Παιδείας

Συνεχίζεται ο διάλογος Πολιτείας - Εκκλησίας για τα Θρησκευτικά. Σε καλό κλίμα η συνάντηση του νέου Υπ. Παιδείας με τον Αρχιεπίσκοπο

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Αντ. Τριανταφύλλου στο real.gr, σε καλό κλίμα διεξήχθη η πρώτη επίσημη συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με τον νέο υπουργό Παιδείας Κωνσταντίνο Γαβρόγλου στην Αρχιεπισκοπή. Ο νέος πολιτικός προϊστάμενος του υπουργείου Παιδείας, που έχει την αρμοδιότητα και για τα θρησκεύματα πέρασε το κατώφλι του αρχιεπισκοπικού μεγάρου στις 6 το απόγευμα. 

Η συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ολοκληρώθηκε μια ώρα και ένα τέταρτο μετά, κάτι που υποδηλώνει ότι η επίσκεψη Γαβρόγλου-Αρχιεπισκόπου μόνο εθιμοτυπική δεν ήταν. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ο υπουργός Παιδείας σε δηλώσεις τους μετά την συνάντηση, που έγινε παρουσία και του γενικού γραμματέα Θρησκευμάτων Γιώργου Καλαντζή διαβεβαίωσαν ότι το κλίμα τη συνάντηση ήταν καλό και ότι η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από όλα τα εκκρεμή ζητήματα πολιτείας και Εκκλησίας. 

Πρώτο θέμα στην ατζέντα ήταν το ζήτημα των Θρησκευτικών το οποίο θα τεθεί επί τάπητος και στην επικείμενη συνεδρίαση της Ιεραρχίας στις 23-24 Νοεμβρίου. Ο Κωνσταντίνος Γαβρόγλου διαβεβαίωσε τον κ. Ιερώνυμο ότι θα υπάρξει διάλογος και συνεργασία στο πλαίσιο της λειτουργίας και των ειδικών επιτροπών πολιτείας-Εκκλησίας που έχουν συσταθεί με κοινή απόφαση. 

Πηγή: Real.gr

Επιμορφωτική ημερίδα για τα νέα προγράμματα σπουδών στα Θρησκευτικά, στο Βόλο

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε (14/11) στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, στο Βόλο, Επιμορφωτική Ημερίδα για τα νέα Προγράμματα Σπουδών (Π.Σ.) στα Θρησκευτικά. Την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση της Ημερίδας είχε η Σχολική Σύμβουλος Θεολόγων Λάρισας-Μαγνησίας κ. Φωτεινή Σταλίκα, με τη συνεργασία της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας και της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος.

Μετά τους χαιρετισμούς του Δ/ντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας Δρ. Σωκράτη Σαβελίδη και του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος Μαγνησίας της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων (ΠΕΘ) κ. Δημητρίου Μάνου, το λόγο έλαβε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο οποίος ενημέρωσε το σώμα για τις θέσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για το Μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ), καθώς και για τις τρεις προϋποθέσεις που είχε θέσει ως βάση του διαλόγου με την πολιτεία, δηλ. την υποχρεωτικότητα του μαθήματος, την διατήρηση του δίωρου διδασκαλίας και τον ορθόδοξο χαρακτήρα του. Αναφέρθηκε, επίσης, στις πρόσφατες συζητήσεις και αποφάσεις της Ιεραρχίας, καθώς και στην εξ Αρχιερέων Επιτροπή η οποία δημιουργήθηκε προκειμένου - σύμφωνα και με όσα συμφωνήθηκαν στη συνάντηση Αρχιεπισκόπου και Πρωθυπουργού - να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας για το ΜτΘ. Ο Σεβασμιώτατος, αφού ανέγνωσε τα Δελτία Τύπου τόσο της Ιεραρχίας όσο και της Δ.Ι.Σ., τόνισε ότι παραμένει στη διάθεση των θεολόγων για διάλογο και συζήτηση αναφορικά με όλα τα προβλήματα που ανακύπτουν.

Η πρώτη εισήγηση της Ημερίδας με θέμα: «Τα θεολογικά και θρησκειολογικά στοιχεία των νέων ΠΣ στα Θρησκευτικά», παρουσιάστηκε από τον Δρ. Σταύρο Γιαγκάζογλου, Σύμβουλο A΄ στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων / Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, και Διδάσκοντα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Όπως τόνισε ο εισηγητής, τα νέα ΠΣ στα Θρησκευτικά βασίζονται στο ισχύον συνταγματικό και νομικό θεσμικό πλαίσιο, όπως αυτό τεκμαίρεται τόσο από τους γενικούς σκοπούς και τους ειδικότερους στόχους, όσο και από τα επιμέρους περιεχόμενά τους, ενώ λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων και τις επισημάνσεις των ανεξάρτητων αρχών της χώρας, τα νέα ΠΣ θεμελιώνονται σε στέρεα επιστημονική και παιδαγωγική βάση. Οδηγούν σε ένα πολυτροπικό περιβάλλον μάθησης, μέσα από την αξιοποίηση δημιουργικών τεχνικών μάθησης και την παρουσίαση άφθονων δειγματικών προτάσεων διδασκαλίας. Έχουν ως πυρήνα μελέτης την Ορθόδοξη πίστη και παράδοση, αποβλέποντας καταρχήν στη δημιουργία ενός στιβαρού μορφωτικού υποβάθρου από την οικεία θρησκευτική παράδοση και στη συνέχεια στη γνωριμία και στον διάλογο με το διαφορετικό, διατηρώντας τις αναγκαίες ισορροπίες ανάμεσα στο οικείο και το έτερο. Όπως τόνισε ο εισηγητής, ως προς αυτό το καίριο ζήτημα, δηλ. ως προς την κεντρική θέση της Ορθόδοξης παράδοσης, δεν υπάρχει καμία αλλαγή ως προς τα προηγούμενα Αναλυτικά ΠΣ του 2003 (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ 2003). Αυτή παραμένει στο επίκεντρο των νέων ΠΣ, ενώ όπου χρειάζεται, πραγματοποιείται και η γνωριμία με τις άλλες χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης (Ρωμαιοκαθολικισμός-Προτεσταντισμός), αλλά και ένα άνοιγμα διαλόγου και προσέγγισης με τη θρησκευτική ετερότητα, καθώς παρέχονται, ανάλογα με την ηλικία και τη βαθμίδα, ορισμένα στοιχεία και για τις άλλες θρησκείες, κυρίως όσες ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία και πραγματικότητα από ιστορική, πολιτισμική και γεωπολιτική σκοπιά. Ο κ. Γιαγκάζογλου υποστήριξε, επίσης, ότι στο πλαίσιο της  συνεργατικής μάθησης και της βιωματικής κατανόησης κρίσιμων θεμάτων για τη ζωή του ανθρώπου και του κόσμου, η επαφή και συνομιλία των μαθητών με τα ίδια τα βιβλικά, πατερικά, λειτουργικά, αγιολογικά κείμενα, με την εικονογραφία και τη μουσική, τη λαογραφία, τη σύγχρονη θεολογική σκέψη, τη λογοτεχνία, τη θύραθεν διανόηση, τη μουσική και τη σύγχρονη τέχνη, κρίνεται απολύτως λειτουργική και απαραίτητη στο σύγχρονο ΜτΘ. Ο εισηγητής ενημέρωσε το σώμα ότι το πλούσιο αυτό υλικό έχει ήδη αναρτηθεί και διαρκώς εμπλουτίζεται στην ιστοσελίδα των νέων Προγραμμάτων στα Θρησκευτικά του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής στον σύνδεσμο: iep.edu.gr/re/. Τέλος, ο κ. Γιαγκάζογλου υποστήριξε πως η φετινή πρώτη χρονιά ήπιας εφαρμογής των νέων ΠΣ αναμένεται να προσφέρει τεκμηριωμένα κριτήρια για τη συνολική αξιολόγηση και περαιτέρω βελτίωση και αναθεώρησή τους, η οποία θα ληφθεί υπόψη στην εκπόνηση των έντυπων διδακτικών βιβλίων και υλικών, ενώ ο επιστημονικός και παιδαγωγικός διάλογος και η εποικοδομητική κριτική είναι ο μόνος ασφαλής δρόμος για τη διαρκή βελτίωση και ορθή εφαρμογή των νέων ΠΣ στα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

* Η δεύτερη εισήγηση με θέμα: «Το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Γυμνασίου»,

Σαρακοστή Χριστουγέννων: Η πορεία προς τη Βηθλεέμ (15 Νοεμβρίου - 24 Δεκεμβρίου)

Η Εορτή της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τα Χριστούγεννα, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ημέρες της χριστιανοσύνης. Ανήκει στις Δεσποτικές εορτές, δηλ. αναφέρεται σε γεγονός της ζωής του Δεσπότη Χριστού. Μαζί με το Πάσχα είναι οι κορυφαίες εορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. 

Την ημέρα αυτή εορτάζουμε την ενανθρώπηση του Θεού Λόγου, την κάθοδο του δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος στον κόσμο. Ο Θεός γίνεται άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος θεός κατά χάριν. Ο Θεός έρχεται από τον Ουρανό στη γη, για να ανέβει ο άνθρωπος από τη γη στον Ουρανό. Ο Χριστός ήλθε ανάμεσά μας για να σώσει το ανθρώπινο γένος, να στήσει και πάλι τις γκρεμισμένες γέφυρες επικοινωνίας με τον Θεό, να αποκαταστήσει τον άνθρωπο στην αληθινή του δόξα, να φανερώσει στους ανθρώπους το θέλημα του Θεού. Ο Χριστός ταπεινώθηκε βαθειά για να μας ανυψώσει, γεννήθηκε στο χρόνο για να υπερβούμε εμείς το χρόνο, έλαβε την ανθρώπινη φύση για να τη θεώσει. Γι’ αυτό γιορτάζουμε, χαιρόμαστε και πανηγυρίζουμε.

ΤΟ ΑΓΙΟ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟ

Τους πρώτους αιώνες η Γέννηση και η Βάπτιση του Χριστού συνεο-ρτάζονταν την ίδια ημέρα, και συγκεκριμένα στις 6 Ιανουαρίου, με το κοινό όνομα Επιφάνεια. Από τα μέσα του 4ου αιώνα καθιερώθηκε ως ξεχωριστή η γιορτή των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου, και παρέμεινε στις 6 Ιανουαρίου μόνο η γιορτή της Βαπτίσεως του Κυρίου. Παράλληλα διαμορφώθηκε και το Άγιο Δωδεκαήμερο, δηλ. μια περίοδος δώδεκα ημερών (25 Δεκεμβρίου έως 6 Ιανουαρίου), από την ημέρα των Χριστουγέννων έως και την ημέρα των Θεοφανείων, που περιλαμβάνει ακόμη την εορτή της Περιτομής του Κυρίου και τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου (1η Ιανουαρίου).

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

Η μεγάλη σημασία της εορτής των Χριστουγέννων και η ευλάβεια των χριστιανών, υπό την επίδραση μάλιστα και της χρονικά παλαιότερης Μεγάλης Τεσσαρακοστής του Πάσχα, οδήγησαν στην καθιέρωση μιας προπαρασκευαστικής περιόδου, όπου οι πιστοί ετοιμάζονται πνευματικά να «οδεύσουν» μέχρι το σπήλαιο της Βηθλεέμ. Η προπαρασκευαστική αυτή περίοδος έχει διάρκεια 40 ημέρες, ονομάζεται Σαρακοστή των Χριστουγέννων και αρχίζει κάθε χρόνο στις 15 Νοεμβρίου. 

Απλές αλήθειες για το μάθημα των Θρησκευτικών

O κ. Πάνος Νικολόπουλος είναι Λέκτωρ
της Νομικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών 

 Tου Πάνου Νικολόπουλου *

Όπως συνήθως συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα στον εκκλησιαστικό χώρο, η δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβερνήσεως των νέων αναλυτικών προγραμμάτων για το μάθημα των θρησκευτικών προκάλεσε οξείες αντιπαραθέσεις με χαρακτήρα «μαύρο-άσπρο» και αναζωπύρωσε απλοϊκές αναλύσεις περί διεθνών κέντρων συνωμοσίας κατά της ορθοδοξίας και του ελληνισμού. Με μεγάλη δε ευκολία δημοσιοποιούνται νομικές γνωμοδοτήσεις περί προσηλυτισμού και αντισυνταγματικών νομοθετικών ρυθμίσεων. Ας τις προσεγγίσουμε με νηφαλιότητα.

Προσηλυτισμός

Κατά το άρθρο 4 εδ. γ του α.ν. 1363/1983 όπως αντικαταστάθηκε με άρθρο 1 του α.ν. 1672/39, προσηλυτισμός είναι "η άμεσος ή έμμεσος προσπάθεια προς διείσδυσιν εις την θρησκευτικήν συνείδησιν ετεροδόξων, επί σκοπώ μεταβολής του περιεχομένου αυτής". Και όπως έχει δεχθεί το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών (51487/1986) προσηλυτισμό διενεργεί εκείνος ο οποίος άμεσα ή έμμεσα προσπαθεί να διεισδύσει στη θρησκευτική συνείδηση ετεροδόξου, σκοπώντας τη μεταβολή του περιεχομένου της. Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε από τη μία τους εμπειρογνώμονες, συντάκτες των νέων προγραμμάτων, τα μέλη της επιτροπής που τα ενέκρινε και τους εκπαιδευτικούς (θεολόγους και δασκάλους), που τα διδάσκουν και είναι ορθόδοξοι χριστιανοί και από την άλλη τους μαθητές, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι επίσης ορθόδοξοι χριστιανοί. Δεν υπάρχει δηλαδή ετερόδοξος, που επιδιώκει να προσεταιρισθεί τους μαθητές στη θρησκεία του. Ούτε είναι γνωστή θρησκευτική κοινότητα με το όνομα Πανθρησκεία ή Πολυθρησκεία, στην οποία έχει αποδειχθεί ότι ανήκουν οι θεολόγοι του ΙΕΠ, σχολικοί σύμβουλοι θεολόγων, συντάκτες των προγραμμάτων κ.λ.π. Και προσπαθούν μέσω των νέων προγραμμάτων να προσεταιρισθούν τους μαθητές στη θρησκεία τους. Επειδή δέχονται τα δικαστήρια ότι προσηλυτισμός διενεργείται μέσω διάφορων παροχών ή υποσχέσεων ή με εκμετάλλευση της ανάγκης ή αδυναμίας ή με εκμετάλλευση της απειρίας ή εμπιστοσύνης, υποστηρίζεται ότι οι θεολόγοι, που προωθούν τα νέα προγράμματα, εκμεταλλεύονται την απειρία των μαθητών, οπότε ασκείται προσηλυτισμός. Η απειρία όμως είναι εγγενές χαρακτηριστικό των μαθητών, ακριβώς γιατί είναι μαθητές και ανήλικοι και αφορά όλα τα μαθήματα. Είναι γνωστό ότι διάφορες θεωρίες και στάσεις ζωής μη χριστιανικές διδάσκονται σε μαθήματα όπως φιλοσοφία, ψυχολογία, βιολογία, κοινωνιολογία, αλλά και στη λογοτεχνία. Μήπως και μέσω αυτών ασκείται προσηλυτισμός; Γίνεται λοιπόν φανερό ότι δεν είναι εύκολο να στοιχειοθετηθεί η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος του προσηλυτισμού σε βάρος όσων προωθούν τα νέα προγράμματα του μαθήματος των θρησκευτικών.

Χρυσόστομου Σταμούλη, "Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;", εκδ. Αρμός, 2016

  Από τις εκδόσεις "Αρμός" κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Χρυσόστομου Σταμούλη  με κείμενα για τον διάλογο της Ορθοδοξίας με την πόλη, την πολιτική και τον πολιτισμό. 

Πρόκειται για ένα βιβλίο που μιλά για τον "έρωτα που βάζει δύσκολα στην Εκκλησία. Έβαζε στο παρελθόν, το κάνει και σήμερα. Παντού και πάντα εχθροί. Η συγκρότηση του εαυτού απαιτεί το γκρέμισμα του άλλου, του απέναντι, ο οποίος δεν είναι εγώ. Την εξαφάνιση της οποιασδήποτε ετερότητας. Αυτοί που θέλουν να καταλάβουν θα καταλάβουν, τους άλλους θα τους ξεπεράσει η εποχή. Και είναι αυτή η ζωή που δίνει νόημα στην ευστοχία, αλλά και δικαίωμα στην αστοχία. Η αληθινή Εκκλησία είναι εκείνος ο οίκος, που ως άλλη κιβωτός χωρά τα αχώρετα.".

Καλοτάξιδο! 

Πηγή: Εκδόσεις "Αρμός"

Ο οριστικός πίνακας του Μητρώου Επιμορφωτών του Ι.Ε.Π. για τα Θρησκευτικά

Από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) ανακοινώθηκε ο οριστικός πίνακας των υποψηφίων (Θεολόγων καθηγητών ΠΕ01 και Δασκάλων ΠΕ70) που εντάσσονται στο Μητρώο Επιμορφωτών του Ι.Ε.Π. για τα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου (νέα Προγράμματα Σπουδών, 2016 - 2017). 

Η επιμόρφωση, εις αμφότερες τις φάσεις αυτής (Α΄ φάση: 3ημερη επιμόρφωση - στην Αθήνα - των εκπαιδευτικών που επελέγησαν ως Επιμορφωτές και Β΄ φάση: 2ημερη [5+5 ώρες] επιμόρφωση - στις κατά τόπους περιφερειακές Δ/νσεις - των εκπαιδευτικών [Θεολόγων ΠΕ01 και Δασκάλων ΠΕ70]), θα εξελιχθεί το δίμηνο Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2016.  

* Για να δείτε τον oριστικό πίνακα Επιμορφωτών πατήστε εδώ: 

 ΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΩΝ Ι.Ε.Π. ΓΙΑ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

Σχέσεις Εκκλησίας – Πολιτείας και Συνταγματική Αναθεώρηση. Δημόσια συζήτηση, Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016.

Tο Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

και

η Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου

διοργανώνουν δημόσια συζήτηση με  θέμα

«Σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας και Συνταγματική Αναθεώρηση»,

τη Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2016 και ώρα 17:30, στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (Ακαδημίας 60)

Ομιλητές

Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών

Ευάγγελος Βενιζέλος, Πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών, Βουλευτής,
Καθηγητής Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης

Ιωάννης Κονιδάρης, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών, Πρόεδρος της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου

Μιχάλης Σταθόπουλος, Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Επίτιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών

Συντονισμός

Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου

Religiousnet